යම්
අයෙකු තමාට කිසියම් නෛතික ගැටළුවක් ආ කල්හි සේවය ලබා ගැනීමට පැමිණෙන්නේ
නීතිඥ වෘත්තිකයෙකු ලගට වන බැවින් සහ අධිකරණයෙන් මෙහා විසදාගන්නට නොහැකි
වුවහොත් ඉන්පසුව යන්නේ අධිකරණයක් වෙත වන බැවින් එම සේවාදායකයාට තමාගේ ආරවුල
නීතිඥ මහතා / මහත්මිය ගේ ස්වාධින මැදිහත්වීමෙන් අපක්ෂපාතී අධිකරණයක විභාග
වන්නේදැයි දැනගැනීමට අයිතියක් ඇත. පොතේ හැටියට කිවහොත් පරමාධිපත්‍ය දරණ
ජනතාවගේ අධිකරණ බලය ක්‍රියාත්මක වන ආකාරය ගැන සොයා බැලීමට, දැන ගැනීමට
අයිතියක් මහජනතාවට ඇත. එසේ අයිතියක් තිබිය යුතු ද වෙයි.
දක්වා ඇති විශේෂ අවස්ථා කිපයකදී හැර අනිත් හැම අවස්තාවකදීම අධිකරණයේ නඩු විභාග කිරීම් විවෘතව සිදු කරන්නේද එම අයිතිය තහවුරු කිරීමට ය.
නීතිඥවරියක් ලෙසින් වෘත්තීය කටයුතු වල නිරත වෙද්දී ලැබුණු අත්දැකීම් සම්බන්ධව අදහස් බෙදා ගැනීම සදහා තිබුණු පැයක් පමණ වූ එතුමියගේ විඩියෝව යු ටියුබ් හි තිබී නැරඹුවෙමි.
ඒ අනුව ජනමාධ්‍ය එම කරුණු එලේසින්ම වාර්තා කරන්නේ නම් එවැනි කරුනු හෙළි කිරීම තුලින් නීතිඥ වෘත්තීයේ ගෞරවය ආරක්ෂා කරගැනීමට හේතු වනු ඇතැයි මාගේ විශ්වාසයයි. මන්ද බැහැර කල යුතු දෑ බැහැර කරන කල්හි ඉතිරි වන්නේ යහපත දේ වන නිසා ය.
වෘත්තියක නිරත වෙද්දී ලබන ඔවැනි අත්දැකීම් බෙදා ගන්නට උනන්දු වන එහෙමත් ටික දෙනා අතරට කාන්තාවකුත් දකින්නට ලැබීම සතුටට කාරණයකි. ඇය නිර්භයව සිය අත්දැකීම් බෙදා ගන්නා ආකාරය දැකීමද සතුටට කාරණයකි. නීතිඥ වෘත්තියේ නිරත වන වෘත්තිකයන්ට පොදුවේ අසන්නට ලැබෙන ඒ නාමයට හේතුවන්නේ ඒ වෘත්තියේ නිරත වන ඇතැම් සාමාජිකයන්ගේම ක්‍රියාකාරිත්වය නිසාවෙන් යන්න බැහැර කල නොහැකි මට්ටමේ සත්‍යයකි.
නමුත් ඒ නාමය හැමදෙනාටම අදාළ වන්නේද නැත. ඒ අනුව එම තත්වයෙන් නීතිඥ වෘත්තීය සහ එබදු වෘත්තිකයන් ගලවා ගෙන නීතිඥ වෘත්තියට සහ එහි ගෞරවාන්විතව නිරත වන වෘත්තිකයන්ට සමාජයේ ලැබිය යුතු නිසි තැන ලබා දෙන්නට එතුමිය ඇතුළු ඒ වෙනුවෙන් සක්‍රියව කැපවෙන සියලු දෙනාට සුභ පැතුම් එක් කල යුතුම ය.
එහෙත් එහිදී අමතක නොකළ යුතු කාරනා කීපයක් ද වෙයි!
* සුදුසුම හා ආරක්ෂකාරිම ආකාරයෙන් වැරදි පෙන්වා දීම:-
ප්‍රසිද්ධ මාධ්‍යයකට කරුණු ඉදිරිපත් කරන අවස්ථාවකදී වරදක් පෙන්වා දීම ඉතාම සැලකිලිමත්ව කල යුතුය. විවේචනය කිරීමේ වරදක් නැතත් එහිදී යොදා ගන්නා භාෂා විලාශය, කරුණු ඉදිරිපත් කරනා ආකාරය මගින් අදහස් කරන්නට යන දේට වඩා එහා දෙයක් බලා සිටිනා අය හට හැගී යන්නට ඉඩ ඇත. එවැන්නක් වන්නේ නම් එය නුසුදුසු වන්නට වඩාත් ඉඩ ඇත. එසේම යුක්තිය, එය ඉටු කරනා අය, එය පෙන්වා දෙන්නට යන, ඒ වෙනුවෙන් කතා කරන අය හා නිතරම ගැටෙන්නට ඉඩ ඇති අයුක්තියෙන් හානියක් නොවන්නටද ඒ අය වග බලා ගත යුතුය. එහිදී මාගේ මතය නම් හැකි තාක් උත්සාහ කල යුත්තේ කිසිවකුත් ( සහෝදර වෘත්තිකයන්, කාර්යාල සේවකයින් ආදිය ) අමනාප කරගන්නේ නොමැති මට්ටමින් ක්‍රියාත්මක වෙමින් කිසියම් වරදක් වේ නම් එයද නිවැරදි කරගන්නට ගත හැකි ලෙස දක්වා ඇති ආකාරයෙන්ම ක්‍රියාත්මක වීම හොදම ආකාරය බවයි.
* දක්වන ලද කරුණු වලට විවේචනය සිමා වන බව:-
මෙහිදී විශේෂයෙන් දැක්විය යුතු කාරණයක් නම් ඒ නීතිඥතුමිය හෙලි කර ඇත්තේ අධිකරණ කටයුතුවල දී තමාට අසන්නට දකින්නට ලැබුණු නීතියට පටහැනි මට්ටමේ ක්‍රියාවන් කීපයක් බවත් ඒ දේවල් එවැනි තත්වයන් ට පමණක් සීමා වෙන බවයි. සරලව කිව හොත් දුෂිත / නීතියට පටහැනි ලෙසින් ක්‍රියාත්මක විය හැකි ටික දෙනෙක් නිසාවෙන් සමස්ත වෘත්තියට, වෘත්තිකයන්ට, අධිකරණයට, විනිසුරුවරුන්ට එකම හැන්දෙන් බෙදිය යුතු නම් නොවේ. එසේ කරන්නේ නම් එය පැහැදිලිවම වැරදි ය. එබැවින් එසේ නොකළ යුතු ය.
* විවේචනය කිරීමේදී සැලකිලිමත් වීම:-
ආන්ඩු සම්බන්ධ කටයුතු මෙන් නොව අධිකරණ හා සම්බන්ධ කටයුතු පිලිබද අදහස් දැක්විම, විශේෂයෙන් චෝදනාත්මකව යම් අදහසක් කියන්නේ නම් එය යුක්ති සහගතව නීතියේ සීමා තුල සිට කල යුතු ය, එනම් අර්ථ සාධනීය විවේචනයේ පමණක් යෙදිය හැකි ය/යෙදිය යුතු ය.
මන්ද නො එසේ නම් අධිකරණයට අපහාස කිරීමක් විය හැකි ලෙසට සලකා එය පිලිබදව එසේ කියනා අයගෙන් ප්‍රශ්න කරන්නට අධිකරණයට බලය ඇති නිසා ය ... කලෙකට ඉහතදී එක්තරා ඇමතිවරයකුට එරෙහිව තිබු නඩුවක් සහ වර්තමානයේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ ඇති එවැනි එක් නඩුවක් ගැන කවුරුත් වාගේ දන්නවා ඇත.
මාළුවා නහින්නේ කට නිසා යැයි පුරාණ කියමනකි. බුකියට සහ අන්තර්ජාලයේ විවිධ වෙබ් අඩවි වලට අදාලව නම් කට යන්න අත ලෙස වෙනස් විය යුතුය. එහෙත් ඔය දෙකෙන්ම එකම ප්‍රථිපලය උදාවිය හැකි ය.
විවේචනය ගැන මනා අවබෝධයක් වෘත්තිකයන්ට නම් ඇති බවත් ඒ අනුව සිමා මායිම් හදුනාගෙන විශේෂයෙන් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ රීති තුල සිට සහ අනිකුත් නීති රීති තුල සිට එය ප්‍රායෝගික කරනු ඇතැයි යන්නද විශ්වාස මුත් කිව යුත්තේ පුවතක් මුදා හැරි පසුව ඒවා බලනා ජනතාව, තමන් අදහස් කලදේට එහා දෙයක් අදහස් කරගන්නේ නැති බවට වග බලා ගත යුතු බවයි. එසේම එසේ මුදා හරින පුවතක් කිසියම් මාධ්‍යයක් වීසින් තවත් හොට් නිවුස් එකක් පමණක් කරගන්නට ගොස් එයින් තමන් අදහස් කරනා ලද දේ විකෘති නොවන්නට වග බලා ගත යුතුද වෙයි. එසේම මහජනතාව වෙත අවධානය යොමු කල විටදී නීතියට / අධිකරණයට / නීතිඥ වෘත්තියට / විනිසුරුවරුන්ට සම්බන්ධව මහජනයා වශයෙන් අදහස් දක්වන්නේ නම් එය ද වගකීම ගෙන කල යුත්තක් බව සිහියේ තබා ගැනීම ඉතාමත් වටි!
මාධ්‍ය වෙත මුදා හරින ලද, විශේෂයෙන් දේශපාලනමය නොවෙන නීතියට අදාල වීඩියෝවක් හෝ හඬ පටයක් සම්බන්ධව මාධ්‍ය වල තිබිය යුතු වගකීම නම් දක්වන්නට අදහස් කල දේ පමණක් දක්වමින් හොට් නිවුස් එකක් කරගන්නේ නැතිව වාර්තා කිරීම යි!
එසේ නොමැතිව කිසියම්ම අයකු විසින් නීතිඥ වෘත්තීය, වෘත්තිකයන්, අධිකරණය, විනිසුරුවරුන් ගැන අර්තසාධනිය විවේචනයෙන් ඔබ්බට ගොස් හිතට එන අදහස් ඔහේ කියමින් විශේෂයෙන් බුකියේ සිට වීරයකු වන්නට උත්සාහ කරන්නේ නම් ඒ වීරකම් බුකියේම/වෙනයම් ස්ථානයක තබා උසාවි එන්නට ඒ ඇත්තන්ට සිදු විය හැකි ය!
එවැනි යුක්තිමත් අවස්ථා වේ නම් එවැනි අයව උසාවි රැගෙන ඒමද විය යුත්තකි ... මන්ද යත් නීතිඥ වෘත්තීය, වෘත්තිකයන්, අධිකරණය, විනිසුරුවරුන් ගැන කරන්නාවූ කිසියම්ම විවේචනයක අවසාන අභිප්‍රාය විය යුත්තේ අන් කිසිවක් නොව පරමාධිපත්‍යය දරණ ජනතාවගේ අධිකරණ බලය ක්‍රියාවේ යොදවන අධිකරණ සම්බන්ධව වූ මහජන විශ්වාසය ආරක්ෂා කිරීමත් වැඩි වර්ධනය කිරීමත් පමණක් විය යුතු වන නිසා ය.
දක්වා ඇති විශේෂ අවස්ථා කිපයකදී හැර අනිත් හැම අවස්තාවකදීම අධිකරණයේ නඩු විභාග කිරීම් විවෘතව සිදු කරන්නේද එම අයිතිය තහවුරු කිරීමට ය.
නීතිඥවරියක් ලෙසින් වෘත්තීය කටයුතු වල නිරත වෙද්දී ලැබුණු අත්දැකීම් සම්බන්ධව අදහස් බෙදා ගැනීම සදහා තිබුණු පැයක් පමණ වූ එතුමියගේ විඩියෝව යු ටියුබ් හි තිබී නැරඹුවෙමි.
ඒ අනුව ජනමාධ්‍ය එම කරුණු එලේසින්ම වාර්තා කරන්නේ නම් එවැනි කරුනු හෙළි කිරීම තුලින් නීතිඥ වෘත්තීයේ ගෞරවය ආරක්ෂා කරගැනීමට හේතු වනු ඇතැයි මාගේ විශ්වාසයයි. මන්ද බැහැර කල යුතු දෑ බැහැර කරන කල්හි ඉතිරි වන්නේ යහපත දේ වන නිසා ය.
වෘත්තියක නිරත වෙද්දී ලබන ඔවැනි අත්දැකීම් බෙදා ගන්නට උනන්දු වන එහෙමත් ටික දෙනා අතරට කාන්තාවකුත් දකින්නට ලැබීම සතුටට කාරණයකි. ඇය නිර්භයව සිය අත්දැකීම් බෙදා ගන්නා ආකාරය දැකීමද සතුටට කාරණයකි. නීතිඥ වෘත්තියේ නිරත වන වෘත්තිකයන්ට පොදුවේ අසන්නට ලැබෙන ඒ නාමයට හේතුවන්නේ ඒ වෘත්තියේ නිරත වන ඇතැම් සාමාජිකයන්ගේම ක්‍රියාකාරිත්වය නිසාවෙන් යන්න බැහැර කල නොහැකි මට්ටමේ සත්‍යයකි.
නමුත් ඒ නාමය හැමදෙනාටම අදාළ වන්නේද නැත. ඒ අනුව එම තත්වයෙන් නීතිඥ වෘත්තීය සහ එබදු වෘත්තිකයන් ගලවා ගෙන නීතිඥ වෘත්තියට සහ එහි ගෞරවාන්විතව නිරත වන වෘත්තිකයන්ට සමාජයේ ලැබිය යුතු නිසි තැන ලබා දෙන්නට එතුමිය ඇතුළු ඒ වෙනුවෙන් සක්‍රියව කැපවෙන සියලු දෙනාට සුභ පැතුම් එක් කල යුතුම ය.
එහෙත් එහිදී අමතක නොකළ යුතු කාරනා කීපයක් ද වෙයි!
* සුදුසුම හා ආරක්ෂකාරිම ආකාරයෙන් වැරදි පෙන්වා දීම:-
ප්‍රසිද්ධ මාධ්‍යයකට කරුණු ඉදිරිපත් කරන අවස්ථාවකදී වරදක් පෙන්වා දීම ඉතාම සැලකිලිමත්ව කල යුතුය. විවේචනය කිරීමේ වරදක් නැතත් එහිදී යොදා ගන්නා භාෂා විලාශය, කරුණු ඉදිරිපත් කරනා ආකාරය මගින් අදහස් කරන්නට යන දේට වඩා එහා දෙයක් බලා සිටිනා අය හට හැගී යන්නට ඉඩ ඇත. එවැන්නක් වන්නේ නම් එය නුසුදුසු වන්නට වඩාත් ඉඩ ඇත. එසේම යුක්තිය, එය ඉටු කරනා අය, එය පෙන්වා දෙන්නට යන, ඒ වෙනුවෙන් කතා කරන අය හා නිතරම ගැටෙන්නට ඉඩ ඇති අයුක්තියෙන් හානියක් නොවන්නටද ඒ අය වග බලා ගත යුතුය. එහිදී මාගේ මතය නම් හැකි තාක් උත්සාහ කල යුත්තේ කිසිවකුත් ( සහෝදර වෘත්තිකයන්, කාර්යාල සේවකයින් ආදිය ) අමනාප කරගන්නේ නොමැති මට්ටමින් ක්‍රියාත්මක වෙමින් කිසියම් වරදක් වේ නම් එයද නිවැරදි කරගන්නට ගත හැකි ලෙස දක්වා ඇති ආකාරයෙන්ම ක්‍රියාත්මක වීම හොදම ආකාරය බවයි.
* දක්වන ලද කරුණු වලට විවේචනය සිමා වන බව:-
මෙහිදී විශේෂයෙන් දැක්විය යුතු කාරණයක් නම් ඒ නීතිඥතුමිය හෙලි කර ඇත්තේ අධිකරණ කටයුතුවල දී තමාට අසන්නට දකින්නට ලැබුණු නීතියට පටහැනි මට්ටමේ ක්‍රියාවන් කීපයක් බවත් ඒ දේවල් එවැනි තත්වයන් ට පමණක් සීමා වෙන බවයි. සරලව කිව හොත් දුෂිත / නීතියට පටහැනි ලෙසින් ක්‍රියාත්මක විය හැකි ටික දෙනෙක් නිසාවෙන් සමස්ත වෘත්තියට, වෘත්තිකයන්ට, අධිකරණයට, විනිසුරුවරුන්ට එකම හැන්දෙන් බෙදිය යුතු නම් නොවේ. එසේ කරන්නේ නම් එය පැහැදිලිවම වැරදි ය. එබැවින් එසේ නොකළ යුතු ය.
* විවේචනය කිරීමේදී සැලකිලිමත් වීම:-
ආන්ඩු සම්බන්ධ කටයුතු මෙන් නොව අධිකරණ හා සම්බන්ධ කටයුතු පිලිබද අදහස් දැක්විම, විශේෂයෙන් චෝදනාත්මකව යම් අදහසක් කියන්නේ නම් එය යුක්ති සහගතව නීතියේ සීමා තුල සිට කල යුතු ය, එනම් අර්ථ සාධනීය විවේචනයේ පමණක් යෙදිය හැකි ය/යෙදිය යුතු ය.
මන්ද නො එසේ නම් අධිකරණයට අපහාස කිරීමක් විය හැකි ලෙසට සලකා එය පිලිබදව එසේ කියනා අයගෙන් ප්‍රශ්න කරන්නට අධිකරණයට බලය ඇති නිසා ය ... කලෙකට ඉහතදී එක්තරා ඇමතිවරයකුට එරෙහිව තිබු නඩුවක් සහ වර්තමානයේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ ඇති එවැනි එක් නඩුවක් ගැන කවුරුත් වාගේ දන්නවා ඇත.
මාළුවා නහින්නේ කට නිසා යැයි පුරාණ කියමනකි. බුකියට සහ අන්තර්ජාලයේ විවිධ වෙබ් අඩවි වලට අදාලව නම් කට යන්න අත ලෙස වෙනස් විය යුතුය. එහෙත් ඔය දෙකෙන්ම එකම ප්‍රථිපලය උදාවිය හැකි ය.
විවේචනය ගැන මනා අවබෝධයක් වෘත්තිකයන්ට නම් ඇති බවත් ඒ අනුව සිමා මායිම් හදුනාගෙන විශේෂයෙන් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ රීති තුල සිට සහ අනිකුත් නීති රීති තුල සිට එය ප්‍රායෝගික කරනු ඇතැයි යන්නද විශ්වාස මුත් කිව යුත්තේ පුවතක් මුදා හැරි පසුව ඒවා බලනා ජනතාව, තමන් අදහස් කලදේට එහා දෙයක් අදහස් කරගන්නේ නැති බවට වග බලා ගත යුතු බවයි. එසේම එසේ මුදා හරින පුවතක් කිසියම් මාධ්‍යයක් වීසින් තවත් හොට් නිවුස් එකක් පමණක් කරගන්නට ගොස් එයින් තමන් අදහස් කරනා ලද දේ විකෘති නොවන්නට වග බලා ගත යුතුද වෙයි. එසේම මහජනතාව වෙත අවධානය යොමු කල විටදී නීතියට / අධිකරණයට / නීතිඥ වෘත්තියට / විනිසුරුවරුන්ට සම්බන්ධව මහජනයා වශයෙන් අදහස් දක්වන්නේ නම් එය ද වගකීම ගෙන කල යුත්තක් බව සිහියේ තබා ගැනීම ඉතාමත් වටි!
මාධ්‍ය වෙත මුදා හරින ලද, විශේෂයෙන් දේශපාලනමය නොවෙන නීතියට අදාල වීඩියෝවක් හෝ හඬ පටයක් සම්බන්ධව මාධ්‍ය වල තිබිය යුතු වගකීම නම් දක්වන්නට අදහස් කල දේ පමණක් දක්වමින් හොට් නිවුස් එකක් කරගන්නේ නැතිව වාර්තා කිරීම යි!
එසේ නොමැතිව කිසියම්ම අයකු විසින් නීතිඥ වෘත්තීය, වෘත්තිකයන්, අධිකරණය, විනිසුරුවරුන් ගැන අර්තසාධනිය විවේචනයෙන් ඔබ්බට ගොස් හිතට එන අදහස් ඔහේ කියමින් විශේෂයෙන් බුකියේ සිට වීරයකු වන්නට උත්සාහ කරන්නේ නම් ඒ වීරකම් බුකියේම/වෙනයම් ස්ථානයක තබා උසාවි එන්නට ඒ ඇත්තන්ට සිදු විය හැකි ය!
එවැනි යුක්තිමත් අවස්ථා වේ නම් එවැනි අයව උසාවි රැගෙන ඒමද විය යුත්තකි ... මන්ද යත් නීතිඥ වෘත්තීය, වෘත්තිකයන්, අධිකරණය, විනිසුරුවරුන් ගැන කරන්නාවූ කිසියම්ම විවේචනයක අවසාන අභිප්‍රාය විය යුත්තේ අන් කිසිවක් නොව පරමාධිපත්‍යය දරණ ජනතාවගේ අධිකරණ බලය ක්‍රියාවේ යොදවන අධිකරණ සම්බන්ධව වූ මහජන විශ්වාසය ආරක්ෂා කිරීමත් වැඩි වර්ධනය කිරීමත් පමණක් විය යුතු වන නිසා ය.
No comments:
Post a Comment