හිටපු අගවිනිසුරු සරත් එන සිල්වා මහතා ඇතුළු සත් පුද්ගල විනිසුරු මඩුල්ලක් වර්ෂ 2002 දී පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවිම සම්බන්ධ කාල සීමාව පිලිබදව ( 62 (2) හි දක්වන පාර්ලිමේන්තුවේ ධුර කාලයෙන් භාගයක් ) දුන් තීන්දුවක් තිබියදී වර්තමානයේ ජනාධිපතිවරයාට පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට නොහැකි වුයේ මන්ද ...
සාධාරණ ලෙස මතු විය හැකි ප්‍රශ්නයකි!
උසාවි නියෝග සම්බන්ධ කාරනා නිසා එක්කෝ ඒ සම්බන්ධ කතා කරන්නට ප්‍රායෝගිකව අපහසු මට්ටමේ විෂය කරුණක් නිසා හෝ විවේචනය කිරීමකට හසුවීමක් වනු ඇතයි නිසා හෝ වෙනත් එවැනි / යම් හේතුවක් නිසා හෝ සාකච්ඡා නොවෙනවා විය හැකිය.
කෙසේ නමුත් නීතියටද ගරු කරමින් අපහාසයක් මතු නොවෙනා ලෙසින් ඔය කාරනා සොයා බලන්නට හැකි ලෙසින් විමසීමක් කරන්නට බාධාවක් නැත! එසේ කල යුතුද වේ!
2002 නඩු තීන්දුව කියවූ පසුව මේ සම්බන්ධ නිතිය පැත්තෙන් හෝ දේශපාලනය පැත්තෙන් හෝ යම් උනන්දු අයකුට ඇතිවිය හැකි සාධාරණ ප්‍රශ්නයක් නම් එවන් තීන්දුවක් තිබියදී පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවිම සම්බන්ධව වසර හතර හමාරක බාධකයක් 2015 දී සම්මත වූ 19 වන සංශෝධනය හරහා ආවේ කෙලෙසද යන්නය.
එයට නිසැකවම පිළිතුරු දෙන්නට මා හට දිවැස් නැතත් ,,,
1. 2002 දී 19 වන සංශෝධනයට අදාළ පනත් කෙටුම්පතේ තීන්දුව,
https://www.lawnet.gov.lk/…/011-SLLR-SLLR-2002-3-IN-RE-THE-…
2. 2015 දී සම්මත කල 19 වන සංශෝධනයට අදාළ පනත් කෙටුම්පතේ තීන්දුව,
පනත් කෙටුම්පත : http://www.parliament.lk/…/…/19th-amendment-bill-gazette.pdf
තීන්දුව : https://drive.google.com/…/1MD-Ls4ufygY4ucWBIW4Bonahu…/view…
සහ
3. පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමේ තීන්දුව ඇසුරින්
යම් පිළිතුරක් දිය හැකිය.
පළමුව 2002 තීන්දුවට අදාළ කෙටුම්පත කෙරේ අවධානය යොමු කළහොත්නඩු තීන්දුවේ දක්වා ඇති පරිද්දෙන් එහි යෝජනා කර ඇත්තේ ජනාධිපතිවරයා සහ පාර්ලිමේන්තුව එකිනෙකට වෙනස් පක්ෂ 2 කින් පත්ව ඇති අවස්ථාවක පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරිමට පාර්ලිමේන්තුවෙන් 2/3 යෝජනා සම්මතයක් අනුව මිස නොකළ යුතු බවයි. එහිදී ජනාධිපතිවරයා සතු පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවාලීමේ අභිමතය සම්පුර්ණයෙන් ඉවත් කර තිබුණි.
එහෙත් 2015 කෙටුම්පතේ එවැන්නක් දක්වන්නේ නැත. පාර්ලිමේන්තුවේ ධුර කාලය වසර 5 වෙද්දී එය වසර හතර හමාරකි. අනෙක් අතට එවැනි පක්ෂයක් ඉලක්කගත කරගත් යෝජනාවක් ද නොව පොදුවේ දක්වන ලද විධිවිධානයකි!
ඒ අනුව එනයින්ම එදා සහ 2015 කෙටුම්පත සම්බන්ධ නඩු තීන්දුවේ සාකච්චාවට බදුන්වන සහ තීන්දු කල යුතු විෂය කාරණය එකිනෙකට වෙනස් තැනක ( subject matters are different ) ඇති ආකාරයකි. ඒ අනුව පෙර නඩු තීන්දු වල හරයෙන් බැදීමේ න්‍යාය ( එනම් අධිකරණ පුර්ව නිදර්ශන න්‍යාය - The doctrine of judicial precedent / stare decisis ) ට ව්‍යාතිරෙකයක් ලෙසින් සලකන distinguishing යන පදනම මත පෙර නඩු තීන්දුව නොසලකා සිටිය හැකි තැන ඇත!
නෛතික බැදීමක් නැති උනාම කිව්වත් එහෙත් මග පෙන්වීමක් ගන්නා ලෙසින් හෝ සැලකුවේ නැතිද ??? ( as a persuasive authority ???)
2015 සම්මත කල 19 වන සංශෝධනයට අදාළ පනත් කෙටුම්පත විභාගයේදී පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමේ ජනාධිපතිවරයාගේ අභිමතය වසර 4 1/2 ක් දක්වා ඉහල දැමිම සම්බන්ධව සාකච්චා වීමක් සිදුවද නැත.
එම නඩු තීන්දුව ( 2015 ) : https://www.colombotelegraph.com/…/SC-SD-4-to-19-of-2015.pdf
එසේ වුයේ මන්ද ...
මා දන්නේ නැත !
එහෙත් අධිකරණයට යැවූ බවට අන්තර්ජාලයෙන් සොයා ගත හැකි 2015 මැයි 15 දා සම්මත කල 19 වන සංශෝධනයට අදාළ පනත් කෙටුම්පතේ පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමේ ජනාධිපතිවරයාගේ අභිමතය වසර 4 1/2 ක් දක්වා ඉහල දැමිම ඇතුලත් ය. ඒ අනුව එය ගරු අධිකරණය ද දැනුවත්ව එදා 2015 දී ව්යවස්ථාට අනනුකුල නොවේන බවට තීන්දු වන්නට ඇත.
නො එසේ නම් මෑත කාලයේ සිදුවූ බවට හිටපු අගනිවිසුරු සරත් එන් සිල්වා මහතා උසාවියේ හෙළි කලාක් බදු දෙයක් එදාද වුවා විය හැකිය.
එතුමා උසාවියේ දී හෙළි කලේ පළාත් සභා මැතිවරණ පනතේ කාන්තා නියෝජනය වැඩි කිරීමට ගැසට් කල පිටු 3 ක පමණ පනත් කෙටුම්පතේ ඒ සංශෝධන කාරක සභා අවධියේ ඉවත් කොට මැතිවරණ ක්‍රමය වෙනස් කිරීමට සංශෝධන ඇතුලත් කර සම්මත කරගෙන ඇති බවය.
මේ කාරනයටද එවැන්නක් සිදු වුවාද දන්නේ නැත!
එනම් ගැසට් කල පනත් කෙටුම්පත පිලිබදව ගරු අධිකරණ තීන්දුව ලැබුනාට පසුව කාරක සභා අවධියේදී එය වෙනස් වීමකට ලක් වුවාද දන්නේ නැත.
( උපකල්පනයක් පමණි )
පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට අදාළ නඩුවේදී 33(2)(ඇ) විශේෂයෙන් දක්වමින් කරුණු ඉදිරිපත් කලද ගරු අධිකරණය තීන්දුවේ දක්වා තිබුනේ
......
වගඋත්තරකරුවන් දැන් දක්වන එම කාරණය ( view )ට සහය පිනිස කිසිවක් 33(2)(ඇ) තුල හෝ 19 වන ආණ්ඩුක්රම ව්වස්ථා සංශෝධනයට අදාළ කෙටුම්පතට අදාල නඩුවේදී තහවුරු ( support ) කිරීමක් දකින්නට නොලැබුණු බවත් ඒ අනුව මෙම කරුණු ඉදිරිපත් කිරීම මනක් කල්පිත ( hypothetical ) සහ පිළිගත නොහැකි එකක් බවය - page 73 of the judgment.
.....
මේ සියලු කාරනා අනුව පෙනී යන්නේ ජනාධිපතිවරයා සතුව තිබුණු පාර්ලිමේන්තුව පත්වී වසරකින් පසුව විසුරුවාලීමේ හැකියාව වසර හතර හමාර දක්වා වැඩි කිරීම එදා 2015 දී අභියෝගයට ලක්ව නැතිව සම්මත වී ඇති බවය!
කෙසේ වුවත් දැන් බලපැවැත්වෙන්නේ සම්මතව ඇති නීතියයි.
2018 පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හරිම සම්බන්ධ තීන්දුව යනු 2015 දී ඒ සම්මත කල 19 වන ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සංශෝධනය මත පිහිටා දුන් තීන්දුවකි. එමගින් දක්වන්නේ සම්මත කල ඒ නීතියට අනුව පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම හරිද වැරදිද යන්න පමණි.
මේ අනුව එක්කෝ
1. මේ කාරණය එනම් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට ජනාධිපතිවරයාට ඇති අභිමතය වසර හතර හමාරක් දක්වා දික් කිරීම ගරු ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් 2015 දී සලකා හෝ / පෙර මා දැක්වූ පරිදි 2002 නඩු තීන්දුව අදාළනොවෙන බව තීන්දු කිරීම නිසා හෝ ගැටළුවක් නැති නිසා විශේෂයෙන් ඒ සම්බන්ධව තීන්දුවේ දක්වන්නට නැතුවා විය හැකිය.
2. නො එසේ නම් එම කාරණය විසදිය යුතු ප්‍රශ්නයක් ලෙසින් ගරු ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය හමුවට ඉදිරිපත්ව නැත!
3. එක්කෝ මේ කාරණය අභියෝග වී ඇත්තේ ම නැත.
එසේත් නැත්නම් සිදුව ඇත්තේ ඉහත දැක්වූ උපකල්පනයක් පමණි හි දැක්වූ අනික් කාරණයයි!
ඒ කෝක උවත් දැන් කෝප වී හෝ ශෝක වී පලක් නොමැත.
එම සංශෝධනය සම්මත වී හමාරය.
http://slembassyusa.org/downloads/19th_Amendment_E.pdf
එය ප්‍රශ්න කරනවා නම් කල යුත්තේ මුල්වරට රැස්වූ පසුව 2/3 යෝජනා සම්මතයක් නැති නම් වසර හතර හමාරක් යනතුරු විසුරුවාලිය නොහැකි බවට පත් කර ඇති පාර්ලිමේන්තුවෙන් මය !!!
මන්ද යත් 2002 නඩු තීන්දුව නොතිබ්බා ම / පැත්තකටම කර දැම්මා වුවත් පාර්ලිමේන්තුව් විසුරුවා හැරිම සම්බන්ධ මේ නඩු තීන්දුවෙන් ලැබුණු නිගමනය වූ පාර්ලිමේන්තුවේ 2/3 ක යෝජනා සම්මතයක් නොමැති නම් එය මුල් වරට පත්ව වසර හතර හමාරක් යන තුරු විසුරුවා ලිය නොහැකිය යන තත්වය තුල නඩු තීන්දුව පවත්නා නීතියට අනුව එකග වුවත් ඒ නිතිය නිසාවෙන් පත්වූ නව අගමැතිවරයාටද බහුතරයක් නැති, ඔළුගෙඩි ඈදා ගෙන 113 හදා ගන්නා තැනට පත්ව ඇති ජනමතය හරිහැටි නියෝජනය නොවෙන, එලෙස නියෝජනය වන පරිද්දෙන් සකසා ගැනීමටද නොහැකි ඔහේ තියෙනා පාර්ලිමේන්තුවක් දිහා ඡන්ඳ බලය අතේ තියාගෙන එය ක්රියාත්මක කරගන්නට නොහැකිව ඔහේ බලාගෙන ඉන්නට වී ඇති නිසා ය !!!
Tuesday, December 18, 2018
නීතියේ සමානාත්මතාවය කඩ කලා යැයි තින්දු වූ පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම!!!
ආණ්ඩුක්රම විවස්තාවේ 12 ව්‍යවස්ථාව අනුව "නීතියේ සමානාත්මතාවයේ ආරක්ෂාව
ලැබීමට ඇති අයිතිය කඩ නොවිය යුතුය" යන්න කොහොමත් ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවේ
මූලික මූලධර්මයකි/පිලිගන්නා කාරණයකි.
එම අයිතිය 19 වන ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සංශෝධනය හරහා පුලුල් වී "නීතියේ සමානාත්මතාවයේ ආරක්ෂාව ලැබීමට ඇති අයිතිය පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමෙන් වුව කඩ නොවිය යුතුය" ලෙසින් මතුවී ඇති ආකාරයකි.
එනම් නීතියේ සමානාත්මතාවයේ ආරක්ෂාව ලැබීමට ඇති අයිතිය තුලට පාර්ලිමේන්තුව වසර හතර හමාරකට පෙර 70(1)හි දක්වා ඇති පරිද්දෙන්ම මිසක විසුරුවීමකින් තොරව පවත්වා ගැනීමේ අයිතියද ඇතුලත් වන බව ගරු ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය තීන්දු කර ඇති තත්වයකි. එනම් අර්ථනිරුපණය හරහා මූලික අයිතිවාසිකම් වපසරිය පුලුල් කරනා ලද ආකාරයකි.
ජනතා මතය පාර්ලිමේන්තුවෙන් මනාව නිරූපණය නොවෙන වර්තමාන පාර්ලිමේන්තුව බදු අවස්ථාවක ඇතැම් ජනතා නියෝජිතයන්ට පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවීම නිසා අහිමි වන්නට ගිය සිය බලය තවත් කාලයක් දක්වා රැකගැනීම පැත්තෙන් ඒ තීන්දුව නිසැකවම වැදගත් වනු ඇත.
එය ඔවුන් විසින් ජනතා පරමාධිපත්‍යය ආරක්ෂා වීමක්, නීතියේ ආධිපත්‍යය සුරැකීමක් ආදී බර වචන යොදා ( බාගෙදා ඒ වචන වල අර්ථයද හරි හැටි නොදැන ... ) රස කර ඉදිරිපත් කරනු ඇත. ආත්ම තෘප්තිය පැත්තෙන් සැලකූ කල්හි එහි වරදක් ද නැත.
කෙසේ නමුත් එකී තින්දුව ඔය ඇතැම් අය කියනා තරමටම එක එල්ලේම ජනතාවට නම් වැදගත් නොවෙනා තැන ඇතැයි කීම වරදක් නැත්තේ ජනතා මතය මේ වන විට නිවැරදිව පාර්ලිමේන්තුවේ නිරූපණය වන තත්වයක් දකින්නට නොමැති නිසාය. වසර හතර හමාරක් යන තුරු වෙනස් නොකරනවා නම් නොකල යුත්තේ ජනමතය මනාව නියෝජනය වන පාර්ලිමේන්තුවකි.
ජනතා මතය පැහැදිලි ව පාර්ලිමේන්තුවෙන් නිරූපණය වන හෝ පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණය කින් මෙහා වුව එලෙස සකසා ගත් පසුව නම් මේ තීන්දුව වටිනා තීන්දුවක් වනු ඇත. මන්ද එවන් තත්වයකදී නම් එවන් පාර්ලිමේන්තුවකට අත නොතැබිය යුතු ද වන නිසාවෙනි.
ඒ අනුව මේ තීන්දුවට බොහෝ සතුටුව උදම් අනනා අය මතක තබා ගත යුත්තේ මෙම තීන්දුව ලැබුණේ බලය කුමන හෝ ක්‍රමයකින් රැක ගන්නට දිරි දීමක් වශයෙන් නම් නොව සහ ජනතා පරමාධිපත්‍යයට පටහැනි කිසිදු ක්‍රියා මාර්ගයක් පාර්ලිමේන්තුව තුළින් ගැනීමටද නොව ජනමතය නිවැරදිව නිරූපණය වන පාර්ලිමේන්තුවක පැවැත්ම තහවුරු කරගැනීම සඳහාම පමණක් වන බවය. ඒ වෙනුවෙන් පමණක් ක්රියාත්මක විය යුතුය.
එසේම මේ තීන්දුවට කනගාටුවෙන් බොහෝ අතෘප්තිමත්ව, එයින් නොනැවතී තම තමන් විනිශ්චයාරූඪ වෙමින් මත පල කරන්නට යන අයද අමතක නොකල යුත්තේ මෙය අති විශේෂ ජයග්‍රහණයක් ලබා ගත් පරිදි සිතනා / ක්රියාත්මක වන / පෙන්වා දෙන අයට පක්ෂව දුන් තීන්දුවක් නොවන බවත් ජනතා පරමාධිපත්‍යයේ එන ඡන්ද බලය නොසලකා දුන් තීන්දුවක් ලෙස සැලකිය යුතු ද නොවන බවයි.
ඒ මන්ද යත් පාර්ලිමේන්තුවේ දකින්නට ඇති ගැටලුකාරී, නිසි පරිදි ජනමතය නියෝජනය නොවන ස්වභාවය නිවැරදි කරන්නට අධිකරණයට ව්‍යවස්ථාව අර්ථ නිරූපණය හරහා මැදිහත් වන්නට නොහැකි තැනට කරුණු කාරණා යෙදී ඇති බවද ඔය තීන්දුවෙන් ගත හැකි යුක්තිමත් අදහසක් වන නිසාය.
ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ තීන්දුව සම්බන්ධව කවරාකාර සීමාව ඉක්මවන මට්ටමේ වර්ණනා, සහ සීමාව ඉක්මවන මට්ටමේ විවේචන තිබුණත් මධ්‍යස්ථව බැලූ කල්හි නීතිය අනුව එහි අපක්ශපාතී බව ගැන යුක්තිසහගතව සෑහීමට පත්විය හැකිය.
පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණය පැවැත්විය යුතු නියමිත කාලයට පෙර අප මහමැතිවරණයක් ඉල්ලා සිටියේ පාර්ලිමේන්තුවේ වත්මන් තත්වය මැතිවරණයකින් මෙහා නිවැරදි කරගැනීමට නොහැකි තැන ඇති බව පෙනෙන්නට තිබූ නිසාය.
නියමිත කාලයට පෙර මැතිවරණයක් තැබීම මූලික අයිතිවාසිකම් / පරමාධිපත්‍යය කඩ කිරීමක් නොවේ. ඒ කාරනයට මෙම නඩු තීන්දුව පටහැනිද නොවේ. මන්ද අවැසි නම් පාර්ලිමේන්තුවේ තුනෙන් දෙකක යෝජනා සම්මතයක් ඇති කරගෙන එමගින් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට ඉඩ එහෙමම ඇති නිසාවෙනි. එහෙත් ජනාධිපතිවරයා විසින්ම පෙරදී මෙන් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම සිදු කරන්නට පෙර නොතිබූ ව්‍යවස්ථාමය බාධකයක් ඇති බව ගරු අධිකරණයේ මතය වී ඇත. ඒ අනුව එය පාර්ලිමේන්තුටම විසදා ගන්නට යැයි නොකියා කියා ඇති ආකාරයකි. එය අප විසින් පිලිගත යුතුව ඇත.
මෙහිදී ව්යවස්ථා රාමුවේ තිබිය යුතු යැයි සලකන සංවරණ තුලන පාලන ක්‍රමයට කිසියම් වූ බලපෑමක් සිදුවී ඇතිද එසේ නම් ඒ කොයිතාක් දුරට ද යන්න මෙම නඩු තීන්දුවෙන් පැන නැගුණු තත්ත්වයත් සමග වෙනම අර්තසාධනීය මට්ටමින් සාකච්ඡා කළ යුතු මාතෘකාවකි.
ගරු ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ තීන්දුවෙන් පසු සිදුවනු ඇත්තේ / කළ හැක්කේ කුමක්ද ?
* පාර්ලිමේන්තුව විසිරුවා හැරීමක් සිදුව නැත. එනම් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවාලීමට ගැසට් නිවේදනයක් නිකුත් නොකලා බදුය.
* පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට නිකුත් කළ ගැසට් පත්‍රයට පසුව මේ තාක් පාර්ලිමේන්තුව විසින් නීතියට අනුව ගෙන අැති සහ ඉදිරියට ගන්නා එවැනි පියවර / පියවරයන් වේ නම් ඒවා පමණක් වලංගු ඒවා ලෙසට සැලකේ.
* නඩු තීන්දු නිසාවෙන්ම වත්මන් අගමැතිවරයාගේ හෝ ඇමති මණ්ඩලය වෙනසක් සිදු නොවේ.
* වත්මන් අගමැතිවරයා හෝ ඇමති මණ්ඩලයේ වෙනසක් ව්‍යවස්ථාව අනුවම සහ අධිකරණයේ බලයට පටහැනි නොවෙනා ලෙසින් මිසක සිදුකළ නොහැක.
මූලික අයිතිවාසිකම් සම්බන්ධ මෙම ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ තීන්දුවෙන් පසුව පාර්ලිමේන්තුවේ ඇති නොසන්සුන් / ජනමතය නියෝජනය නොවෙනා තත්වය නිවැරදි කරන්නට මහ මැතිවරණයකදී ඡන්දයක් භාවිතා කරන්නට ජනාධිපතිවරයා මැදිහත්ව ලබා දුන් අවස්ථාව මග හැරී ගිය මුත් එහි වගකීම ගරු ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට ගත නොහැකිය. එලෙස වගකිමක් පැවරිය නොයුතු ද වේ. මන්ද එය එසේ සිදුවූයේ ව්‍යවස්තාදායකය හෙවත් පාර්ලිමේන්තුවේ ක්‍රියාවක් නිසාවෙනි. එනම් 19 වන ආන්ඩුක්‍රම ව්යවස්ථා සංශෝධනයෙන් ඔය බාධාව ඇති කලේ පාර්ලිමේන්තුව වන නිසාය.
අධිකරණය කලේ අධිකරණයේ භූමිකාව හෙවත් ඒ නීතිය අර්ථදක්වා පැහැදිලිව ප්‍රකාශ කිරිම පමණි. ඒ අනුව ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය ජනතා පරමාධිපත්‍යය ඉක්මවා හෝ එයට අභියෝග කර නම් නැත. පාර්ලිමේන්තුවේ සිටින්නේද රටේ ජනතාවගේ ජනතා නියෝජිතයන් වන නිසා ඔවුන්ගේ මූලික අයිතිවාසිකම් ද සලකන්නට වන බව අර්ථවත් කරමින් ජනතා පරමාධිපත්‍යය වෙනුවෙන් නිතියෙන් දී තිබුණු අවකාශය තුල පසුගිය දින ගණනාව පුරාම ගොස් ලබා දිය හැකි යුක්තිමත්ම තීන්දුව එලි දක්වන්නට ඇතුවාට කිසිම සැකයක් නැත / එවන් සැකයක් පුරවැසියන් වශයෙන් අධිකරණය සම්බන්ධව තබා ගත යුතුද නොවේ. මන්ද එසේ වුවහොත් එහි හානිය වනු ඇත්තේද ජනතාවටම වන නිසාවෙනි.
එම අයිතිය 19 වන ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සංශෝධනය හරහා පුලුල් වී "නීතියේ සමානාත්මතාවයේ ආරක්ෂාව ලැබීමට ඇති අයිතිය පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමෙන් වුව කඩ නොවිය යුතුය" ලෙසින් මතුවී ඇති ආකාරයකි.
එනම් නීතියේ සමානාත්මතාවයේ ආරක්ෂාව ලැබීමට ඇති අයිතිය තුලට පාර්ලිමේන්තුව වසර හතර හමාරකට පෙර 70(1)හි දක්වා ඇති පරිද්දෙන්ම මිසක විසුරුවීමකින් තොරව පවත්වා ගැනීමේ අයිතියද ඇතුලත් වන බව ගරු ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය තීන්දු කර ඇති තත්වයකි. එනම් අර්ථනිරුපණය හරහා මූලික අයිතිවාසිකම් වපසරිය පුලුල් කරනා ලද ආකාරයකි.
ජනතා මතය පාර්ලිමේන්තුවෙන් මනාව නිරූපණය නොවෙන වර්තමාන පාර්ලිමේන්තුව බදු අවස්ථාවක ඇතැම් ජනතා නියෝජිතයන්ට පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවීම නිසා අහිමි වන්නට ගිය සිය බලය තවත් කාලයක් දක්වා රැකගැනීම පැත්තෙන් ඒ තීන්දුව නිසැකවම වැදගත් වනු ඇත.
එය ඔවුන් විසින් ජනතා පරමාධිපත්‍යය ආරක්ෂා වීමක්, නීතියේ ආධිපත්‍යය සුරැකීමක් ආදී බර වචන යොදා ( බාගෙදා ඒ වචන වල අර්ථයද හරි හැටි නොදැන ... ) රස කර ඉදිරිපත් කරනු ඇත. ආත්ම තෘප්තිය පැත්තෙන් සැලකූ කල්හි එහි වරදක් ද නැත.
කෙසේ නමුත් එකී තින්දුව ඔය ඇතැම් අය කියනා තරමටම එක එල්ලේම ජනතාවට නම් වැදගත් නොවෙනා තැන ඇතැයි කීම වරදක් නැත්තේ ජනතා මතය මේ වන විට නිවැරදිව පාර්ලිමේන්තුවේ නිරූපණය වන තත්වයක් දකින්නට නොමැති නිසාය. වසර හතර හමාරක් යන තුරු වෙනස් නොකරනවා නම් නොකල යුත්තේ ජනමතය මනාව නියෝජනය වන පාර්ලිමේන්තුවකි.
ජනතා මතය පැහැදිලි ව පාර්ලිමේන්තුවෙන් නිරූපණය වන හෝ පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණය කින් මෙහා වුව එලෙස සකසා ගත් පසුව නම් මේ තීන්දුව වටිනා තීන්දුවක් වනු ඇත. මන්ද එවන් තත්වයකදී නම් එවන් පාර්ලිමේන්තුවකට අත නොතැබිය යුතු ද වන නිසාවෙනි.
ඒ අනුව මේ තීන්දුවට බොහෝ සතුටුව උදම් අනනා අය මතක තබා ගත යුත්තේ මෙම තීන්දුව ලැබුණේ බලය කුමන හෝ ක්‍රමයකින් රැක ගන්නට දිරි දීමක් වශයෙන් නම් නොව සහ ජනතා පරමාධිපත්‍යයට පටහැනි කිසිදු ක්‍රියා මාර්ගයක් පාර්ලිමේන්තුව තුළින් ගැනීමටද නොව ජනමතය නිවැරදිව නිරූපණය වන පාර්ලිමේන්තුවක පැවැත්ම තහවුරු කරගැනීම සඳහාම පමණක් වන බවය. ඒ වෙනුවෙන් පමණක් ක්රියාත්මක විය යුතුය.
එසේම මේ තීන්දුවට කනගාටුවෙන් බොහෝ අතෘප්තිමත්ව, එයින් නොනැවතී තම තමන් විනිශ්චයාරූඪ වෙමින් මත පල කරන්නට යන අයද අමතක නොකල යුත්තේ මෙය අති විශේෂ ජයග්‍රහණයක් ලබා ගත් පරිදි සිතනා / ක්රියාත්මක වන / පෙන්වා දෙන අයට පක්ෂව දුන් තීන්දුවක් නොවන බවත් ජනතා පරමාධිපත්‍යයේ එන ඡන්ද බලය නොසලකා දුන් තීන්දුවක් ලෙස සැලකිය යුතු ද නොවන බවයි.
ඒ මන්ද යත් පාර්ලිමේන්තුවේ දකින්නට ඇති ගැටලුකාරී, නිසි පරිදි ජනමතය නියෝජනය නොවන ස්වභාවය නිවැරදි කරන්නට අධිකරණයට ව්‍යවස්ථාව අර්ථ නිරූපණය හරහා මැදිහත් වන්නට නොහැකි තැනට කරුණු කාරණා යෙදී ඇති බවද ඔය තීන්දුවෙන් ගත හැකි යුක්තිමත් අදහසක් වන නිසාය.
ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ තීන්දුව සම්බන්ධව කවරාකාර සීමාව ඉක්මවන මට්ටමේ වර්ණනා, සහ සීමාව ඉක්මවන මට්ටමේ විවේචන තිබුණත් මධ්‍යස්ථව බැලූ කල්හි නීතිය අනුව එහි අපක්ශපාතී බව ගැන යුක්තිසහගතව සෑහීමට පත්විය හැකිය.
පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණය පැවැත්විය යුතු නියමිත කාලයට පෙර අප මහමැතිවරණයක් ඉල්ලා සිටියේ පාර්ලිමේන්තුවේ වත්මන් තත්වය මැතිවරණයකින් මෙහා නිවැරදි කරගැනීමට නොහැකි තැන ඇති බව පෙනෙන්නට තිබූ නිසාය.
නියමිත කාලයට පෙර මැතිවරණයක් තැබීම මූලික අයිතිවාසිකම් / පරමාධිපත්‍යය කඩ කිරීමක් නොවේ. ඒ කාරනයට මෙම නඩු තීන්දුව පටහැනිද නොවේ. මන්ද අවැසි නම් පාර්ලිමේන්තුවේ තුනෙන් දෙකක යෝජනා සම්මතයක් ඇති කරගෙන එමගින් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට ඉඩ එහෙමම ඇති නිසාවෙනි. එහෙත් ජනාධිපතිවරයා විසින්ම පෙරදී මෙන් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම සිදු කරන්නට පෙර නොතිබූ ව්‍යවස්ථාමය බාධකයක් ඇති බව ගරු අධිකරණයේ මතය වී ඇත. ඒ අනුව එය පාර්ලිමේන්තුටම විසදා ගන්නට යැයි නොකියා කියා ඇති ආකාරයකි. එය අප විසින් පිලිගත යුතුව ඇත.
මෙහිදී ව්යවස්ථා රාමුවේ තිබිය යුතු යැයි සලකන සංවරණ තුලන පාලන ක්‍රමයට කිසියම් වූ බලපෑමක් සිදුවී ඇතිද එසේ නම් ඒ කොයිතාක් දුරට ද යන්න මෙම නඩු තීන්දුවෙන් පැන නැගුණු තත්ත්වයත් සමග වෙනම අර්තසාධනීය මට්ටමින් සාකච්ඡා කළ යුතු මාතෘකාවකි.
ගරු ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ තීන්දුවෙන් පසු සිදුවනු ඇත්තේ / කළ හැක්කේ කුමක්ද ?
* පාර්ලිමේන්තුව විසිරුවා හැරීමක් සිදුව නැත. එනම් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවාලීමට ගැසට් නිවේදනයක් නිකුත් නොකලා බදුය.
* පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට නිකුත් කළ ගැසට් පත්‍රයට පසුව මේ තාක් පාර්ලිමේන්තුව විසින් නීතියට අනුව ගෙන අැති සහ ඉදිරියට ගන්නා එවැනි පියවර / පියවරයන් වේ නම් ඒවා පමණක් වලංගු ඒවා ලෙසට සැලකේ.
* නඩු තීන්දු නිසාවෙන්ම වත්මන් අගමැතිවරයාගේ හෝ ඇමති මණ්ඩලය වෙනසක් සිදු නොවේ.
* වත්මන් අගමැතිවරයා හෝ ඇමති මණ්ඩලයේ වෙනසක් ව්‍යවස්ථාව අනුවම සහ අධිකරණයේ බලයට පටහැනි නොවෙනා ලෙසින් මිසක සිදුකළ නොහැක.
මූලික අයිතිවාසිකම් සම්බන්ධ මෙම ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ තීන්දුවෙන් පසුව පාර්ලිමේන්තුවේ ඇති නොසන්සුන් / ජනමතය නියෝජනය නොවෙනා තත්වය නිවැරදි කරන්නට මහ මැතිවරණයකදී ඡන්දයක් භාවිතා කරන්නට ජනාධිපතිවරයා මැදිහත්ව ලබා දුන් අවස්ථාව මග හැරී ගිය මුත් එහි වගකීම ගරු ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට ගත නොහැකිය. එලෙස වගකිමක් පැවරිය නොයුතු ද වේ. මන්ද එය එසේ සිදුවූයේ ව්‍යවස්තාදායකය හෙවත් පාර්ලිමේන්තුවේ ක්‍රියාවක් නිසාවෙනි. එනම් 19 වන ආන්ඩුක්‍රම ව්යවස්ථා සංශෝධනයෙන් ඔය බාධාව ඇති කලේ පාර්ලිමේන්තුව වන නිසාය.
අධිකරණය කලේ අධිකරණයේ භූමිකාව හෙවත් ඒ නීතිය අර්ථදක්වා පැහැදිලිව ප්‍රකාශ කිරිම පමණි. ඒ අනුව ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය ජනතා පරමාධිපත්‍යය ඉක්මවා හෝ එයට අභියෝග කර නම් නැත. පාර්ලිමේන්තුවේ සිටින්නේද රටේ ජනතාවගේ ජනතා නියෝජිතයන් වන නිසා ඔවුන්ගේ මූලික අයිතිවාසිකම් ද සලකන්නට වන බව අර්ථවත් කරමින් ජනතා පරමාධිපත්‍යය වෙනුවෙන් නිතියෙන් දී තිබුණු අවකාශය තුල පසුගිය දින ගණනාව පුරාම ගොස් ලබා දිය හැකි යුක්තිමත්ම තීන්දුව එලි දක්වන්නට ඇතුවාට කිසිම සැකයක් නැත / එවන් සැකයක් පුරවැසියන් වශයෙන් අධිකරණය සම්බන්ධව තබා ගත යුතුද නොවේ. මන්ද එසේ වුවහොත් එහි හානිය වනු ඇත්තේද ජනතාවටම වන නිසාවෙනි.
පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමේ නඩු තීන්දුව - 2018
නඩු තීන්දුව සදහා :
https://drive.google.com/file/d/1MD-Ls4ufygY4ucWBIW4BonahuLJSId3y/view?fbclid=IwAR3xezcPs98-8_huidLH99B2r6jM-tVfrahjyxAmov2ywewwSyrLJUVGB34
පෙත්සම්කරුවන්, වගඋත්තරකරුවන් අතරමැදි පෙත්සම්කරුවන් සහ ඔවුන්ට පෙනී සිටින නීතිඥවරුන් හඳුන්වාදීමෙන් පසුව නඩුව විභාග කළ විනිසුරුවරුන්ගේ නම් දක්වා නඩුව විභාග කළ දිනයන්, ලිඛිත දේශන ගොනු කළ දිනයන්, නඩුව තීන්දු කළ දිනයත් දක්වමින් නඩුවේ පසුබිම් වූ කාරණය හෙවත් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමේ ගැසට් පත්‍රය සහ වත්මන් පාර්ලිමේන්තුව මුලින්ම කැඳවීමට අදාළ ගැසට් පත්‍රය යන ලේඛණ p1, p2 ( සහ තවත් ලේඛන ) ලෙස දක්වමින් ගරු අගවිනිසුරුතුමා විසින් කරුණු දැක්වීම අරඹා ඇත.
- ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවේ විවස්ථාවේ 19 වැනි සංශෝධනයෙන් සංශෝධිත ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවේ 70(1) අනුව ක්රියාත්මක නොවීම, එහි දක්වා ඇති පරිදි යෝජනා සම්මතයක් නොමැතිව පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම, වත්මන් පාර්ලිමේන්තුව මුල් වරට රැස්ව අවුරුදු තුනකුත් මාස දෙකක් සහ දින අටක් පමණක් ගෙවී තිබියදී එය විසුරුවා හැරීම, යන පෙත්සම්කරුවන් දක්වන කාරණා ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවේ 17, 126 සහ 35(1) අනුව පෙත්සම්කරුවන් විසින් එම ක්‍රියාවන් අභියෝගයට ලක් කර තිබුණි. එහිදී ඔහු විසින් වග උත්තරකරු ( ජනාධිපතිවරයා ) ක්රියාත්මක වූයේ බලාතික්‍රමණය ( Ultra Vires ) යටතේ, අයුක්තිසහගතව ( unreasonableness ) ව්‍යවස්ථාවට පටහැණි ව (Unconstitutionally), ජනතා පරමාධිපත්‍යය කඩවීම, පෙත්සම්කරුවන්ගේ නීත්‍යානුකූල නිත්‍යානුකුල අපේක්ෂාව (L.E) කඩ වෙන ආකාරයට ආදී ලෙසින් කරුණු ගණනාවක් දක්වා ඇත.
ඒ අනුව ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවේ 12(1) කඩවීම (නීතිය ඉදිරියේදී සමානාත්මතාවය, නීතියේ සමාන ආරක්ෂාව ලැබීම) යන්න මත එම පෙත්සම් විභාගයට අවසර දෙන මෙන් කරුණු දක්වා ඉල්ලා සිටීමේදී එම අවසරය ලබාදී තිබුණි. ( Leave Granted )
ඒ අනුව අතුරු සහනයක් ලෙස පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට අදාළ අතිවිශේෂ ගැසට් පත්‍රය ක්‍රියාත්මකවීම
නඩු විභාගය අවසන් වන තෙක් අත්හිටුවන ලදී ( Suspended the operation of the Gazette )
දෙසැම්බර් 4, 5, 6 යන දින නඩු විභාගයට නියම කර ඊට ප්‍රථම විරෝධතා, ප්‍රතිවිරෝධතා සහ ලිඛිත දේශන ගොනු කරන ලෙස දක්වා ඇත ( objections, counter affidavits and W/S)
නඩු විභාගයේදී මුලින්ම ගරු නීතිපතිවරයා විසින් මූලික විරෝධතාවයක් ගෙන තිබුණි.
එනම් මෙහිදී මූලික අයිතිවාසිකම් කඩවීමක් සිදු වී නැති බවත්, මූලික අයිතිවාසිකම් ආණ්ඩුකම ආණ්ඩුකම ව්‍යවස්ථාවේ 15(7) අනුව සීමා කළ හැකිවීම මත ජනාධිපතිවරයා ගත් තීරණය අභියෝග කළ නොහැකි බවත් ජනාධිපතිවරයා විවස්තාවේ 33(2), 62(2), සහ 70(3) අතුරු විධානය ii අනුව කටයුතු කර ඇති බවත් මැතිවරණයක් කැඳවීම නිත්‍යානුකූල බවත් පෙත්සම්කරුවන් ගේ ඉල්ලීම් ලබා දුනහොත් එමගින් ජනතාවගේ ඡන්දය භාවිතා කිරීමේ අයිතිය කඩවෙන බවත්
අනෙකුත් වගඋත්තරකරුවන් වෙනුවෙන්;
- අත්‍යවශ්‍ය සියලුම පාර්ශ්වයන් සඳහන් නොකිරීම නිසා පෙත්සම් ඉවත දැමිය යුතු බව,
- පාර්ලිමේන්තුව ජනාධිපතිවරයා විසින් විසුරුවා හැරීම දේශපාලනමය තීන්දුවක් ( political decision ) බවත් ඒ අනුව ගරු අධිකරණය එවැනි කාරණාවකට මැදිහත් නොවිය යුතු බව,
- පාර්ලිමේන්තුවේ මතුව ඇති තත්ත්වය අනුව වෙනත් විකල්පයක් නොමැති වීම නිසා පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම නිත්‍යානුකූල බව,
- ජනාධිපතිවරයා විසින් ආණ්ඩුකම විවස්ථාව කඩ කර ඇත්නම් එයට ප්‍රතිකර්ම ලබා ගත යුත්තේ මූලික අයිතිවාසිකම් හරහා නොව ව්‍යවස්ථාවේ 38(2) හරහා බව.
ඒ සම්බන්ධව ගරු ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය අදහස් කර ඇත්තේ:
ආණ්ඩුකම විවස්ථාවේ 4(d) සහ 118 (b) අනුව මූලික අයිතිවාසිකම් සම්බන්ධව විශේෂයෙන් සොයා බැලීමට ව්‍යවස්ථාමය වගකීමක් ඇති නිසාත් මේ වන විට ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවේ 35(1) අනුව ජනාධිපතිවරයා නිල තත්වයෙන් කරන ක්‍රියා හෝ නොකර හැරීම ( Act / Omission ) මූලික අයිතිවාසිකම් නඩුවක් හරහා විමර්ශනය කර ගැනීමට ( Subject to Judicial Review ) අවස්ථාව උදා කර ඇති බව ය.
ඉන් පසුව වගඋත්තරකරුවන් ගෙන ඇති ස්ථාවරය වන්නේ: ජනාධිපතිවරයා විසින් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම යන්න සාමාන්‍ය විධායක ක්‍රියාවක් නොව අධිකරණ විමර්ශනයට බඳුන් නොවන / නොකල යුතු බලයක් ( prerogative Power ) ලෙසටය.
ඒ සම්බන්ධව ගරු ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ අදහස් කර ඇත්තේ:
එවැනි බලයක් 1972 ට පෙරදී නම් අදහස් කළ හැකිව තිබුණු මුත් 1978 ව්‍යවස්ථාව 3 ව්‍යවස්ථාව අනුව ජනාධිපතිවරයාට ලැබෙන්නේ පරමාධිපත්‍යය දරන ජනතාවගේ විධායක බලය බවත් හෙතෙම එය 4 වන ව්‍යවස්ථාව අනුව ක්රියාත්මක කළ යුතු බවත් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවීමට අදාල බලය ඇතුළත් කර ඇත්තේ ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවේ 7 වන පරිච්ඡේදය වන "විධායකය" යටතේ බවත්ය.
එම බලය ක්රියාත්මක කිරීම විමර්ෂණයට ලක් කිරීම බැහැර කර ඇති ද ... ආණ්ඩුක්ම ව්‍යවස්ථාවේ 35(1) අනූව බැහර කර ඇත්තේ 33(2)(උ) පමණි. expressio unius මූලධර්මය අනුව ප්‍රකාශ කර ඇති දෙයක් මගින් ප්‍රකාශ කර නොමැති දේ බැහැර කෙරේ. ඒ අනුව 33(2)(ඇ) අධිකරණය ඉදිරියේ ප්‍රශ්න කළ හැක.
පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම සම්බන්ධ ව 33(2), 62(2), 70, 48(1),48(2) සලකා බලන ලදි. 48(1),(2) අන්තර් ගතය දක්වා ඇත.
මෙහිදී වගඋත්තරකරුවන් සහ අතරමැදි පෙත්සම්කරුවන් විසින් දක්වා සිටි පරිදි සංවරනය තුලනය පවත්වා ගැනීමද අදහස් කරමින් 33(2)(ඇ) යනු පෙරදී නොතිබුණු එහෙත් 19 වන ව්යවස්ථා සංශෝධනය යටතේ අලුතින්ම එකතු කළ විධිවිධානයක් බවත් එය වර්ග කර ඇත්තේ "අමතරව" ලෙස සදහන් තත්වය නිසා එය භාවිතා කොට පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට බලය ඇති බවත් 62(2) මගින් ද දක්වා ඇති පරිද්දෙන් එම විවස්තාවද භාවිතා කොට 70 අවස්ථාවේ දක්වා ඇති සීමා කිරීම් වලින් බැහැරව පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට බලයක් / අභිමතයක් ජනාධිපතිවරයාට ඇතැයි දීර්ඝ වශයෙන් කළ කරුණු දැක්වීම් සලකමින් අනුව සැබැවින්ම එවැනි අදහසක් වගන්තියේ වචන ඇසුරින් / අර්ථ නිරූපණ රීති යටතේ ගත හැකි දැයි ගරු අධිකරණය විසින් සොයා බලා ඇත.
මෙහිදී ගරු අධිකරණයේ අවධානයට ලක්කර ඇත්තේ ව්යවස්ථා අර්ථ නිරූපණය සම්බන්ධවයි. එහිදී සාමාන්‍ය ව්‍යවස්ථාවක විධිවිධාන මෙන්ම ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවක් අර්ථ නිරූපණයේ දී ද අර්ථ නිරූපනයට අදාළ රීති භාවිතා කළ යුතු බවත් එහිදී පාර්ලිමේන්තුවේ චේතනාව ( intention of the parliament ) සොයා බැලිය යුතු බවත්, යම් වගන්තියක අර්ථය පැහැදිලිව දකින්නට ඇති විටදී / භාෂාව පැහැදිලි විටදී එය ඒ ආකාරයෙන්ම අර්ථ නිරූපණය කළ යුතු බවත් ( literal meaning ) පාර්ලිමේන්තුවට කිසියම් වූ වැරදීමක් සිදුව ඇත්නම් එය නිවැරදි කිරීම අධිකරණය කටයුත්තක් නොවන බවත් නඩු තීන්දු දක්වමින් සඳහන් කර ඇත. එකම විෂය කාරණයක් සම්බන්ධව වගන්ති කීපයක සඳහන් කර ඇති විටදී ඒ සියලු වගන්ති එක් ව කියවිය යුතු බවත් දක්වා ඇත.
එහෙත් යම් අවස්ථාවක ව්කල්ප අර්ථයන් දෙකක් ( two alternative constructions ) ගත හැකි විටදී ව්‍යවස්ථාවේ අනිකුත් කොටස් සමග ගැටීමක් නොවෙන / අනුකූල වන වන අර්ථය තෝරාගෙන එසේ නොවන සහ ව්‍යාකූල ( Absurd ) ප්‍රායෝගික අපහසුතාවයට පත්කරන, අර්ථය ශූන්‍ය කරවන ( Nugatory ) අර්ථය බැහැර කළ යුතු බව දක්වන ලදී - [Golden Rule] එසේම ආණ්ඩුක්රම විවස්තාවක විධිවිධාන වලට සාමාන්‍ය විධිවිධාන වලට වඩා වැඩි වටිනාකමක් දිය යුතු ද වේ ( not formal, vital ) එසේම ව්‍යවස්ථාවේම විශේෂයෙන් සඳහන් කර / අර්තවත් කර ඇත්නම් මිස ව්‍යවස්ථාවේ කොටසක් එලෙස විශේෂ කොට සැලකිය යුතු නැත. එසේම අර්ථ නිරූපණය කළ යුත්තේ පනත තුල ( හතර කොන තුල සිට ය ) සිටය.
පෞද්ගලිකව ක්රියාත්මක වෙන තැනැත්තෙකුට මෙන් නොව මහජන ධූරයක් / අධිකාරියක් (Office / Authority ) දරන තැනැත්තෙකු සිය ධූරයේ ක්රියාත්මක වෙද්දී / බලතල භාවිතයේදි ක්රියාත්මක කරනාවූ අභිමතය යන්න සීමා කල හැකි / යුතු අභිමතයක් මිස සීමා නොකළ අභිමතයක් නොවේ ( not an unfettered discretion )
මෙහි සරල අදහස නම් තීරණ ගත හැකි බලයක් දරන පුද්ගලයකු කිසියම් වූ තීරණයක් ගත යුත්තේ එවන් තීරණයක් ගැනීමට තමාට ඇති හැකියාව ( අභිමතය ) යුක්ති සහගතව ( with a reasonable cause ) භාවිතා කරමිනි.
ජනාධිපතිවරයා සැලකූ කල කළ හෙතෙම ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාව අනුව සිය බලතල භාවිතා කළ යුතු / නීතියේ ආධිපත්‍යයට ( Rule Of Law ) යටත් අයෙකි. ඔහුගේ ක්‍රියා අධිකරණ විමර්ශනයට ලක් කළ හැකි තැන ඇති නිසා ඔහු සතුව නීතියට පිටතින් ක්රියාත්මක කළ හැකි අභිමතයක් නැත.
19 වන ආණ්ඩුකම ව්යවස්ථා සංශෝධනයට පෙර 42 ව්‍යවස්ථාව යටතේ ද, 19 වන ආන්ඩුක්‍රම ව්යවස්ථා සංශෝධනය යටතේ 33අ යටතේ ද ව්‍යවස්ථාව අනුව කටයුතු කිරීමට බැඳී සිටියි.
ඒ අනුව ජනාධිපතිවරයාට සීමා නොකළ අභිමතයක් ( unfettered discretion ) ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවෙන් ලබා දී නැත.
මෙහිදී ගරු අධිකරණය විසින් බලය බෙදීම ( Seperation of Powers ) යන්න පිළිබඳ කරුණු දක්වා ඇත.
ඒ අනුව එහි අර්ථය නම් ව්‍යවස්ථාදායකය විධායකය සහ අධිකරණය යන ආයතන තුන ව්‍යවස්ථාමය වශයෙන් එකිනෙකට සමාන සහ ( constitutionally equal status ) අනෙකුත් ආයතන වලින් ස්වාධීන, යම් බලතල ප්‍රමාණයක් තනිව ක්රියාත්මක කරන, එකක් අනෙක අභිබවා ක්රියාත්මක නොවෙන ( Should not be in a position to dominate others ) එහෙත් අනිත් ආයතන කෙරෙහි සංවරණ තුලනය පැවැත්විය යුතු වේ.
අධිකරණයේ කාර්ය භාරය නම් ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවට හිමි උත්තරීතර තැන ලබා දෙමින් කටයුතු කිරීමයි.
ඒ අනුව ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවේ කිසියම් විවස්තාවක් කඩ වී ඇති බවට දක්වමින් අධිකරණය ඉදිරියට ගෙනා විට ගෙනා විට එය බැලූ බැල්මට ම ( primafacie ) ප්‍රතිකර්ම දිය යුතු තත්ත්වයකි.
33(2)(ඇ) හි සඳහන් පරිදි පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවීම විසුර වීමේ හැකියාව ක්රියාත්මක කළ යුත්තේ කෙසේද යන්න ගරු අධිකරණය සොයා බලයි.
ඒ ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවේ 70 ට අනුවය. ඒ අනුව 33(2)(ඇ) යන්න සාමාන්‍ය විධිවිධානයක් ( General Provision ) බවට පත්වන අතර 70(1)-(7) විස්තරාත්මක විධිවිධානය ( detailed / special provision ) බවට පත් වෙයි. මේ ආකාරයට එක ම කාරණයක් සම්බන්ධව සාමාන්‍ය විධිවිධානයක් සහ විශේෂ විධිවිධානයක් ඇති විටදී විශේෂ ලෙස දක්වා ඇති විධිවිධානය ක්‍රියාවට නැංවේ.
33(2)(ඇ) පමණක් ම සලකන්නේ නම් එයින් 70 ව්‍යවස්ථාව නොසලකා හැරීමකට ලක් වන බවත් ඒ අනුව ජනාධිපතිවරයා විසින් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැර ඇත්තේ 70 වන විධිවිධානය වෙත අවධානය යොමු නොකරමිනි.
මෙහිදී වගඋත්තරකරුවන් වෙනුවෙන් ගරු අධිකරණයේ අවධානය යොමු කර ඇත්තේ 19 වන ආණ්ඩුක්රම ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සංශෝධනය මගින් පෙර තිබුණු 70(1) ඉවත් කොට වත්මන් වගන්තිය ඇතුළත් කර ඇති බවය. 19 වන සංශෝධනයට පෙර දී විසර්ජන පනත් කෙටුම්පතක් පාර්ලිමේන්තුව විසින් දෙවරක් ප්‍රතික්ෂේප කළ විටදී ජනාධිපතිවරයා විසින් අනිවාර්යයෙන්ම පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීය යුතු වුවත් වර්තමානයේ ජනාධිපතිවරයාට එම හැකියාවද නැති ව ගොස් ඇති බවත් එනම් එවන් පාර්ලිමේන්තුවක් වුවත් විසුරුවා ලිය හැක්කේ පාර්ලිමේන්තුව විසින් ම තුනෙන් දෙකක බහුතර ඡන්දයෙන් යෝජනා කොට ඉල්ලා සිටියොත්
පමණක් බවය.
නමුත් ගරු අධිකරණය දක්වා ඇත්තේ වගඋත්තරකරුවන් දැන් දක්වන එම කාරණය ( view )ට සහය පිනිස කිසිවක් 33(2)(ඇ) තුල හෝ 19 වන ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සංශෝධනයට අදාළ කෙටුම්පතට අදාල නඩුවේදී තහවුරු ( support ) කිරීමක් දකින්නට නොලැබුණු බවත් ඒ අනුව මෙම කරුණු ඉදිරිපත් කිරීම මනක් කල්පිත ( hypothetical ) සහ පිළිගත නොහැකි එකක් බවය - page 73 of the judgment.
කෙසේ වුවත් 19 වන සංශෝධනයට අදාළව 33(2)(ඇ) සහ 70 දැන් පෙනෙනා පරිදි කියවා තේරුම් ගත යුතු බවත් සම්මත කළ පනතක් පිළිබඳ අධිකරණ විමර්ශනයට 80(3) ව්‍යවස්ථාව අනුව අධිකරණය ට ඉඩක් නොමැති බව ගරු අධිකරණය දක්වා ඇත.
ඒ අනුව නීතිපතිවරයාගේ මතය පිළිගත හොත් 33(2)(ඇ)මගින් ජනාධිපතිවරයා ට 70 ව්‍යවස්ථාව අබිබවා ක්රියාත්මක වන්නට බලයක් ලැබෙන බවත්, ඒ අනුව පාර්ලිමේන්තුව අභිබවා යන උපරිම බලයක් ( Supreme Power ) ජනාධිපතිවරයා සතුවනු ඇති බවත්, එවැනි බලයක් සංවරනය තුලනය පවත්වා ගැනීම සඳහා බලපෑ හැකි බවත් ඒ ආකාරයේ පාලනය නොකළ එනම් විලංගු නොයෙදූ ( unfettered ) අභිමතයක් ජනාධිපතිවරයාට තබා වෙනත් කිසිම රජයේ නිලධාරියෙකුට අපගේ නීතිය අනුව ලබාදී නොමැති බවත්, විශේෂයෙන් එවැනි බලයක් ජනාධිපතිවරයාට ඇති බව අර්ථවත් නොකර ඇතිවිට අර්ථ නිරූපණ රීති යටතේ නීතිපතිවරයාගේ සහ අනිකුත් වගඋත්තරකරුවන්ගේ ස්ථාවරයන් ප්‍රතික්ෂේප කළ යුතු බවත්ය.
එසේම 33(2)(ඇ) යන්න විධායකය විසින්ම පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවීමට අදාළව බලය ක්රියාත්මක කර වීමක් ( executive driven ) සහ 70 යනු පාර්ලිමේන්තුව විසින් ඉල්ලා සිටි විටදී ජනාධිපතිවරයා විසින් බලය ක්රියාත්මක කරවීමක් ( legislative deiven ) යන එකිනෙකට වෙනස් සහ ස්වාධීන ලෙස සැලකිය යුතු අවස්ථා යන්නද ඉහත හේතු දැක්වීම මත ප්‍රතික්ෂේප කර ඇත.
33(2)(ඇ) හි සදහන් "අමතරව" යන්න තුල 70 ව්‍යවස්ථාව නොසලකා පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට ඇති හැකියාවක් ගැබ්ව ඇතැයි යන ස්ථාවරය ද ඉහත හේතු මත ප්‍රතික්ෂේප කර ඇත.
එසේ ම ගරු අධිකරණය වැඩිදුරටත් දක්වා ඇත්තේ 19 වන සංශෝධනයට පෙර පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම සම්බන්ධ විධිවිධාන ඇතුළත් වූයේ 70 ව්‍යවස්ථාවේ පමණක් බවත් එහිදී ජනාධිපතිවරයාගේ බලතල / කාර්ය යටතට පාර්ලිමේන්තුව කැඳවීම වාර අවසාන කිරීම විසුරුවා හැරීම යන්න සඳහන් නොවූ බවත් 19 වන ආණ්ඩුකම ව්යවස්ථා සංශෝධනය 33(2)(ඇ) යටතේ එය සඳහන් කර ඇති බවත් එමගින් අදහස් වන්නේ එම බලය ජනාධිපතිවරයාට ඇති බව හඳුනා ගැනීම ( only a recognition of that power ) පමණක් බවය.
62(2) විවස්තාවෙ සිංහල සහ ඉංග්‍රීසි පිටපත් කෙරෙහි ගරු අධිකරණය අවධානය යොමු කර ඇත.
එහි කාරණා තුනක් හඳුනා ගත හැක.
1. පාර්ලිමේන්තුව එහි පළමු රැස්වීමේ සිට වසර පහක ධුර කාලයක් පවතී.
2. පාර්ලිමේන්තුව වසර පහකට පෙර විසුරුවා හැරිය හැක. (parliament may be sooner dissolved )
3. වසර 5 සම්පූර්ණ වූ පසුව පාර්ලිමේන්තුව ඉබේම විසුරුනා සේ සැලකේ.
මෙහි සඳහන් වසර පහකට පෙර විසුරුවා හැරිය හැක යන්න කියවිය යුත්තේ ද තනි විවස්තාවක් වශයෙන් නොව 70 ව්‍යවස්ථාවට යටත් ව බව දක්වන ලදී.
70(5) ඒ දක්වන පරිදි 62(2) හි පරිද්දෙන් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හරිනු ලැබූ විට ජනාධිපතිවරයා විසින් පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයන් තේරීම සඳහා ප්‍රකාශනයක් මගින් නොපමාව දිනයක් හෝ දින නියම කොට .... යන්නෙහි සිංහල පිටපතේ 62(2) ඇති 'විසුරුවා හරිනු ලැබූ විට' සහ ඉංග්‍රීසි පිටපතේ ඇති "up on the dissolution" හි අදහස වන්නේ පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමෙන් පසු යන්න බව දක්වන ලදී. 62(2) හි සඳහන් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරිය හැකිය යන්න ක්රියාත්මක විය යුත්තේ 70 ව්‍යවස්ථාවට යටත් වූ බව දක්වන ලදී. 70(3) ව්‍යවස්ථාව සැලකීමේදී පාර්ලිමේන්තුව කල් තබා ඇති අවස්ථාවක එය විසුරුවීම දක්වයි. එම අවස්ථාවේ පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හරින්නේ නම් එය කළ යුත්තේ ද 70 ව්‍යවස්ථාවේ විධිවිධාන වලට යටත් වූ බව දක්වන ලදී.
ගරු අධිකරණයේ නිගමනය:
ජනාධිපතිවරයාට පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමේ බලතල 33(2)(ඇ) හි දක්වා තිබුණත් එම බලතල 70 වන ව්‍යවස්ථාවට අනුව ක්රියාත්මක කළ යුතු ය.
ජනාධිපතිවරයාට පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට නම් එහි මුල් රැස්වීමේ සිට වසර හතර හමාරක් ගත වී
තිබිය යුතු අතර නො එසේ නම් ඊට ප්‍රථම සිදුකරන විසූරුවා හැරීමකට පාර්ලිමේන්තුවේ නොපැමිණි මන්ත්‍රීවරුන් ද ඇතුළුව 2/3 ක මන්ත්‍රීවරුන් ගේ යෝජනාවක් ජනාධිපතිවරයා වෙත ඉදිරිපත් කළ යුතුය. පාර්ලිමේන්තුවේ මුල් රැස්වීමේ සිට වසර හතර හමාරක් ගත වූ පසුව ජනාධිපතිවරයාට සිය අභිමතය මත පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට බලය ලැබේ. පාර්ලිමේන්තුවේ ධුර කාලය වසර 5 කාලය වසර පහ සම්පූර්ණ වූ පසුව 62(2) ව්‍යවස්ථාව ක්රියාත්මක වීමෙන් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුනා සේ සැලකේ. එවැනි අවස්ථාවක ව්‍යවස්ථාවේ 70(5) අනුව ජනාධිපතිවරයා කටයුතු කළ යුතු ය. මෙම නිගමනයට ගරු අධිකරණය පැමිණ ඇත්තේ ව්යවස්ථා අර්ථ නිරූපනයට අදාළ සම්මත රීති භාවිතා කොට ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාව උත්තරීතර නීතිය වශයෙන් සලකමින් නීතියේ ආධිපත්‍යය බලය බෙදීම යන සංකල්පය සහ සීමාවක් නොමැති අභිමතයක් කිසිදු මහජන අදිකාරියකට නොමැති ය යන කරුණු සලකමිනි.
මේ අනුව ජනාධිපතිවරයා විසින් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම බලාතික්‍රමණ ක්‍රියාවකි. එය අධිකරණ විමර්ශනයට බඳුන් කළ හැකි ය. එමගින් ආණ්ඩුකම ව්‍යවස්ථාව උල්ලංඝනය වීමක් සිදුව ඇති අතර එයට මූලික අයිතිවාසිකම් හරහා ප්‍රතිකර්ම ලබා දිය හැකිය. පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම මගින් නව පාර්ලිමේන්තුවක් පත්කර ගැනීම සඳහා වන මැතිවරණයක් කැඳවීමට නියම කර තිබීම හරහා එහිදී ජනතාවට සිය ඡන්ද බලය ක්රියාත්මක කළහැකි වන මුත් එවැන්නක් ක්රියාත්මක කරන්නට සිදු වන්නේ ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාව උල්ලංඝනය කිරීමක් හරහා වන නිසාවෙන් එහිදී ක්රියාත්මක කරන වූ ඡන්ද බලය සත්‍ය වශයෙන්ම ක්රියාත්මක කරන ඡන්ද බලයක් ලෙස හැඳින්විය නොහැක ( not a true exercise of franchise of the people )
මෙහිදී පෙත්සම්කරුවන් විසින් ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවේ 12 (1) අර්තය තුල අසමාන ව සැලකීම යන්න ධනාත්මක ක්‍රියාවක් ( positive act ) මගින් ඔප්පු කිරීමට අසමත් වුවත් මූලික අයිතිවාසිකම් නඩු විභාග කොට ප්‍රතිකර්ම ලබා දීමට ගරු ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට ඇති අධිකරණ බලය යටතේ විශේෂයෙන් 12(1) යන සියලු පුද්ගලයින්ට නීතිය නීතියේ සමාන ආරක්ෂාව ලබාදෙන බව දක්වන, බලය ඉක්ම
https://drive.google.com/file/d/1MD-Ls4ufygY4ucWBIW4BonahuLJSId3y/view?fbclid=IwAR3xezcPs98-8_huidLH99B2r6jM-tVfrahjyxAmov2ywewwSyrLJUVGB34
පෙත්සම්කරුවන්, වගඋත්තරකරුවන් අතරමැදි පෙත්සම්කරුවන් සහ ඔවුන්ට පෙනී සිටින නීතිඥවරුන් හඳුන්වාදීමෙන් පසුව නඩුව විභාග කළ විනිසුරුවරුන්ගේ නම් දක්වා නඩුව විභාග කළ දිනයන්, ලිඛිත දේශන ගොනු කළ දිනයන්, නඩුව තීන්දු කළ දිනයත් දක්වමින් නඩුවේ පසුබිම් වූ කාරණය හෙවත් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමේ ගැසට් පත්‍රය සහ වත්මන් පාර්ලිමේන්තුව මුලින්ම කැඳවීමට අදාළ ගැසට් පත්‍රය යන ලේඛණ p1, p2 ( සහ තවත් ලේඛන ) ලෙස දක්වමින් ගරු අගවිනිසුරුතුමා විසින් කරුණු දැක්වීම අරඹා ඇත.
- ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවේ විවස්ථාවේ 19 වැනි සංශෝධනයෙන් සංශෝධිත ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවේ 70(1) අනුව ක්රියාත්මක නොවීම, එහි දක්වා ඇති පරිදි යෝජනා සම්මතයක් නොමැතිව පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම, වත්මන් පාර්ලිමේන්තුව මුල් වරට රැස්ව අවුරුදු තුනකුත් මාස දෙකක් සහ දින අටක් පමණක් ගෙවී තිබියදී එය විසුරුවා හැරීම, යන පෙත්සම්කරුවන් දක්වන කාරණා ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවේ 17, 126 සහ 35(1) අනුව පෙත්සම්කරුවන් විසින් එම ක්‍රියාවන් අභියෝගයට ලක් කර තිබුණි. එහිදී ඔහු විසින් වග උත්තරකරු ( ජනාධිපතිවරයා ) ක්රියාත්මක වූයේ බලාතික්‍රමණය ( Ultra Vires ) යටතේ, අයුක්තිසහගතව ( unreasonableness ) ව්‍යවස්ථාවට පටහැණි ව (Unconstitutionally), ජනතා පරමාධිපත්‍යය කඩවීම, පෙත්සම්කරුවන්ගේ නීත්‍යානුකූල නිත්‍යානුකුල අපේක්ෂාව (L.E) කඩ වෙන ආකාරයට ආදී ලෙසින් කරුණු ගණනාවක් දක්වා ඇත.
ඒ අනුව ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවේ 12(1) කඩවීම (නීතිය ඉදිරියේදී සමානාත්මතාවය, නීතියේ සමාන ආරක්ෂාව ලැබීම) යන්න මත එම පෙත්සම් විභාගයට අවසර දෙන මෙන් කරුණු දක්වා ඉල්ලා සිටීමේදී එම අවසරය ලබාදී තිබුණි. ( Leave Granted )
ඒ අනුව අතුරු සහනයක් ලෙස පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට අදාළ අතිවිශේෂ ගැසට් පත්‍රය ක්‍රියාත්මකවීම
නඩු විභාගය අවසන් වන තෙක් අත්හිටුවන ලදී ( Suspended the operation of the Gazette )
දෙසැම්බර් 4, 5, 6 යන දින නඩු විභාගයට නියම කර ඊට ප්‍රථම විරෝධතා, ප්‍රතිවිරෝධතා සහ ලිඛිත දේශන ගොනු කරන ලෙස දක්වා ඇත ( objections, counter affidavits and W/S)
නඩු විභාගයේදී මුලින්ම ගරු නීතිපතිවරයා විසින් මූලික විරෝධතාවයක් ගෙන තිබුණි.
එනම් මෙහිදී මූලික අයිතිවාසිකම් කඩවීමක් සිදු වී නැති බවත්, මූලික අයිතිවාසිකම් ආණ්ඩුකම ආණ්ඩුකම ව්‍යවස්ථාවේ 15(7) අනුව සීමා කළ හැකිවීම මත ජනාධිපතිවරයා ගත් තීරණය අභියෝග කළ නොහැකි බවත් ජනාධිපතිවරයා විවස්තාවේ 33(2), 62(2), සහ 70(3) අතුරු විධානය ii අනුව කටයුතු කර ඇති බවත් මැතිවරණයක් කැඳවීම නිත්‍යානුකූල බවත් පෙත්සම්කරුවන් ගේ ඉල්ලීම් ලබා දුනහොත් එමගින් ජනතාවගේ ඡන්දය භාවිතා කිරීමේ අයිතිය කඩවෙන බවත්
අනෙකුත් වගඋත්තරකරුවන් වෙනුවෙන්;
- අත්‍යවශ්‍ය සියලුම පාර්ශ්වයන් සඳහන් නොකිරීම නිසා පෙත්සම් ඉවත දැමිය යුතු බව,
- පාර්ලිමේන්තුව ජනාධිපතිවරයා විසින් විසුරුවා හැරීම දේශපාලනමය තීන්දුවක් ( political decision ) බවත් ඒ අනුව ගරු අධිකරණය එවැනි කාරණාවකට මැදිහත් නොවිය යුතු බව,
- පාර්ලිමේන්තුවේ මතුව ඇති තත්ත්වය අනුව වෙනත් විකල්පයක් නොමැති වීම නිසා පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම නිත්‍යානුකූල බව,
- ජනාධිපතිවරයා විසින් ආණ්ඩුකම විවස්ථාව කඩ කර ඇත්නම් එයට ප්‍රතිකර්ම ලබා ගත යුත්තේ මූලික අයිතිවාසිකම් හරහා නොව ව්‍යවස්ථාවේ 38(2) හරහා බව.
ඒ සම්බන්ධව ගරු ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය අදහස් කර ඇත්තේ:
ආණ්ඩුකම විවස්ථාවේ 4(d) සහ 118 (b) අනුව මූලික අයිතිවාසිකම් සම්බන්ධව විශේෂයෙන් සොයා බැලීමට ව්‍යවස්ථාමය වගකීමක් ඇති නිසාත් මේ වන විට ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවේ 35(1) අනුව ජනාධිපතිවරයා නිල තත්වයෙන් කරන ක්‍රියා හෝ නොකර හැරීම ( Act / Omission ) මූලික අයිතිවාසිකම් නඩුවක් හරහා විමර්ශනය කර ගැනීමට ( Subject to Judicial Review ) අවස්ථාව උදා කර ඇති බව ය.
ඉන් පසුව වගඋත්තරකරුවන් ගෙන ඇති ස්ථාවරය වන්නේ: ජනාධිපතිවරයා විසින් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම යන්න සාමාන්‍ය විධායක ක්‍රියාවක් නොව අධිකරණ විමර්ශනයට බඳුන් නොවන / නොකල යුතු බලයක් ( prerogative Power ) ලෙසටය.
ඒ සම්බන්ධව ගරු ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ අදහස් කර ඇත්තේ:
එවැනි බලයක් 1972 ට පෙරදී නම් අදහස් කළ හැකිව තිබුණු මුත් 1978 ව්‍යවස්ථාව 3 ව්‍යවස්ථාව අනුව ජනාධිපතිවරයාට ලැබෙන්නේ පරමාධිපත්‍යය දරන ජනතාවගේ විධායක බලය බවත් හෙතෙම එය 4 වන ව්‍යවස්ථාව අනුව ක්රියාත්මක කළ යුතු බවත් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවීමට අදාල බලය ඇතුළත් කර ඇත්තේ ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවේ 7 වන පරිච්ඡේදය වන "විධායකය" යටතේ බවත්ය.
එම බලය ක්රියාත්මක කිරීම විමර්ෂණයට ලක් කිරීම බැහැර කර ඇති ද ... ආණ්ඩුක්ම ව්‍යවස්ථාවේ 35(1) අනූව බැහර කර ඇත්තේ 33(2)(උ) පමණි. expressio unius මූලධර්මය අනුව ප්‍රකාශ කර ඇති දෙයක් මගින් ප්‍රකාශ කර නොමැති දේ බැහැර කෙරේ. ඒ අනුව 33(2)(ඇ) අධිකරණය ඉදිරියේ ප්‍රශ්න කළ හැක.
පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම සම්බන්ධ ව 33(2), 62(2), 70, 48(1),48(2) සලකා බලන ලදි. 48(1),(2) අන්තර් ගතය දක්වා ඇත.
මෙහිදී වගඋත්තරකරුවන් සහ අතරමැදි පෙත්සම්කරුවන් විසින් දක්වා සිටි පරිදි සංවරනය තුලනය පවත්වා ගැනීමද අදහස් කරමින් 33(2)(ඇ) යනු පෙරදී නොතිබුණු එහෙත් 19 වන ව්යවස්ථා සංශෝධනය යටතේ අලුතින්ම එකතු කළ විධිවිධානයක් බවත් එය වර්ග කර ඇත්තේ "අමතරව" ලෙස සදහන් තත්වය නිසා එය භාවිතා කොට පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට බලය ඇති බවත් 62(2) මගින් ද දක්වා ඇති පරිද්දෙන් එම විවස්තාවද භාවිතා කොට 70 අවස්ථාවේ දක්වා ඇති සීමා කිරීම් වලින් බැහැරව පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට බලයක් / අභිමතයක් ජනාධිපතිවරයාට ඇතැයි දීර්ඝ වශයෙන් කළ කරුණු දැක්වීම් සලකමින් අනුව සැබැවින්ම එවැනි අදහසක් වගන්තියේ වචන ඇසුරින් / අර්ථ නිරූපණ රීති යටතේ ගත හැකි දැයි ගරු අධිකරණය විසින් සොයා බලා ඇත.
මෙහිදී ගරු අධිකරණයේ අවධානයට ලක්කර ඇත්තේ ව්යවස්ථා අර්ථ නිරූපණය සම්බන්ධවයි. එහිදී සාමාන්‍ය ව්‍යවස්ථාවක විධිවිධාන මෙන්ම ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවක් අර්ථ නිරූපණයේ දී ද අර්ථ නිරූපනයට අදාළ රීති භාවිතා කළ යුතු බවත් එහිදී පාර්ලිමේන්තුවේ චේතනාව ( intention of the parliament ) සොයා බැලිය යුතු බවත්, යම් වගන්තියක අර්ථය පැහැදිලිව දකින්නට ඇති විටදී / භාෂාව පැහැදිලි විටදී එය ඒ ආකාරයෙන්ම අර්ථ නිරූපණය කළ යුතු බවත් ( literal meaning ) පාර්ලිමේන්තුවට කිසියම් වූ වැරදීමක් සිදුව ඇත්නම් එය නිවැරදි කිරීම අධිකරණය කටයුත්තක් නොවන බවත් නඩු තීන්දු දක්වමින් සඳහන් කර ඇත. එකම විෂය කාරණයක් සම්බන්ධව වගන්ති කීපයක සඳහන් කර ඇති විටදී ඒ සියලු වගන්ති එක් ව කියවිය යුතු බවත් දක්වා ඇත.
එහෙත් යම් අවස්ථාවක ව්කල්ප අර්ථයන් දෙකක් ( two alternative constructions ) ගත හැකි විටදී ව්‍යවස්ථාවේ අනිකුත් කොටස් සමග ගැටීමක් නොවෙන / අනුකූල වන වන අර්ථය තෝරාගෙන එසේ නොවන සහ ව්‍යාකූල ( Absurd ) ප්‍රායෝගික අපහසුතාවයට පත්කරන, අර්ථය ශූන්‍ය කරවන ( Nugatory ) අර්ථය බැහැර කළ යුතු බව දක්වන ලදී - [Golden Rule] එසේම ආණ්ඩුක්රම විවස්තාවක විධිවිධාන වලට සාමාන්‍ය විධිවිධාන වලට වඩා වැඩි වටිනාකමක් දිය යුතු ද වේ ( not formal, vital ) එසේම ව්‍යවස්ථාවේම විශේෂයෙන් සඳහන් කර / අර්තවත් කර ඇත්නම් මිස ව්‍යවස්ථාවේ කොටසක් එලෙස විශේෂ කොට සැලකිය යුතු නැත. එසේම අර්ථ නිරූපණය කළ යුත්තේ පනත තුල ( හතර කොන තුල සිට ය ) සිටය.
පෞද්ගලිකව ක්රියාත්මක වෙන තැනැත්තෙකුට මෙන් නොව මහජන ධූරයක් / අධිකාරියක් (Office / Authority ) දරන තැනැත්තෙකු සිය ධූරයේ ක්රියාත්මක වෙද්දී / බලතල භාවිතයේදි ක්රියාත්මක කරනාවූ අභිමතය යන්න සීමා කල හැකි / යුතු අභිමතයක් මිස සීමා නොකළ අභිමතයක් නොවේ ( not an unfettered discretion )
මෙහි සරල අදහස නම් තීරණ ගත හැකි බලයක් දරන පුද්ගලයකු කිසියම් වූ තීරණයක් ගත යුත්තේ එවන් තීරණයක් ගැනීමට තමාට ඇති හැකියාව ( අභිමතය ) යුක්ති සහගතව ( with a reasonable cause ) භාවිතා කරමිනි.
ජනාධිපතිවරයා සැලකූ කල කළ හෙතෙම ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාව අනුව සිය බලතල භාවිතා කළ යුතු / නීතියේ ආධිපත්‍යයට ( Rule Of Law ) යටත් අයෙකි. ඔහුගේ ක්‍රියා අධිකරණ විමර්ශනයට ලක් කළ හැකි තැන ඇති නිසා ඔහු සතුව නීතියට පිටතින් ක්රියාත්මක කළ හැකි අභිමතයක් නැත.
19 වන ආණ්ඩුකම ව්යවස්ථා සංශෝධනයට පෙර 42 ව්‍යවස්ථාව යටතේ ද, 19 වන ආන්ඩුක්‍රම ව්යවස්ථා සංශෝධනය යටතේ 33අ යටතේ ද ව්‍යවස්ථාව අනුව කටයුතු කිරීමට බැඳී සිටියි.
ඒ අනුව ජනාධිපතිවරයාට සීමා නොකළ අභිමතයක් ( unfettered discretion ) ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවෙන් ලබා දී නැත.
මෙහිදී ගරු අධිකරණය විසින් බලය බෙදීම ( Seperation of Powers ) යන්න පිළිබඳ කරුණු දක්වා ඇත.
ඒ අනුව එහි අර්ථය නම් ව්‍යවස්ථාදායකය විධායකය සහ අධිකරණය යන ආයතන තුන ව්‍යවස්ථාමය වශයෙන් එකිනෙකට සමාන සහ ( constitutionally equal status ) අනෙකුත් ආයතන වලින් ස්වාධීන, යම් බලතල ප්‍රමාණයක් තනිව ක්රියාත්මක කරන, එකක් අනෙක අභිබවා ක්රියාත්මක නොවෙන ( Should not be in a position to dominate others ) එහෙත් අනිත් ආයතන කෙරෙහි සංවරණ තුලනය පැවැත්විය යුතු වේ.
අධිකරණයේ කාර්ය භාරය නම් ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවට හිමි උත්තරීතර තැන ලබා දෙමින් කටයුතු කිරීමයි.
ඒ අනුව ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවේ කිසියම් විවස්තාවක් කඩ වී ඇති බවට දක්වමින් අධිකරණය ඉදිරියට ගෙනා විට ගෙනා විට එය බැලූ බැල්මට ම ( primafacie ) ප්‍රතිකර්ම දිය යුතු තත්ත්වයකි.
33(2)(ඇ) හි සඳහන් පරිදි පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවීම විසුර වීමේ හැකියාව ක්රියාත්මක කළ යුත්තේ කෙසේද යන්න ගරු අධිකරණය සොයා බලයි.
ඒ ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවේ 70 ට අනුවය. ඒ අනුව 33(2)(ඇ) යන්න සාමාන්‍ය විධිවිධානයක් ( General Provision ) බවට පත්වන අතර 70(1)-(7) විස්තරාත්මක විධිවිධානය ( detailed / special provision ) බවට පත් වෙයි. මේ ආකාරයට එක ම කාරණයක් සම්බන්ධව සාමාන්‍ය විධිවිධානයක් සහ විශේෂ විධිවිධානයක් ඇති විටදී විශේෂ ලෙස දක්වා ඇති විධිවිධානය ක්‍රියාවට නැංවේ.
33(2)(ඇ) පමණක් ම සලකන්නේ නම් එයින් 70 ව්‍යවස්ථාව නොසලකා හැරීමකට ලක් වන බවත් ඒ අනුව ජනාධිපතිවරයා විසින් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැර ඇත්තේ 70 වන විධිවිධානය වෙත අවධානය යොමු නොකරමිනි.
මෙහිදී වගඋත්තරකරුවන් වෙනුවෙන් ගරු අධිකරණයේ අවධානය යොමු කර ඇත්තේ 19 වන ආණ්ඩුක්රම ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සංශෝධනය මගින් පෙර තිබුණු 70(1) ඉවත් කොට වත්මන් වගන්තිය ඇතුළත් කර ඇති බවය. 19 වන සංශෝධනයට පෙර දී විසර්ජන පනත් කෙටුම්පතක් පාර්ලිමේන්තුව විසින් දෙවරක් ප්‍රතික්ෂේප කළ විටදී ජනාධිපතිවරයා විසින් අනිවාර්යයෙන්ම පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීය යුතු වුවත් වර්තමානයේ ජනාධිපතිවරයාට එම හැකියාවද නැති ව ගොස් ඇති බවත් එනම් එවන් පාර්ලිමේන්තුවක් වුවත් විසුරුවා ලිය හැක්කේ පාර්ලිමේන්තුව විසින් ම තුනෙන් දෙකක බහුතර ඡන්දයෙන් යෝජනා කොට ඉල්ලා සිටියොත්
පමණක් බවය.
නමුත් ගරු අධිකරණය දක්වා ඇත්තේ වගඋත්තරකරුවන් දැන් දක්වන එම කාරණය ( view )ට සහය පිනිස කිසිවක් 33(2)(ඇ) තුල හෝ 19 වන ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සංශෝධනයට අදාළ කෙටුම්පතට අදාල නඩුවේදී තහවුරු ( support ) කිරීමක් දකින්නට නොලැබුණු බවත් ඒ අනුව මෙම කරුණු ඉදිරිපත් කිරීම මනක් කල්පිත ( hypothetical ) සහ පිළිගත නොහැකි එකක් බවය - page 73 of the judgment.
කෙසේ වුවත් 19 වන සංශෝධනයට අදාළව 33(2)(ඇ) සහ 70 දැන් පෙනෙනා පරිදි කියවා තේරුම් ගත යුතු බවත් සම්මත කළ පනතක් පිළිබඳ අධිකරණ විමර්ශනයට 80(3) ව්‍යවස්ථාව අනුව අධිකරණය ට ඉඩක් නොමැති බව ගරු අධිකරණය දක්වා ඇත.
ඒ අනුව නීතිපතිවරයාගේ මතය පිළිගත හොත් 33(2)(ඇ)මගින් ජනාධිපතිවරයා ට 70 ව්‍යවස්ථාව අබිබවා ක්රියාත්මක වන්නට බලයක් ලැබෙන බවත්, ඒ අනුව පාර්ලිමේන්තුව අභිබවා යන උපරිම බලයක් ( Supreme Power ) ජනාධිපතිවරයා සතුවනු ඇති බවත්, එවැනි බලයක් සංවරනය තුලනය පවත්වා ගැනීම සඳහා බලපෑ හැකි බවත් ඒ ආකාරයේ පාලනය නොකළ එනම් විලංගු නොයෙදූ ( unfettered ) අභිමතයක් ජනාධිපතිවරයාට තබා වෙනත් කිසිම රජයේ නිලධාරියෙකුට අපගේ නීතිය අනුව ලබාදී නොමැති බවත්, විශේෂයෙන් එවැනි බලයක් ජනාධිපතිවරයාට ඇති බව අර්ථවත් නොකර ඇතිවිට අර්ථ නිරූපණ රීති යටතේ නීතිපතිවරයාගේ සහ අනිකුත් වගඋත්තරකරුවන්ගේ ස්ථාවරයන් ප්‍රතික්ෂේප කළ යුතු බවත්ය.
එසේම 33(2)(ඇ) යන්න විධායකය විසින්ම පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවීමට අදාළව බලය ක්රියාත්මක කර වීමක් ( executive driven ) සහ 70 යනු පාර්ලිමේන්තුව විසින් ඉල්ලා සිටි විටදී ජනාධිපතිවරයා විසින් බලය ක්රියාත්මක කරවීමක් ( legislative deiven ) යන එකිනෙකට වෙනස් සහ ස්වාධීන ලෙස සැලකිය යුතු අවස්ථා යන්නද ඉහත හේතු දැක්වීම මත ප්‍රතික්ෂේප කර ඇත.
33(2)(ඇ) හි සදහන් "අමතරව" යන්න තුල 70 ව්‍යවස්ථාව නොසලකා පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට ඇති හැකියාවක් ගැබ්ව ඇතැයි යන ස්ථාවරය ද ඉහත හේතු මත ප්‍රතික්ෂේප කර ඇත.
එසේ ම ගරු අධිකරණය වැඩිදුරටත් දක්වා ඇත්තේ 19 වන සංශෝධනයට පෙර පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම සම්බන්ධ විධිවිධාන ඇතුළත් වූයේ 70 ව්‍යවස්ථාවේ පමණක් බවත් එහිදී ජනාධිපතිවරයාගේ බලතල / කාර්ය යටතට පාර්ලිමේන්තුව කැඳවීම වාර අවසාන කිරීම විසුරුවා හැරීම යන්න සඳහන් නොවූ බවත් 19 වන ආණ්ඩුකම ව්යවස්ථා සංශෝධනය 33(2)(ඇ) යටතේ එය සඳහන් කර ඇති බවත් එමගින් අදහස් වන්නේ එම බලය ජනාධිපතිවරයාට ඇති බව හඳුනා ගැනීම ( only a recognition of that power ) පමණක් බවය.
62(2) විවස්තාවෙ සිංහල සහ ඉංග්‍රීසි පිටපත් කෙරෙහි ගරු අධිකරණය අවධානය යොමු කර ඇත.
එහි කාරණා තුනක් හඳුනා ගත හැක.
1. පාර්ලිමේන්තුව එහි පළමු රැස්වීමේ සිට වසර පහක ධුර කාලයක් පවතී.
2. පාර්ලිමේන්තුව වසර පහකට පෙර විසුරුවා හැරිය හැක. (parliament may be sooner dissolved )
3. වසර 5 සම්පූර්ණ වූ පසුව පාර්ලිමේන්තුව ඉබේම විසුරුනා සේ සැලකේ.
මෙහි සඳහන් වසර පහකට පෙර විසුරුවා හැරිය හැක යන්න කියවිය යුත්තේ ද තනි විවස්තාවක් වශයෙන් නොව 70 ව්‍යවස්ථාවට යටත් ව බව දක්වන ලදී.
70(5) ඒ දක්වන පරිදි 62(2) හි පරිද්දෙන් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හරිනු ලැබූ විට ජනාධිපතිවරයා විසින් පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයන් තේරීම සඳහා ප්‍රකාශනයක් මගින් නොපමාව දිනයක් හෝ දින නියම කොට .... යන්නෙහි සිංහල පිටපතේ 62(2) ඇති 'විසුරුවා හරිනු ලැබූ විට' සහ ඉංග්‍රීසි පිටපතේ ඇති "up on the dissolution" හි අදහස වන්නේ පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමෙන් පසු යන්න බව දක්වන ලදී. 62(2) හි සඳහන් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරිය හැකිය යන්න ක්රියාත්මක විය යුත්තේ 70 ව්‍යවස්ථාවට යටත් වූ බව දක්වන ලදී. 70(3) ව්‍යවස්ථාව සැලකීමේදී පාර්ලිමේන්තුව කල් තබා ඇති අවස්ථාවක එය විසුරුවීම දක්වයි. එම අවස්ථාවේ පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හරින්නේ නම් එය කළ යුත්තේ ද 70 ව්‍යවස්ථාවේ විධිවිධාන වලට යටත් වූ බව දක්වන ලදී.
ගරු අධිකරණයේ නිගමනය:
ජනාධිපතිවරයාට පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමේ බලතල 33(2)(ඇ) හි දක්වා තිබුණත් එම බලතල 70 වන ව්‍යවස්ථාවට අනුව ක්රියාත්මක කළ යුතු ය.
ජනාධිපතිවරයාට පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට නම් එහි මුල් රැස්වීමේ සිට වසර හතර හමාරක් ගත වී
තිබිය යුතු අතර නො එසේ නම් ඊට ප්‍රථම සිදුකරන විසූරුවා හැරීමකට පාර්ලිමේන්තුවේ නොපැමිණි මන්ත්‍රීවරුන් ද ඇතුළුව 2/3 ක මන්ත්‍රීවරුන් ගේ යෝජනාවක් ජනාධිපතිවරයා වෙත ඉදිරිපත් කළ යුතුය. පාර්ලිමේන්තුවේ මුල් රැස්වීමේ සිට වසර හතර හමාරක් ගත වූ පසුව ජනාධිපතිවරයාට සිය අභිමතය මත පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට බලය ලැබේ. පාර්ලිමේන්තුවේ ධුර කාලය වසර 5 කාලය වසර පහ සම්පූර්ණ වූ පසුව 62(2) ව්‍යවස්ථාව ක්රියාත්මක වීමෙන් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුනා සේ සැලකේ. එවැනි අවස්ථාවක ව්‍යවස්ථාවේ 70(5) අනුව ජනාධිපතිවරයා කටයුතු කළ යුතු ය. මෙම නිගමනයට ගරු අධිකරණය පැමිණ ඇත්තේ ව්යවස්ථා අර්ථ නිරූපනයට අදාළ සම්මත රීති භාවිතා කොට ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාව උත්තරීතර නීතිය වශයෙන් සලකමින් නීතියේ ආධිපත්‍යය බලය බෙදීම යන සංකල්පය සහ සීමාවක් නොමැති අභිමතයක් කිසිදු මහජන අදිකාරියකට නොමැති ය යන කරුණු සලකමිනි.
මේ අනුව ජනාධිපතිවරයා විසින් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම බලාතික්‍රමණ ක්‍රියාවකි. එය අධිකරණ විමර්ශනයට බඳුන් කළ හැකි ය. එමගින් ආණ්ඩුකම ව්‍යවස්ථාව උල්ලංඝනය වීමක් සිදුව ඇති අතර එයට මූලික අයිතිවාසිකම් හරහා ප්‍රතිකර්ම ලබා දිය හැකිය. පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම මගින් නව පාර්ලිමේන්තුවක් පත්කර ගැනීම සඳහා වන මැතිවරණයක් කැඳවීමට නියම කර තිබීම හරහා එහිදී ජනතාවට සිය ඡන්ද බලය ක්රියාත්මක කළහැකි වන මුත් එවැන්නක් ක්රියාත්මක කරන්නට සිදු වන්නේ ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාව උල්ලංඝනය කිරීමක් හරහා වන නිසාවෙන් එහිදී ක්රියාත්මක කරන වූ ඡන්ද බලය සත්‍ය වශයෙන්ම ක්රියාත්මක කරන ඡන්ද බලයක් ලෙස හැඳින්විය නොහැක ( not a true exercise of franchise of the people )
මෙහිදී පෙත්සම්කරුවන් විසින් ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවේ 12 (1) අර්තය තුල අසමාන ව සැලකීම යන්න ධනාත්මක ක්‍රියාවක් ( positive act ) මගින් ඔප්පු කිරීමට අසමත් වුවත් මූලික අයිතිවාසිකම් නඩු විභාග කොට ප්‍රතිකර්ම ලබා දීමට ගරු ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට ඇති අධිකරණ බලය යටතේ විශේෂයෙන් 12(1) යන සියලු පුද්ගලයින්ට නීතිය නීතියේ සමාන ආරක්ෂාව ලබාදෙන බව දක්වන, බලය ඉක්ම
වා
භාවිතා කිරීම / අසත්භාවයෙන් භාවිතා කිරීමට එරෙහිව ප්‍රතිකර්ම ලබා දීමට ඇති
හැකියාවත් ( 12(1) හි විෂය පථයට නීතියේ ආධිපත්‍යය ආරක්ෂා කිරීම,
නිත්‍යානුකුල අපේක්ෂාව ආරක්ෂා කිරීම, ස්වභාවික යුක්ති මූලධර්ම ආරක්ෂා කිරීම
ආදියද ඇතුලත් ය ) 4(ඉ) ව්‍යවස්ථාව ද සලකමින්, නීතිය කඩ කරන සෑම
ක්‍රියාවක්ම නීති විරෝධී යන පදනම සලකමින්, වෙනස්කොට සැලකීමක් / අසමානව
සැලකීමක් විශේෂයෙන් පෙන්නුම් නොකළ ද ප්‍රතිකර්ම ලබා දිය හැකි බවය. ඒ අනුව
ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවේ 12(1) ව්‍යවස්ථාව කඩ වී ඇති බව බව තීන්දු කරයි.
ප්‍රතිකර්මය ලෙස පෙත්සම් කරුවන් ඉල්ලා සිටි පරිදි පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවීමට
අදාළ ජනාධිපතිවරයා ගේ ගැසට් පත්‍රය මුල සිටම ශුන්‍ය සහ බල රහිත නීතිය
ඉදිරියේ කිසිදු බලයක් නොමැති බව තීන්දු කරයි!
සැ. යු: මෙහි මා විසින් දැක්වූයේ පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට සම්බන්ධ ගරු ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ නඩු තීන්දුවේ මා විසින් මාගේ පහසුව උදෙසා කියවා ගැනීමට සරලව සකස් කළ සිංහල පරිවර්තනය වන අතර ඒ අනුව නිතියට අනුව බලධාරී පරිවර්තනයක් ලෙස නොසැලකිය යුතු බවත් කරුණාවෙන් සලකන්න!!!
එසේම මෙය මෙහි පල කලේ මේ සම්බන්ධව උනන්දු වන අයහට මේ පිළිබඳ අවබෝධයක් ලබා ගැනීම සඳහා පමණි!!!
සැ. යු: මෙහි මා විසින් දැක්වූයේ පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට සම්බන්ධ ගරු ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ නඩු තීන්දුවේ මා විසින් මාගේ පහසුව උදෙසා කියවා ගැනීමට සරලව සකස් කළ සිංහල පරිවර්තනය වන අතර ඒ අනුව නිතියට අනුව බලධාරී පරිවර්තනයක් ලෙස නොසැලකිය යුතු බවත් කරුණාවෙන් සලකන්න!!!
එසේම මෙය මෙහි පල කලේ මේ සම්බන්ධව උනන්දු වන අයහට මේ පිළිබඳ අවබෝධයක් ලබා ගැනීම සඳහා පමණි!!!
නඩු තීන්දුවට පසුව 19 වන සංශෝධනය
19
වන ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සංශෝධනය පනත් කෙටුම්පත් අවස්ථාවේ තිබියදී ඒ
පිළිබඳ සිය තීරණය සඳහන් කරමින් ගරු ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය එදා 2015 දී දුන්
තීන්දුවත්, එම නීතිය අර්ථ නිරූපණය කරමින් ගරු ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය පසුගිය
පසුගියදා ලබා දුන් නඩු තීන්දුවත්, දහනම වන ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සංශෝධනයේ
අදාළ කොටස්ද විශේෂයෙන් කියවා අවසන් ය!!!
ඒ අනුව මාගේ නිගමනයන් පහත පරිදි සඳහන් කළ හැකිය!
- 19 වන ආණ්ඩුකම ව්යවස්ථා සංශෝධනයට පසුව ජනාධිපතිවරයා විසින් විධායක බලය භාවිතා කොට නිල තත්වයෙන් සිදු කරනා ක්‍රියා හෝ නොකර හැරීම් ( Act / Omission ) මූලික අයිතිවාසිකම් නඩුවක් හරහා අභියෝග කිරීමේ හැකියාව ඕනෑම පුරවැසියෙකුට උදාවී ඇත. එහි දී පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයකු ද ඊට ඇතුළත් වේ.
- ජනාධිපතිවරයාට සිය අභිමතයට අගමැතිවරයාව ඉවත් කිරීමේ පෙර තිබූ හැකියාව ඉවත් වී ඇත.
(100% ක් තහවුරු කරගැනීම සඳහා ගරු ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ අර්ථ නිරූපණයක් අවශ්‍යව ඇත)
- 19 වන සංශෝධනයට පසුව අගමැතිවරයා ධූරය දැරීම අවසන් වන්නේ ,,,
1. මියයෑම,
2. ජනාධිපතිවරයා වෙත ලියනා ලිපියකින් ධුරයෙන් ඉල්ලා අස්වීම,
3. අමාත්‍ය මණ්ඩලය ධූර දැරීම නතර වීම,
4. පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයක් පවත්වා අවසන් වීම,
5. අගමැතිවරයාට එරෙහිව විශ්වාසභංග යෝජනාවක් සම්මත කිරීම.
6. තව දුරටත් පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයෙකු නොවීම.
7. ආණ්ඩුවේ ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශය පාර්ලිමේන්තුව විසින් ප්‍රතික්ෂේප කිරීම.
8.විසර්ජන පනත් කෙටුම්පත පාර්ලිමේන්තුවෙන් ප්‍රතික්ෂේප කිරීම.
- අගමැතිවරයාගේ උපදෙස් මත අමාත්‍ය මණ්ඩල සාමාජිකයෙක් හෝ වෙනත් අමාත්‍යවරයෙක් හෝ නියෝජ්‍ය අමාත්‍යවරයෙක් ලිපියකින් ඉවත් ඉවත් කිරීමේ හැකියාව ජනාධිපතිවරයාට ඇත.
- පාර්ලිමේන්තුව මුල් වරට රැස්වීමේ දින සිට වසර හතර හමාරක් යන තුරු පාර්ලිමේන්තුවේ නොපැමිණි මන්ත්‍රීවරුන් ද ඇතුළුව තුනෙන් දෙකකින් සම්මත වූ යෝජනාවකින් තොර ව ජනාධිපතිවරයාට පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරිය නොහැක. එවැනි යෝජනාවක් ජනාධිපතිවරයාගේ අවශ්‍යතාවයට සම්මත කරගැනීමේ හැකියාවද ඉතා අල්ප නිසාවෙන් සහ පාර්ලිමේන්තුවම එවැනි යෝජනාවක් සම්මත කරගැනිමක් කරනු ඇතැයි සිතීම අසීරු නිසා ප්‍රායෝගිකව බොහෝ දුරට මුල් වරට රැස්වීමෙන් වසර 4 1/2 ක් යන තුරු පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවීමක් බලාපොරොත්තු වීම අසීරුය!!!
පාර්ලිමේන්තුව එනම් ව්‍යවස්ථාදායකය කෙරෙහි කෙරෙහි විධායකය විසින් සංවරනය තුලනය පවත්වා ගැනීම සිදු කිරීම බෙහෙවින් අසීරු තත්ත්වයට පත්කර ඇති ආකාරයක් දකින්නට ලැබේ.
එසේ වන්නේ පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට ජනාධිපතිවරයාට තිබූ අභිමතය ක්රියාත්මක කිරීමට හැකි කාල සීමාව වසරේ සිට වසර 4 1/2 දක්වා ඉහළ නැංවීමත්, පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම සඳහා වූ යෝජනාවක් පාර්ලිමේන්තුව තුළින් ම ගෙනා ආ යුත්තේ සාමාන්‍ය බහුතරයේ සිට 2/3 ක බහුතරයකින් ලෙස දැක්වීම මගිනි.
මෙමගින් පාර්ලිමේන්තුවේ ස්ථාවර පැවැත්ම තහවුරු වන මුත් පාර්ලිමේන්තුවේ ක්‍රියාකාරිත්වය මහජනයා විසින් ප්‍රශ්න කළ යුතු මට්ටමට පත්වූ අවස්ථාවකදී / ජන මතය තවදුරටත් පාර්ලිමේන්තුවෙන් නියෝජනය වීම සිදු නොවෙන තැනට පත්ව එයට විසඳුමක් පාර්ලිමේන්තුවටම ලබා ගැනීමට නොහැකි වූ විට දී එයට ප්‍රතිචාර දැක්වීම සඳහා යුක්තිසහගත හැකියාවක් ජනාධිපතිවරයාට තිබිය යුතු නොවේද ???
පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම සම්බන්ධ නඩුවේ ගරු නීතිපතිතුමා සහ වගඋත්තරකරුවන් සහ අතිරේක පෙත්සම්කරුවන් ගරු අධිකරණයේ 33(2)(ඇ) 62(2) අනුසාරයෙන් මතු කළේ මේ කාරණය යි. 2002 දී මෙවැනිම කාරණයකදී ගරු ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය තීන්දු කර තිබුණේ මෙලෙස ජනාධිපතිවරයා සතු පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා ලීමේ බලය සංවරණය තුලනය පවත්වා ගැනීම පැත්තෙන් ඉතා වැදගත් සාධකයක් නිසා එම හැකියාව සැලකිය යුතු ලෙසින් අඩු කරන්නේ නම් එය විධායක බලය සෝදාපාලුවට ලක්වීමක් ( erosion of the executive power ) බවත් එහි යම් සීමාවක් ඉක්මවා යන්නේ නම් එහිදී ජනතා අනුමැතිය හිමිවිය යුතු බවය.
කෙසේ නමුත් මේ කාරණය 2015 දී 19 වන ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සංශෝධනයට අදාළ නඩුවේදී සාකච්ඡා වුවාද යන්න පැහැදිලි නැතත් නඩු තීන්දුවේ ඒ සම්බන්ධ සදහනක් නැත! 16. ක් ලෙස සදහන් සංශෝධන අතරේ පාර්ලිමේන්තුව සම්බන්ධව ඇත්තේ 11. එහි ධුර කාලය අඩු කිරීම සම්බන්ධව සහ 12. වාර අවසාන කිරීම ( prorogation ) සම්බන්ධවය.
2002 දී නඩුවේ සාකච්ඡා කර ඇති කාරණයේදී ජනාධිපතිවරයා විසින් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමේ කාලය වසර 3 කට එහා දික් කරන්නේ නම් ජනමතවිචාරණයක අවශ්‍යතාවය ගෙන හැර දක්වා තිබීමේදී එය යෝජනා කොට තිබී ඇත්තේ ජනාධිපතිවරයා පත්වූ දේශපාලන පක්ෂයෙන් නොවන පක්ෂයකින් පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතරය පත්ව තිබියදිය. නමුත් මෙම 19 වන සංශෝධනයෙදී එවන් කාරණයක් දක්වා නැති නිසා 2015 දී ව්‍යවස්තානුකුල බව තීරණය කල 19 වන සංශෝධන කෙටුම්පතට අදාලව එය විශේෂ වැදගත් තැනක් නොගත්තා විය හැකිය.
සත් පුද්ගල විනිශ්චය සභාවක් දුන් තින්දුවක බැදීම තවත් සත් පුද්ගල විනිශ්චය සභාවකට ඇත. එහෙත් එසේ වන්නේ පෙර පැවති තත්වයේ / සිද්ධිමය කරුණුම ඇතුලත් නඩුවක් වර්තමානයේද පැමිණ ඇත්නම් පමණි. එසේ නොවන්නේ නම් ඒ නඩුව මෙම නඩුවේ කරුණු වලින් වෙනස් කොට දක්වමින් ( distinguishing ) ඒ තීන්දුවේන බැදීමේන බැහැර විය හැකිය. සිද්ධිමය කරුණු සමාන නැත්නම් පෙර නඩු තීන්දුව කොතරම් හොද එකක් වුවත් එයින් වර්තමානයේ බදෙන්නටද නොහැකිය. මන්ද එය නීතියට පටහැනි වන නිසාවෙනි.
එසේම එකී කාරණය වගඋත්තරකරුවන් / අතිරේක පෙත්සම්කරුවන් වෙනුවෙන් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම පිළබද නඩුවේදී ද මතු කලත් එයට පෙත්සම්කරුවන් වෙනුවෙන් විරෝධය පල කරමින් කියා සිටියේ එය මෙම නඩුවට අදාළ නොවෙන බවය. ගරු විනිසුරුතුම්න්ලා ඒ කාරණය ගැන නඩු තීන්දුවේ මෙසේ දක්වා තිබේ. (අංක 02)
මුලින් ඇත්තේ එයට පෙර ඡේදයයි.
// The added Respondents have also submitted that following the introduction of the second paragraph of Article 70 (1) by the 19th Amendment and the deletion of the powers vested in the President under Article 70 (1) of the 1978 Constitution to dissolve Parliament on the rejection of a statement of Government Policy following the completion of the first Session of Parliament or following the rejection of two consecutive Appropriation Bills [Article 70 (1) (b) and Article 70 (1) (d) of the 1978 Constitution], the framers of the 19th Amendment realized that it was inadvisable to render the President unable to dissolve Parliament for four and half years even in such situations where it was evident that Parliament was dysfunctional. They contend that Article 33 (2) (c) was intentionally inserted by the 19th Amendment as a new provision to preserve with the President a power to dissolve Parliament at any time and at his sole discretion irrespective of the confines of Article 70 (1).
අංක 02 ;- We see nothing on the face of Article 33 (2) (c) or in the Determination of this Court IN RE THE 19TH AMENDMENT [2015] [SC SD 04/2015] which supports that view. That submission is hypothetical and cannot be accepted.
In any event, following the 19th Amendment, Article 70 (1) and Article 33 (2) (c) must be read and understood as they now appear in the Constitution. The Court cannot dispute or review these provisions. The Court is expressly prohibited from doing so by Article 80(3) which states that “Where a Bill becomes law upon the certificate of the President or the Speaker, as the case may be being endorsed thereon, no court or tribunal shall inquire into, pronounce upon or in any manner call in question, the validity of such Act on any ground whatsoever.” That restriction was clearly declared by this Court in GAMAGE vs. PERERA (supra) which was cited earlier // - උපුටා ගැනීම තීන්දුවේ 73 පිටුවෙන්
// ... It has been said by some of the added Respondents that refusing the Petitioners‘ applications will enable a General Election to be held in pursuance of the Proclamation marked ―P1‖ and, therefore, justified because it will give effect to the franchise of the people. That submission is not correct. Giving effect to the franchise of the people is not achieved by the Court permitting a General Election held consequent to a dissolution of Parliament which has been effected contrary to the provision of the Constitution. Such a General Election will be unlawfully held and its result will be open to question. A General Election will be valid only if it is lawfully held. Thus, a General Election held consequent to a dissolution of Parliament which has been done contrary to the provisions of the Constitution will not be a true exercise of the franchise of the people.
Some of the added Respondents have submitted that the prevailing circumstances require that a General Election be held and that the Court should permit a General Election to be held. The Court cannot be motivated by those considerations which are inevitably tinged with political considerations and other issues outside the scope of the task before us, which is determining the constitutional validity of the Proclamation marked ―P1‖. In any event, it appears to me that, there is ample provision in the second paragraph of Article 70 (1) for Parliament, which is under a duty to act in accordance with the will of people, to take steps to have a lawful General Election where it considers it necessary to do so ... // - උපුටා ගැනීම 85 පිටුවෙන්
පාර්ලිමේන්තුව සම්බන්ධව පන නැගුණු ප්‍රශ්නය විසදන්නට අධිකරණය සක්‍රියව ක්රියාත්මක වුයේ නැති බවට ඇතැමුන් කියන්නේ එක්කෝ නොදැනුවත්කමටය. නො එසේ නම් දැනගෙන තමන්ගේ වාසියටය.
එහෙත් මෙම කාරණයේදී අධිකරණය ක්රියාත්මක වුයේ එයට ලබා දී ඇති බලයේ සීමාව තුල බවට මිට වඩා සාක්ෂි ඔබට අවැසි නොවෙනු ඇත!
කිසියම් අර්බුදකාරී තත්ත්වයක දී පාර්ලිමේන්තුව විසින් ම තමන්ව විසුරුවා හරින ලෙසට 2/3 න් යෝජනාවක් කරනු ඇතැ යි ඉතාමත්ම කලාතුරකින් සිදු වනු ඇති / සාමාන්‍යයෙන් ප්‍රායෝගිකව බලාපොරොත්තු විය නොහැකි තැන ඇති කාරණයකි. එවන් අවස්ථාවකදී 2/3 තබා 1/2 ක් වත් සොයා ගැනීමට හැකිවේදැයි සක සහිතය. ( විශේෂයෙන් පාර්ලිමේන්තුවේ යම් අර්බුදයක් ඇතිවූ අවස්ථාවක දී ) ඒ වනාහි සමාගමකට එරෙහි නඩුවක් ගෙන ඒමට සුදුසුම තැනැත්තා සමාගමම බව දක්වන ලද ෆොස් එ. හර්බොටල් රීතිය බදු එකකි.
බහුතර කොටස් හිමියන් විසින් සුළුතර කොටස් හිමියන්ට එරෙහිව කිසියම් වූ අයථා ක්‍රියාවක් හෝ බලය පෑමක් සිදු කරන අවස්ථාවක එයට එරෙහිව සමාගම විසින් ම ප්‍රතිකර්මයක් ගෙන එනවා බදු කාරණයකි. කොටස් හිමියන් ගේ බහුතර මනාපය හෙවත් shareholder democracy යන්න එතන තිබුණත් එය ප්‍රායෝගිකව සිදු නොවන තැන ඇත. ඒ අනුව එවැනි අවස්ථාවක ප්‍රතිකර්මයක් ලබා ගැනීම සඳහා සුළුතර කොටස් හිමියන් ට නීතියෙන් අවකාශය ලබා දිය යුතු ය ( එය නඩු තීරණ නීතිය හරහා ම සහ සමාගම් පනතට අනුව එය සිදුකර ඇත ) ඒ අනුව එවැනි අවස්ථාවක පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට බලතල ජනාධිපතිවරයාට තිබිය යුතුවෙයි. නඩු තීන්දුව අනුව එවැනි බලතල දැන් විවස්තාවේ නැත!
- විසර්ජන පනත් කෙටුම්පත දෙවරක් පරාද වුවත් පෙරදී මෙන් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමේ හැකියාව අහිමි කර ඇත.
( ගරු ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ අර්ථ නිරූපණයට යටත්ව )
මෙය හාස්‍යජනක තත්වයක් යැයි සදහන් කිරීමේ වරදක් නැත. එහි අර්ථය එවන් පාර්ලිමේන්තුවක් වුව වසර හතර හමාරක් ඇදගෙන යා යුතු බව විය යුතුය!
- ජනාධිපතිවරයාට එරෙහි දෝෂාභියෝග යෝජනාවක් සම්බන්ධ ව පාර්ලිමේන්තුව ක්රියාත්මක වීමේදී යම් සීමිත අවස්ථා වලදී ජනාධිපතිවරයාට පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට තිබූ හැකියාව අහිමි කර ඇත.
( ගරු ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ අර්ථ නිරූපණයට යටත්ව )
ජනාධිපතිවරයාට එරෙහි දෝෂාභියෝග යෝජනාවක් ගෙන ඒමේ දී පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට ජනාධිපති වරයාට තිබු සීමිත අවස්ථා තුනම අහිමි කර ඇත. ඒ අනුව පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතර බලය දරණ තම පක්ෂයේ / සංධානයේ / ජාතික ආණ්ඩුවේ බලය යම් ආකාරයකින් ඉහළ දමා ගනිමින් ජනතාවගේ ඡන්දයෙන් සෘජුව පත් වන, රටේ ආරක්ෂාව ඇතුලු ජනතාවගේ විධායක බලය ක්රියාත්මක කරනා ජනාධිපතිවරයාව එම පාර්ලිමේන්තු බලය අනිසි ලෙස යොදවා පාලනයකට ලක් කිරීමේ හැකියාව පාර්ලිමේන්තුවට උදා උදා වී ඇත. එය පාර්ලිමේන්තුවේ පැවැත්ම පැත්තෙන් යහපත් විය හැකි වුවත් ජනතාවගේ පැත්තෙන් කොතරම් යහපත් විය හැකි ද යන්න ප්‍රශ්න කළ හැකි / ප්‍රශ්න කළ යුතු තැන ඇති කාරණයකි!
අවම වශයෙන් 70 (1)(ඇ) ii හෝ ඉතිරි කරන්නට තිබුණි. මන්ද යත් ජනතා ඡන්දයෙන් පත්වෙන ජනාධිපතිවරයාට එරෙහිව අසත්‍ය චෝදනා එල්ලකොට නිරපරාදේ උසාවි ගෙන ගිය පාර්ලිමේන්තුවේ මන්ත්‍රීවරුන් 150 දෙනා සමග තව දුරටත් යුක්ති සහගතව වැඩ කල හැකිද යන්න ඉතාම සාධාරණ ප්‍රශ්නයක් වන නිසාය !!!
- කොමිෂන් සභා ඇතුළු ජනාධිපතිවරයා විසින් පත් කළ යුතු අනෙකුත් ධූර සදහා ( ත්‍රිවිධ හමුදාපතිවරුන් හැර ) පුද්ගලයින් පත් කිරීමේ දී ඒ සඳහා ජනාධිපතිවරයාට තිබූ පූර්ණ අභිමතය ඉවත් කර ඇත (17 වන ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සංශෝධනය නැවත බලාත්මක කිරීමකි.
මෙය බරපතල තත්වයක් නොවේ. තනි අභිමතය නිසා පත්කිරීම් වල ස්වාධිනත්වයට හානි වීමේ ඉඩ වැඩි යැයි සැලකු නිසාවෙන් ඒ වෙනුවට ආදේශ කල ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සභාව ස්වාධීනව ක්රියාත්මක වන තාක් කල් සහ එහි යෝජනා පාරදෘශ්‍යව සහ යුක්තිමත්ව ඉදිරිපත් වනතාක් කල් එහි ක්‍රියාකාරිත්වය ප්‍රශ්න කල යුතුද නැත!
- ස්වකීය අභිමතය අනුව ජාතික වැදගත්කමකින් යුතු කාරණාවක් පාර්ලිමේන්තුවේ අනුමැතිය නොලැබුණත් ජනතාව වෙත යොමු කිරීමට ජනාධිපතිවරයාට තිබූ හැකියාව ඉවත් කර ඇත
( ගරු ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ අර්ථ නිරූපණයට යටත්ව )
පාර්ලිමේන්තුව යනු ජනතා නියෝජිතයින් තමන්ට ජනතාවගෙන් කතිරය හරහා ලැබුණු ව්‍යවස්ථාදායක බලය ක්රියාත්මක කරනා ස්ථානයයි. ඔවුන් ක්රියාත්මක කරන්නේ නියෝජිත ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයයි. ඒ අනුව ජනතාවට අවශ්‍ය දෑ ජනතා නියෝජිතයින් විසින් සිදු කරන්නේ යැයි උපකල්පනය කිරීම සිදුවේ. එහෙත් යම් හෙයකින් එසේ නොවුනහොත් / යම් කටයුත්තක් පිළිබඳ ව පාර්ලිමේන්තුවට තීරණයක් ගැනීමට නොහැකි තරම් අවස්ථාවක් උදාවුවහොත් / ජාතික වැදගත් කමින් යුතු ප්‍රශ්නයක් පිළිබඳ ජනතා මතය දැන ගැනීමට අවශ්‍ය වුවහොත් එයට අවකාශ තිබිය යුතුවේ. එම අවකාශය ලැබෙන්නේ / ලබාදිය යුත්තේ ජනමතවිචාරණය හරහා ය. එහිදී ජනතාව සෘජුව ම තමන්ගේ ව්‍යවස්ථාදායක බලය ක්රියාත්මක කරන නිසා සෘජු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය නම් වේ. 19 වන සංශෝධනය අනුව ජනාධිපතිවරයාට ස්වකීය අභිමතය මත ( පාර්ලිමේන්තුව ප්‍රතික්ෂේප කළා වුවත් ) ආණ්ඩුකම ව්‍යවස්ථාව ව්‍යවස්ථාව සංශෝධනය නොකරන වෙනත් යම් පනත් කෙටුම්පතක් ජනතාව වෙත කෙළින්ම ඉදිරිපත් කොට ජනතා මතය දැන ගැනීමේ හැකියාව අහිමි කර ඇත. තවත් විදියකින් කිවහොත් සෘජු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ක්රියාත්මක කිරීමේ එක අවස්ථාවක් 19 වන ආණ්ඩුකම ව්යවස්ථා සංශෝධනය මගින් ජනතාවට අහිමි කර ඇත. ඒ අනුව ඉතිරි වී ඇති තත්වයට අනුව ජනතාවට සෘජු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ක්රියාත්මක කරවීමේ හැකියාව ඇත්තේ ඔවුන් විසින්ම පත් කර ජනතා නියෝජිතයින්ගේ 2/3 අනුමැතිය ලබා දුන හොත් පමණි.
- හදිසි පනත් කෙටුම්පත් ගැසට් නොකර සිටීමේ පෙර තිබූ හැකියාව ඉවත් කර ඇත. ඒ අනුව සම්මත කිරීමට බලාපොරොත්තු වන සෑම පනත් කෙටුම්පතක් ම මහජනයාගේ දැනගැනීම දැන ගැනීම පිනිස ගැසට් පත්‍රයේ පළ කළ යුතු වේ.
- සෑම පනත් කෙටුම්පත් ම න්‍යාය පත්‍රයට ඇතුළු කිරීමට අවම දින හතකට පෙර ගැසට් කළ යුතු ව යන්නෙහි දින 7 දින 14 දක්වා වැඩිකර ඇත.
ඉහත කාරණා දෙක නම් විධායකය සහ ව්‍යවස්ථාදායකය මහජනයා කෙරෙහි ඇති වගකීම වැඩිකිරීම පැත්තෙන් පැහැදිලිවම යහපත් සංශෝධනයන් ය. හොද දේ කවුරුන් ඉදිරිපත් කලද අගය කල යුතුය!
බලය බෙදීමේ සිද්ධාන්තය ( The Doctrine of Separation of Powers ) සැලකූ කල එහි අර්ථය වන්නේ ව්‍යවස්ථාදායකය විධායකය සහ අධිකරණය යන රජයේ ආයතන තුන ව්‍යවස්ථාමය වශයෙන් එකිනෙකට සමාන සහ ( constitutionally equal status ) අනෙකුත් ආයතන වලින් ස්වාධීන, යම් බලතල ප්‍රමාණයක් තනිව ක්රියාත්මක කරන, එකක් අනෙක අභිබවා ක්රියාත්මක නොවෙන ( Should not be in a position to dominate others ) එහෙත් අනිත් ආයතන කෙරෙහි සංවරණ තුලනය ( checks and balances ) පැවැත්විය යුතු ආයතන විය යුතු බවයි.
ඒ අනුව මෙම කරුණට අදාලව සැලකීමේදී පාර්ලිමේන්තුව සිය ව්‍යවස්ථාදායක බලය / කාර්ය පටිපාටිය සම්මත නීතියෙන් බැහැරව ගෙන යන්නේ නම් එනම් බලාතික්‍රමණ ක්‍රියාවක් සිදු කරන්නේ නම් එයට වහා ප්‍රතිචාර දැක්විය හැකි ආයතනය වන විධායකය/ජනාධිපතිවරයා විසින් ඒ කෙරේ සංවරනය තුලනය පැවැත්වීමට හැකි තත්ත්වක් / බලයක් දරමින් තිබිය යුතුය. 19 වන ආන්ඩුක්‍රම විවස්තා සංශෝධනයට පසුව විධායකයේ ප්‍රධානීයා වන ජනාධිපතිවරයා සිටින්නේ එවැනි තැනක ද ? නඩු තීන්දුව අනුව නම් එවැනි තැනක ජනාධිපතිවරයා ඇති බවක් පෙනෙන්නට නැත!
පාර්ලිමේන්තුව විසින් සිදුකළ හැකි බලාතික්‍රමණ ක්‍රියාවක් වැළැක්වීමට විධායකයට පෙර තිබූ හැකියාව බොහෝ සීමා කර ඇති බව පෙනෙන්නට ඇත. එයට එක්කෝ පාර්ලිමේන්තුවේම 2/3 ඡන්දය අවැසිය. නො එසේ නම් වසර 4 1/2 ක් ගත වන තුරු බලාසිටිය යුතුය. ඒ අනුව පාර්ලිමේන්තුවේ බලය, විධායකය අනවශ්‍ය පරිද්දෙන් අභිබවා එය යටපත් කල හැකි තරමට ඉහල ගොස් ඇති තත්ත්වයක් ද පෙනෙන්නට ඇත. එය පාලනයට ලක් කිරීමට අධිකරණය හෝ බලවත් කර නැත. ඒ අනුව පෙර දී විධායක ජනාධිපතිවරයා සිය බලය භාවිතා කිරීම ගැන ප්‍රශ්න කළා සේම මෙම කාරණය ද සාධාරණ ප්‍රශ්න කළ යුතු එකක් බවට පත්ව ඇතුවා නොවේද ...???
මේ අනුව බලය බෙදීමේ න්‍යාය (the doctrine of separation of powers) යටතේ පිළිගන්නා විධායකයේ ව්‍යවස්ථාදායකය සහ අධිකරණය යන පාලන ආයතන තුන සම මට්ටමේ තිබිය යුතුය යන්න 19 වන සංශෝධනය යටතේ කොතරම් වලංගුද යන්න ප්‍රශ්න කළ හැකි සහ කල යුතුද වන තැන ඇත. මන්ද මේ වැනි තත්වයන් මත ප්‍රශ්න මතුවන්නේ සමස්ථ රට පත්තෙන්මය!
පාර්ලිමේන්තු විසුරුවා හැරීම සම්බන්ධ නඩු තීන්දුව සැලකීමේදී ජනාධිපතිවරයා පමණක් නොව සියලුම රජයේ නිලධාරීන්ට අදාළව අභිමතය ක්රියාත්මක කිරීම යන්න නීතියට යටත් ව කළ යුතු ව යන්න දක්වා ඇත. එය ඉතාමත් වැදගත් කාරණයකි. මේ වන විට එය ජනාධිපතිවරයා සම්බන්ධව නම් ඕනෑවටත් වඩා සිදු වී ඇති බව පෙනෙන්නට ඇත. එය පාර්ලිමේන්තුවට ද තරමක් හෝ අදාළ විය යුතුය. මන්ද එයද රටේ පාලන අංගයකි. නොඑසේ නම් 1972, 1 ජනරජ ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාව යටතේ සියලු පාලන බලතල ඒකරාශී කර තිබූ ජාතික රාජ්‍ය සභාව නම් බල ව්‍යුහය තරම්ම නැතත් ඒ කිට්ටුවට වර්තමාන පාර්ලිමේන්තුව පැමිණීමේ යම් ඉඩක් ඇත. එය ජනාධිපතිවරයා බලවත් වුවාටද වඩා භයානක විය හැකිය. මන්ද ජනාධිපතිවරයා නම් භාවිතා කරන්නේ තමන්ට ව්‍යවස්ථාවෙන් දී ඇති බලතල පමණි. එහෙත් පාර්ලිමේන්තුවට අවැසි නම් නීති සාදාගෙන ( උදාහරණයක් ලෙසින් මැතිවරණ කල් දමමින් ) පාලනය ගෙන යා හැකි නිසාවෙනි.
එය වැළැක්වීම පිණිස එක්කෝ ජනාධිපතිවරයාගේ භූමිකාවේ ධනාත්මක වෙනසක් සිදු කල යුතුය. නො එසේ නම් බලතුලනය ඇති කල හැකි අනෙක් විදිය එනම් පාර්ලිමේන්තුවේ ක්‍රියාකාරිත්වය අධිකරණයේ ප්‍රශ්න කිරීමේ හැකියාව දැනට වඩා ව්‍යවස්ථානුකූලව වැඩි කළ යුතුව ඇත! විශේෂයෙන් ජනතාවගේ ඡන්දයෙන් පත්වෙන්නාවූ නියෝජිතයින් සිටිනා පාර්ලිමේන්තුවේ ජනතාවට වූ වගකිම වඩ වඩාත් විද්‍යමාන කල යුතුය!
මා ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාව සම්බන්ධ විශාරදයෙක් නම් නොවේ. එහෙත් සංවරණ තුලනය සමබරව පවත්වා ගැනීමට සහ පාර්ලිමේන්තුවේ පිල් මාරු කලද / කවර පක්ෂ එක්ව සන්ධාන ගැසුවද ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවේ හරයට හානියක් කරන්නට බැරිවන ලෙසින් සංශෝධනයන් අවැසි නම් ඉදිරිපත් කරන්නට හැකිය!
එහෙත් ඒවා බාර ගනීවිද, බාර ගත්තද ක්රියාත්මක කරාවිද යන්න නම් මදක් සැක සහිතය !!!
ඒ අනුව මාගේ නිගමනයන් පහත පරිදි සඳහන් කළ හැකිය!
- 19 වන ආණ්ඩුකම ව්යවස්ථා සංශෝධනයට පසුව ජනාධිපතිවරයා විසින් විධායක බලය භාවිතා කොට නිල තත්වයෙන් සිදු කරනා ක්‍රියා හෝ නොකර හැරීම් ( Act / Omission ) මූලික අයිතිවාසිකම් නඩුවක් හරහා අභියෝග කිරීමේ හැකියාව ඕනෑම පුරවැසියෙකුට උදාවී ඇත. එහි දී පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයකු ද ඊට ඇතුළත් වේ.
- ජනාධිපතිවරයාට සිය අභිමතයට අගමැතිවරයාව ඉවත් කිරීමේ පෙර තිබූ හැකියාව ඉවත් වී ඇත.
(100% ක් තහවුරු කරගැනීම සඳහා ගරු ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ අර්ථ නිරූපණයක් අවශ්‍යව ඇත)
- 19 වන සංශෝධනයට පසුව අගමැතිවරයා ධූරය දැරීම අවසන් වන්නේ ,,,
1. මියයෑම,
2. ජනාධිපතිවරයා වෙත ලියනා ලිපියකින් ධුරයෙන් ඉල්ලා අස්වීම,
3. අමාත්‍ය මණ්ඩලය ධූර දැරීම නතර වීම,
4. පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයක් පවත්වා අවසන් වීම,
5. අගමැතිවරයාට එරෙහිව විශ්වාසභංග යෝජනාවක් සම්මත කිරීම.
6. තව දුරටත් පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයෙකු නොවීම.
7. ආණ්ඩුවේ ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශය පාර්ලිමේන්තුව විසින් ප්‍රතික්ෂේප කිරීම.
8.විසර්ජන පනත් කෙටුම්පත පාර්ලිමේන්තුවෙන් ප්‍රතික්ෂේප කිරීම.
- අගමැතිවරයාගේ උපදෙස් මත අමාත්‍ය මණ්ඩල සාමාජිකයෙක් හෝ වෙනත් අමාත්‍යවරයෙක් හෝ නියෝජ්‍ය අමාත්‍යවරයෙක් ලිපියකින් ඉවත් ඉවත් කිරීමේ හැකියාව ජනාධිපතිවරයාට ඇත.
- පාර්ලිමේන්තුව මුල් වරට රැස්වීමේ දින සිට වසර හතර හමාරක් යන තුරු පාර්ලිමේන්තුවේ නොපැමිණි මන්ත්‍රීවරුන් ද ඇතුළුව තුනෙන් දෙකකින් සම්මත වූ යෝජනාවකින් තොර ව ජනාධිපතිවරයාට පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරිය නොහැක. එවැනි යෝජනාවක් ජනාධිපතිවරයාගේ අවශ්‍යතාවයට සම්මත කරගැනීමේ හැකියාවද ඉතා අල්ප නිසාවෙන් සහ පාර්ලිමේන්තුවම එවැනි යෝජනාවක් සම්මත කරගැනිමක් කරනු ඇතැයි සිතීම අසීරු නිසා ප්‍රායෝගිකව බොහෝ දුරට මුල් වරට රැස්වීමෙන් වසර 4 1/2 ක් යන තුරු පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවීමක් බලාපොරොත්තු වීම අසීරුය!!!
පාර්ලිමේන්තුව එනම් ව්‍යවස්ථාදායකය කෙරෙහි කෙරෙහි විධායකය විසින් සංවරනය තුලනය පවත්වා ගැනීම සිදු කිරීම බෙහෙවින් අසීරු තත්ත්වයට පත්කර ඇති ආකාරයක් දකින්නට ලැබේ.
එසේ වන්නේ පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට ජනාධිපතිවරයාට තිබූ අභිමතය ක්රියාත්මක කිරීමට හැකි කාල සීමාව වසරේ සිට වසර 4 1/2 දක්වා ඉහළ නැංවීමත්, පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම සඳහා වූ යෝජනාවක් පාර්ලිමේන්තුව තුළින් ම ගෙනා ආ යුත්තේ සාමාන්‍ය බහුතරයේ සිට 2/3 ක බහුතරයකින් ලෙස දැක්වීම මගිනි.
මෙමගින් පාර්ලිමේන්තුවේ ස්ථාවර පැවැත්ම තහවුරු වන මුත් පාර්ලිමේන්තුවේ ක්‍රියාකාරිත්වය මහජනයා විසින් ප්‍රශ්න කළ යුතු මට්ටමට පත්වූ අවස්ථාවකදී / ජන මතය තවදුරටත් පාර්ලිමේන්තුවෙන් නියෝජනය වීම සිදු නොවෙන තැනට පත්ව එයට විසඳුමක් පාර්ලිමේන්තුවටම ලබා ගැනීමට නොහැකි වූ විට දී එයට ප්‍රතිචාර දැක්වීම සඳහා යුක්තිසහගත හැකියාවක් ජනාධිපතිවරයාට තිබිය යුතු නොවේද ???
පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම සම්බන්ධ නඩුවේ ගරු නීතිපතිතුමා සහ වගඋත්තරකරුවන් සහ අතිරේක පෙත්සම්කරුවන් ගරු අධිකරණයේ 33(2)(ඇ) 62(2) අනුසාරයෙන් මතු කළේ මේ කාරණය යි. 2002 දී මෙවැනිම කාරණයකදී ගරු ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය තීන්දු කර තිබුණේ මෙලෙස ජනාධිපතිවරයා සතු පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා ලීමේ බලය සංවරණය තුලනය පවත්වා ගැනීම පැත්තෙන් ඉතා වැදගත් සාධකයක් නිසා එම හැකියාව සැලකිය යුතු ලෙසින් අඩු කරන්නේ නම් එය විධායක බලය සෝදාපාලුවට ලක්වීමක් ( erosion of the executive power ) බවත් එහි යම් සීමාවක් ඉක්මවා යන්නේ නම් එහිදී ජනතා අනුමැතිය හිමිවිය යුතු බවය.
කෙසේ නමුත් මේ කාරණය 2015 දී 19 වන ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සංශෝධනයට අදාළ නඩුවේදී සාකච්ඡා වුවාද යන්න පැහැදිලි නැතත් නඩු තීන්දුවේ ඒ සම්බන්ධ සදහනක් නැත! 16. ක් ලෙස සදහන් සංශෝධන අතරේ පාර්ලිමේන්තුව සම්බන්ධව ඇත්තේ 11. එහි ධුර කාලය අඩු කිරීම සම්බන්ධව සහ 12. වාර අවසාන කිරීම ( prorogation ) සම්බන්ධවය.
2002 දී නඩුවේ සාකච්ඡා කර ඇති කාරණයේදී ජනාධිපතිවරයා විසින් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමේ කාලය වසර 3 කට එහා දික් කරන්නේ නම් ජනමතවිචාරණයක අවශ්‍යතාවය ගෙන හැර දක්වා තිබීමේදී එය යෝජනා කොට තිබී ඇත්තේ ජනාධිපතිවරයා පත්වූ දේශපාලන පක්ෂයෙන් නොවන පක්ෂයකින් පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතරය පත්ව තිබියදිය. නමුත් මෙම 19 වන සංශෝධනයෙදී එවන් කාරණයක් දක්වා නැති නිසා 2015 දී ව්‍යවස්තානුකුල බව තීරණය කල 19 වන සංශෝධන කෙටුම්පතට අදාලව එය විශේෂ වැදගත් තැනක් නොගත්තා විය හැකිය.
සත් පුද්ගල විනිශ්චය සභාවක් දුන් තින්දුවක බැදීම තවත් සත් පුද්ගල විනිශ්චය සභාවකට ඇත. එහෙත් එසේ වන්නේ පෙර පැවති තත්වයේ / සිද්ධිමය කරුණුම ඇතුලත් නඩුවක් වර්තමානයේද පැමිණ ඇත්නම් පමණි. එසේ නොවන්නේ නම් ඒ නඩුව මෙම නඩුවේ කරුණු වලින් වෙනස් කොට දක්වමින් ( distinguishing ) ඒ තීන්දුවේන බැදීමේන බැහැර විය හැකිය. සිද්ධිමය කරුණු සමාන නැත්නම් පෙර නඩු තීන්දුව කොතරම් හොද එකක් වුවත් එයින් වර්තමානයේ බදෙන්නටද නොහැකිය. මන්ද එය නීතියට පටහැනි වන නිසාවෙනි.
එසේම එකී කාරණය වගඋත්තරකරුවන් / අතිරේක පෙත්සම්කරුවන් වෙනුවෙන් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම පිළබද නඩුවේදී ද මතු කලත් එයට පෙත්සම්කරුවන් වෙනුවෙන් විරෝධය පල කරමින් කියා සිටියේ එය මෙම නඩුවට අදාළ නොවෙන බවය. ගරු විනිසුරුතුම්න්ලා ඒ කාරණය ගැන නඩු තීන්දුවේ මෙසේ දක්වා තිබේ. (අංක 02)
මුලින් ඇත්තේ එයට පෙර ඡේදයයි.
// The added Respondents have also submitted that following the introduction of the second paragraph of Article 70 (1) by the 19th Amendment and the deletion of the powers vested in the President under Article 70 (1) of the 1978 Constitution to dissolve Parliament on the rejection of a statement of Government Policy following the completion of the first Session of Parliament or following the rejection of two consecutive Appropriation Bills [Article 70 (1) (b) and Article 70 (1) (d) of the 1978 Constitution], the framers of the 19th Amendment realized that it was inadvisable to render the President unable to dissolve Parliament for four and half years even in such situations where it was evident that Parliament was dysfunctional. They contend that Article 33 (2) (c) was intentionally inserted by the 19th Amendment as a new provision to preserve with the President a power to dissolve Parliament at any time and at his sole discretion irrespective of the confines of Article 70 (1).
අංක 02 ;- We see nothing on the face of Article 33 (2) (c) or in the Determination of this Court IN RE THE 19TH AMENDMENT [2015] [SC SD 04/2015] which supports that view. That submission is hypothetical and cannot be accepted.
In any event, following the 19th Amendment, Article 70 (1) and Article 33 (2) (c) must be read and understood as they now appear in the Constitution. The Court cannot dispute or review these provisions. The Court is expressly prohibited from doing so by Article 80(3) which states that “Where a Bill becomes law upon the certificate of the President or the Speaker, as the case may be being endorsed thereon, no court or tribunal shall inquire into, pronounce upon or in any manner call in question, the validity of such Act on any ground whatsoever.” That restriction was clearly declared by this Court in GAMAGE vs. PERERA (supra) which was cited earlier // - උපුටා ගැනීම තීන්දුවේ 73 පිටුවෙන්
// ... It has been said by some of the added Respondents that refusing the Petitioners‘ applications will enable a General Election to be held in pursuance of the Proclamation marked ―P1‖ and, therefore, justified because it will give effect to the franchise of the people. That submission is not correct. Giving effect to the franchise of the people is not achieved by the Court permitting a General Election held consequent to a dissolution of Parliament which has been effected contrary to the provision of the Constitution. Such a General Election will be unlawfully held and its result will be open to question. A General Election will be valid only if it is lawfully held. Thus, a General Election held consequent to a dissolution of Parliament which has been done contrary to the provisions of the Constitution will not be a true exercise of the franchise of the people.
Some of the added Respondents have submitted that the prevailing circumstances require that a General Election be held and that the Court should permit a General Election to be held. The Court cannot be motivated by those considerations which are inevitably tinged with political considerations and other issues outside the scope of the task before us, which is determining the constitutional validity of the Proclamation marked ―P1‖. In any event, it appears to me that, there is ample provision in the second paragraph of Article 70 (1) for Parliament, which is under a duty to act in accordance with the will of people, to take steps to have a lawful General Election where it considers it necessary to do so ... // - උපුටා ගැනීම 85 පිටුවෙන්
පාර්ලිමේන්තුව සම්බන්ධව පන නැගුණු ප්‍රශ්නය විසදන්නට අධිකරණය සක්‍රියව ක්රියාත්මක වුයේ නැති බවට ඇතැමුන් කියන්නේ එක්කෝ නොදැනුවත්කමටය. නො එසේ නම් දැනගෙන තමන්ගේ වාසියටය.
එහෙත් මෙම කාරණයේදී අධිකරණය ක්රියාත්මක වුයේ එයට ලබා දී ඇති බලයේ සීමාව තුල බවට මිට වඩා සාක්ෂි ඔබට අවැසි නොවෙනු ඇත!
කිසියම් අර්බුදකාරී තත්ත්වයක දී පාර්ලිමේන්තුව විසින් ම තමන්ව විසුරුවා හරින ලෙසට 2/3 න් යෝජනාවක් කරනු ඇතැ යි ඉතාමත්ම කලාතුරකින් සිදු වනු ඇති / සාමාන්‍යයෙන් ප්‍රායෝගිකව බලාපොරොත්තු විය නොහැකි තැන ඇති කාරණයකි. එවන් අවස්ථාවකදී 2/3 තබා 1/2 ක් වත් සොයා ගැනීමට හැකිවේදැයි සක සහිතය. ( විශේෂයෙන් පාර්ලිමේන්තුවේ යම් අර්බුදයක් ඇතිවූ අවස්ථාවක දී ) ඒ වනාහි සමාගමකට එරෙහි නඩුවක් ගෙන ඒමට සුදුසුම තැනැත්තා සමාගමම බව දක්වන ලද ෆොස් එ. හර්බොටල් රීතිය බදු එකකි.
බහුතර කොටස් හිමියන් විසින් සුළුතර කොටස් හිමියන්ට එරෙහිව කිසියම් වූ අයථා ක්‍රියාවක් හෝ බලය පෑමක් සිදු කරන අවස්ථාවක එයට එරෙහිව සමාගම විසින් ම ප්‍රතිකර්මයක් ගෙන එනවා බදු කාරණයකි. කොටස් හිමියන් ගේ බහුතර මනාපය හෙවත් shareholder democracy යන්න එතන තිබුණත් එය ප්‍රායෝගිකව සිදු නොවන තැන ඇත. ඒ අනුව එවැනි අවස්ථාවක ප්‍රතිකර්මයක් ලබා ගැනීම සඳහා සුළුතර කොටස් හිමියන් ට නීතියෙන් අවකාශය ලබා දිය යුතු ය ( එය නඩු තීරණ නීතිය හරහා ම සහ සමාගම් පනතට අනුව එය සිදුකර ඇත ) ඒ අනුව එවැනි අවස්ථාවක පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට බලතල ජනාධිපතිවරයාට තිබිය යුතුවෙයි. නඩු තීන්දුව අනුව එවැනි බලතල දැන් විවස්තාවේ නැත!
- විසර්ජන පනත් කෙටුම්පත දෙවරක් පරාද වුවත් පෙරදී මෙන් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමේ හැකියාව අහිමි කර ඇත.
( ගරු ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ අර්ථ නිරූපණයට යටත්ව )
මෙය හාස්‍යජනක තත්වයක් යැයි සදහන් කිරීමේ වරදක් නැත. එහි අර්ථය එවන් පාර්ලිමේන්තුවක් වුව වසර හතර හමාරක් ඇදගෙන යා යුතු බව විය යුතුය!
- ජනාධිපතිවරයාට එරෙහි දෝෂාභියෝග යෝජනාවක් සම්බන්ධ ව පාර්ලිමේන්තුව ක්රියාත්මක වීමේදී යම් සීමිත අවස්ථා වලදී ජනාධිපතිවරයාට පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට තිබූ හැකියාව අහිමි කර ඇත.
( ගරු ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ අර්ථ නිරූපණයට යටත්ව )
ජනාධිපතිවරයාට එරෙහි දෝෂාභියෝග යෝජනාවක් ගෙන ඒමේ දී පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට ජනාධිපති වරයාට තිබු සීමිත අවස්ථා තුනම අහිමි කර ඇත. ඒ අනුව පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතර බලය දරණ තම පක්ෂයේ / සංධානයේ / ජාතික ආණ්ඩුවේ බලය යම් ආකාරයකින් ඉහළ දමා ගනිමින් ජනතාවගේ ඡන්දයෙන් සෘජුව පත් වන, රටේ ආරක්ෂාව ඇතුලු ජනතාවගේ විධායක බලය ක්රියාත්මක කරනා ජනාධිපතිවරයාව එම පාර්ලිමේන්තු බලය අනිසි ලෙස යොදවා පාලනයකට ලක් කිරීමේ හැකියාව පාර්ලිමේන්තුවට උදා උදා වී ඇත. එය පාර්ලිමේන්තුවේ පැවැත්ම පැත්තෙන් යහපත් විය හැකි වුවත් ජනතාවගේ පැත්තෙන් කොතරම් යහපත් විය හැකි ද යන්න ප්‍රශ්න කළ හැකි / ප්‍රශ්න කළ යුතු තැන ඇති කාරණයකි!
අවම වශයෙන් 70 (1)(ඇ) ii හෝ ඉතිරි කරන්නට තිබුණි. මන්ද යත් ජනතා ඡන්දයෙන් පත්වෙන ජනාධිපතිවරයාට එරෙහිව අසත්‍ය චෝදනා එල්ලකොට නිරපරාදේ උසාවි ගෙන ගිය පාර්ලිමේන්තුවේ මන්ත්‍රීවරුන් 150 දෙනා සමග තව දුරටත් යුක්ති සහගතව වැඩ කල හැකිද යන්න ඉතාම සාධාරණ ප්‍රශ්නයක් වන නිසාය !!!
- කොමිෂන් සභා ඇතුළු ජනාධිපතිවරයා විසින් පත් කළ යුතු අනෙකුත් ධූර සදහා ( ත්‍රිවිධ හමුදාපතිවරුන් හැර ) පුද්ගලයින් පත් කිරීමේ දී ඒ සඳහා ජනාධිපතිවරයාට තිබූ පූර්ණ අභිමතය ඉවත් කර ඇත (17 වන ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සංශෝධනය නැවත බලාත්මක කිරීමකි.
මෙය බරපතල තත්වයක් නොවේ. තනි අභිමතය නිසා පත්කිරීම් වල ස්වාධිනත්වයට හානි වීමේ ඉඩ වැඩි යැයි සැලකු නිසාවෙන් ඒ වෙනුවට ආදේශ කල ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සභාව ස්වාධීනව ක්රියාත්මක වන තාක් කල් සහ එහි යෝජනා පාරදෘශ්‍යව සහ යුක්තිමත්ව ඉදිරිපත් වනතාක් කල් එහි ක්‍රියාකාරිත්වය ප්‍රශ්න කල යුතුද නැත!
- ස්වකීය අභිමතය අනුව ජාතික වැදගත්කමකින් යුතු කාරණාවක් පාර්ලිමේන්තුවේ අනුමැතිය නොලැබුණත් ජනතාව වෙත යොමු කිරීමට ජනාධිපතිවරයාට තිබූ හැකියාව ඉවත් කර ඇත
( ගරු ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ අර්ථ නිරූපණයට යටත්ව )
පාර්ලිමේන්තුව යනු ජනතා නියෝජිතයින් තමන්ට ජනතාවගෙන් කතිරය හරහා ලැබුණු ව්‍යවස්ථාදායක බලය ක්රියාත්මක කරනා ස්ථානයයි. ඔවුන් ක්රියාත්මක කරන්නේ නියෝජිත ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයයි. ඒ අනුව ජනතාවට අවශ්‍ය දෑ ජනතා නියෝජිතයින් විසින් සිදු කරන්නේ යැයි උපකල්පනය කිරීම සිදුවේ. එහෙත් යම් හෙයකින් එසේ නොවුනහොත් / යම් කටයුත්තක් පිළිබඳ ව පාර්ලිමේන්තුවට තීරණයක් ගැනීමට නොහැකි තරම් අවස්ථාවක් උදාවුවහොත් / ජාතික වැදගත් කමින් යුතු ප්‍රශ්නයක් පිළිබඳ ජනතා මතය දැන ගැනීමට අවශ්‍ය වුවහොත් එයට අවකාශ තිබිය යුතුවේ. එම අවකාශය ලැබෙන්නේ / ලබාදිය යුත්තේ ජනමතවිචාරණය හරහා ය. එහිදී ජනතාව සෘජුව ම තමන්ගේ ව්‍යවස්ථාදායක බලය ක්රියාත්මක කරන නිසා සෘජු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය නම් වේ. 19 වන සංශෝධනය අනුව ජනාධිපතිවරයාට ස්වකීය අභිමතය මත ( පාර්ලිමේන්තුව ප්‍රතික්ෂේප කළා වුවත් ) ආණ්ඩුකම ව්‍යවස්ථාව ව්‍යවස්ථාව සංශෝධනය නොකරන වෙනත් යම් පනත් කෙටුම්පතක් ජනතාව වෙත කෙළින්ම ඉදිරිපත් කොට ජනතා මතය දැන ගැනීමේ හැකියාව අහිමි කර ඇත. තවත් විදියකින් කිවහොත් සෘජු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ක්රියාත්මක කිරීමේ එක අවස්ථාවක් 19 වන ආණ්ඩුකම ව්යවස්ථා සංශෝධනය මගින් ජනතාවට අහිමි කර ඇත. ඒ අනුව ඉතිරි වී ඇති තත්වයට අනුව ජනතාවට සෘජු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ක්රියාත්මක කරවීමේ හැකියාව ඇත්තේ ඔවුන් විසින්ම පත් කර ජනතා නියෝජිතයින්ගේ 2/3 අනුමැතිය ලබා දුන හොත් පමණි.
- හදිසි පනත් කෙටුම්පත් ගැසට් නොකර සිටීමේ පෙර තිබූ හැකියාව ඉවත් කර ඇත. ඒ අනුව සම්මත කිරීමට බලාපොරොත්තු වන සෑම පනත් කෙටුම්පතක් ම මහජනයාගේ දැනගැනීම දැන ගැනීම පිනිස ගැසට් පත්‍රයේ පළ කළ යුතු වේ.
- සෑම පනත් කෙටුම්පත් ම න්‍යාය පත්‍රයට ඇතුළු කිරීමට අවම දින හතකට පෙර ගැසට් කළ යුතු ව යන්නෙහි දින 7 දින 14 දක්වා වැඩිකර ඇත.
ඉහත කාරණා දෙක නම් විධායකය සහ ව්‍යවස්ථාදායකය මහජනයා කෙරෙහි ඇති වගකීම වැඩිකිරීම පැත්තෙන් පැහැදිලිවම යහපත් සංශෝධනයන් ය. හොද දේ කවුරුන් ඉදිරිපත් කලද අගය කල යුතුය!
බලය බෙදීමේ සිද්ධාන්තය ( The Doctrine of Separation of Powers ) සැලකූ කල එහි අර්ථය වන්නේ ව්‍යවස්ථාදායකය විධායකය සහ අධිකරණය යන රජයේ ආයතන තුන ව්‍යවස්ථාමය වශයෙන් එකිනෙකට සමාන සහ ( constitutionally equal status ) අනෙකුත් ආයතන වලින් ස්වාධීන, යම් බලතල ප්‍රමාණයක් තනිව ක්රියාත්මක කරන, එකක් අනෙක අභිබවා ක්රියාත්මක නොවෙන ( Should not be in a position to dominate others ) එහෙත් අනිත් ආයතන කෙරෙහි සංවරණ තුලනය ( checks and balances ) පැවැත්විය යුතු ආයතන විය යුතු බවයි.
ඒ අනුව මෙම කරුණට අදාලව සැලකීමේදී පාර්ලිමේන්තුව සිය ව්‍යවස්ථාදායක බලය / කාර්ය පටිපාටිය සම්මත නීතියෙන් බැහැරව ගෙන යන්නේ නම් එනම් බලාතික්‍රමණ ක්‍රියාවක් සිදු කරන්නේ නම් එයට වහා ප්‍රතිචාර දැක්විය හැකි ආයතනය වන විධායකය/ජනාධිපතිවරයා විසින් ඒ කෙරේ සංවරනය තුලනය පැවැත්වීමට හැකි තත්ත්වක් / බලයක් දරමින් තිබිය යුතුය. 19 වන ආන්ඩුක්‍රම විවස්තා සංශෝධනයට පසුව විධායකයේ ප්‍රධානීයා වන ජනාධිපතිවරයා සිටින්නේ එවැනි තැනක ද ? නඩු තීන්දුව අනුව නම් එවැනි තැනක ජනාධිපතිවරයා ඇති බවක් පෙනෙන්නට නැත!
පාර්ලිමේන්තුව විසින් සිදුකළ හැකි බලාතික්‍රමණ ක්‍රියාවක් වැළැක්වීමට විධායකයට පෙර තිබූ හැකියාව බොහෝ සීමා කර ඇති බව පෙනෙන්නට ඇත. එයට එක්කෝ පාර්ලිමේන්තුවේම 2/3 ඡන්දය අවැසිය. නො එසේ නම් වසර 4 1/2 ක් ගත වන තුරු බලාසිටිය යුතුය. ඒ අනුව පාර්ලිමේන්තුවේ බලය, විධායකය අනවශ්‍ය පරිද්දෙන් අභිබවා එය යටපත් කල හැකි තරමට ඉහල ගොස් ඇති තත්ත්වයක් ද පෙනෙන්නට ඇත. එය පාලනයට ලක් කිරීමට අධිකරණය හෝ බලවත් කර නැත. ඒ අනුව පෙර දී විධායක ජනාධිපතිවරයා සිය බලය භාවිතා කිරීම ගැන ප්‍රශ්න කළා සේම මෙම කාරණය ද සාධාරණ ප්‍රශ්න කළ යුතු එකක් බවට පත්ව ඇතුවා නොවේද ...???
මේ අනුව බලය බෙදීමේ න්‍යාය (the doctrine of separation of powers) යටතේ පිළිගන්නා විධායකයේ ව්‍යවස්ථාදායකය සහ අධිකරණය යන පාලන ආයතන තුන සම මට්ටමේ තිබිය යුතුය යන්න 19 වන සංශෝධනය යටතේ කොතරම් වලංගුද යන්න ප්‍රශ්න කළ හැකි සහ කල යුතුද වන තැන ඇත. මන්ද මේ වැනි තත්වයන් මත ප්‍රශ්න මතුවන්නේ සමස්ථ රට පත්තෙන්මය!
පාර්ලිමේන්තු විසුරුවා හැරීම සම්බන්ධ නඩු තීන්දුව සැලකීමේදී ජනාධිපතිවරයා පමණක් නොව සියලුම රජයේ නිලධාරීන්ට අදාළව අභිමතය ක්රියාත්මක කිරීම යන්න නීතියට යටත් ව කළ යුතු ව යන්න දක්වා ඇත. එය ඉතාමත් වැදගත් කාරණයකි. මේ වන විට එය ජනාධිපතිවරයා සම්බන්ධව නම් ඕනෑවටත් වඩා සිදු වී ඇති බව පෙනෙන්නට ඇත. එය පාර්ලිමේන්තුවට ද තරමක් හෝ අදාළ විය යුතුය. මන්ද එයද රටේ පාලන අංගයකි. නොඑසේ නම් 1972, 1 ජනරජ ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාව යටතේ සියලු පාලන බලතල ඒකරාශී කර තිබූ ජාතික රාජ්‍ය සභාව නම් බල ව්‍යුහය තරම්ම නැතත් ඒ කිට්ටුවට වර්තමාන පාර්ලිමේන්තුව පැමිණීමේ යම් ඉඩක් ඇත. එය ජනාධිපතිවරයා බලවත් වුවාටද වඩා භයානක විය හැකිය. මන්ද ජනාධිපතිවරයා නම් භාවිතා කරන්නේ තමන්ට ව්‍යවස්ථාවෙන් දී ඇති බලතල පමණි. එහෙත් පාර්ලිමේන්තුවට අවැසි නම් නීති සාදාගෙන ( උදාහරණයක් ලෙසින් මැතිවරණ කල් දමමින් ) පාලනය ගෙන යා හැකි නිසාවෙනි.
එය වැළැක්වීම පිණිස එක්කෝ ජනාධිපතිවරයාගේ භූමිකාවේ ධනාත්මක වෙනසක් සිදු කල යුතුය. නො එසේ නම් බලතුලනය ඇති කල හැකි අනෙක් විදිය එනම් පාර්ලිමේන්තුවේ ක්‍රියාකාරිත්වය අධිකරණයේ ප්‍රශ්න කිරීමේ හැකියාව දැනට වඩා ව්‍යවස්ථානුකූලව වැඩි කළ යුතුව ඇත! විශේෂයෙන් ජනතාවගේ ඡන්දයෙන් පත්වෙන්නාවූ නියෝජිතයින් සිටිනා පාර්ලිමේන්තුවේ ජනතාවට වූ වගකිම වඩ වඩාත් විද්‍යමාන කල යුතුය!
මා ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාව සම්බන්ධ විශාරදයෙක් නම් නොවේ. එහෙත් සංවරණ තුලනය සමබරව පවත්වා ගැනීමට සහ පාර්ලිමේන්තුවේ පිල් මාරු කලද / කවර පක්ෂ එක්ව සන්ධාන ගැසුවද ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවේ හරයට හානියක් කරන්නට බැරිවන ලෙසින් සංශෝධනයන් අවැසි නම් ඉදිරිපත් කරන්නට හැකිය!
එහෙත් ඒවා බාර ගනීවිද, බාර ගත්තද ක්රියාත්මක කරාවිද යන්න නම් මදක් සැක සහිතය !!!
අගමැතිධුරය හිස් වීම
19 වන සංශෝධනයට පසුව අගමැතිවරයා ධූරය දැරීම අවසන් වන්නේ,
1. මියයෑම.
2. ජනාධිපතිවරයා වෙත ලියනා ලිපියකින් ධුරයෙන් ඉල්ලා අස්වීම.
3. අමාත්‍ය මණ්ඩලය ධූර දැරීම නතර වීම.
4. පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයක් පවත්වා අවසන් වීම.
5. අගමැතිවරයාට එරෙහිව විශ්වාසභංග යෝජනාවක් සම්මත කිරීම.
6. තව දුරටත් පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයෙකු නොවීම.
7. ආණ්ඩුවේ ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශය පාර්ලිමේන්තුව විසින් ප්‍රතික්ෂේප කිරීම.
8. විසර්ජන පනත් කෙටුම්පත පාර්ලිමේන්තුවෙන් ප්‍රතික්ෂේප කිරීම.
1. මියයෑම.
2. ජනාධිපතිවරයා වෙත ලියනා ලිපියකින් ධුරයෙන් ඉල්ලා අස්වීම.
3. අමාත්‍ය මණ්ඩලය ධූර දැරීම නතර වීම.
4. පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයක් පවත්වා අවසන් වීම.
5. අගමැතිවරයාට එරෙහිව විශ්වාසභංග යෝජනාවක් සම්මත කිරීම.
6. තව දුරටත් පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයෙකු නොවීම.
7. ආණ්ඩුවේ ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශය පාර්ලිමේන්තුව විසින් ප්‍රතික්ෂේප කිරීම.
8. විසර්ජන පනත් කෙටුම්පත පාර්ලිමේන්තුවෙන් ප්‍රතික්ෂේප කිරීම.
ජනාධිපතිවරයා ව්‍යවස්ථාව උල්ලංඝණය කලේද ?
පාර්ලිමේන්තුව
විසුරුවා සම්බන්ධ නඩු තීන්දු වේ වසර හතර හමාරකට පෙර පාර්ලිමේන්තුව
විසුරුවා හැරීම නිසා ආණ්ඩුකම ව්‍යවස්ථාව උල්ලංඝනය වූ බව තිබෙන බව සැබෑය.
එහෙත් ඊයේ ගරු ජනාධිපතිතුමා පැවසූ පරිද්දෙන් ( එසේ විශේෂයෙන් නොපැවසුවත් ) එතුමා පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවාලීමට අදාළ තීරණය ගත්තේ බෞද්ධයාට ශ්‍රී දළදා මාළිගාව වාගේ ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රජාතාන්ත්‍රවාදයේ සංකේතය ලෙස ඇතැමුන් හඳුන්වා ගන්නා පාර්ලිමේන්තුවේ පැවති අර්බුදකාරී තත්වයත්, එය සමනය කර ගැනීම සඳහා හොඳම විදිය ජනතාව ඉදිරියට ඒ ගැටලුව ඉදිරිපත් කිරීමත් යන්න අනුවය.
එහෙත් ඊයේ ගරු ජනාධිපතිතුමා පැවසූ පරිද්දෙන් ( එසේ විශේෂයෙන් නොපැවසුවත් ) එතුමා පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවාලීමට අදාළ තීරණය ගත්තේ බෞද්ධයාට ශ්‍රී දළදා මාළිගාව වාගේ ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රජාතාන්ත්‍රවාදයේ සංකේතය ලෙස ඇතැමුන් හඳුන්වා ගන්නා පාර්ලිමේන්තුවේ පැවති අර්බුදකාරී තත්වයත්, එය සමනය කර ගැනීම සඳහා හොඳම විදිය ජනතාව ඉදිරියට ඒ ගැටලුව ඉදිරිපත් කිරීමත් යන්න අනුවය.
එහෙත් 19 වන සංශෝධනය අනුව පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම සඳහා
ජනාධිපතිවරයාට ක්රියාත්මක විය හැකි ආකාරය පිළිබඳ වූ ප්‍රබල නීතිමය මත
ගැටුමට විසඳුමක් ඒ වන වනවිට ලැබී නොතිබුණි. එනම් එම සංශෝධනයේ ඇති
අපැහැදිලිතාවය මත වසර හතර හමාරකට පළමුව පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට තමාට
නෛතික හැකියාවක් ඇතැයි ජනාධිපතිවරයාට සත්භාවයෙන් මතයක් ගත හැකිය. ( පක්ෂ
භේදයෙන් තොරව මා ගත්තේද ඒ මතයය ) එතුමා ගත්තේ ඒ මත යය. ක්රියාත්මක වූයේ ඒ
අනුවය. ඒ අනුව එවන් අවිනිශ්චිත අවස්ථාවකදී තමාට නීතියෙන් කිසියම් වූ බලයක්
ඇතැයි සද්භාවයෙන් විශ්වාස කොට යම් කිසි තැනැත්තෙකු ක්රියාත්මක වන යම්
ආකාරයක් යුක්තිසහගතය. එහිදී කිසියම් වූ වරදක් වූයේ නම් එයට "සිද්ධිය
වැරදීම" ( Mistake of Facts ) නම් විත්තිවාචකයක් ඇත. ඒ අර්ථයෙන් ගත් කල ගරු
ජනාධිපතිතුමා විසින් චේතනාන්විතව ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාව උල්ලංඝනය කිරීමක්
හෝ ස්වකීය ධූරයේ බලතල අයුතු අන්දමින් පාවිච්චි කිරීමක් ඒ සම්බන්ධ
විෂමාචාරයක් හෝ දූෂණයක් සිදුකර නොමැත !!!
මේ තත්වය ඉතා පැහැදිලි තත්වයකි. පක්ෂ දේශපාලනයෙන් තොරව වුවද පිළිගත හැකි වන මට්ටමට ම පැහැදිලි තත්වයකි.
ඒ අනුව එවැන්නක් හෝ පිළිගන්නේ නැත්නම් ජනාධිපතිවරයාගේ මනසේ ක්‍රියාකාරිත්වය පරීක්ෂා කිරීමට පළමුව එවන් තැනැත්තෙකුගේ මනසේ ක්‍රියාකාරීත්වය දිසා අධිකරණයක් මගින් පරීක්ෂාවට ලක් කිරීම සුදුසුය!!!
මේ තත්වය ඉතා පැහැදිලි තත්වයකි. පක්ෂ දේශපාලනයෙන් තොරව වුවද පිළිගත හැකි වන මට්ටමට ම පැහැදිලි තත්වයකි.
ඒ අනුව එවැන්නක් හෝ පිළිගන්නේ නැත්නම් ජනාධිපතිවරයාගේ මනසේ ක්‍රියාකාරිත්වය පරීක්ෂා කිරීමට පළමුව එවන් තැනැත්තෙකුගේ මනසේ ක්‍රියාකාරීත්වය දිසා අධිකරණයක් මගින් පරීක්ෂාවට ලක් කිරීම සුදුසුය!!!
දරුවන් යහපත් පුරවැසියන් කරගන්නට ...
කුඩා ළමුන් තමුන්ට පෙනෙන ඇහෙන දේවල් හොඳින් ධාරණය කර තබා ගන්නා බවත් ඒවා
එවන් අවස්ථාවක් උදා වූ කළ අනුගමනය කරන්නට ද / යම් ආකාරයකින් ප්‍රකාශ
කරන්නට පෙළඹෙනවා යන්නට තවත් කදිම උදාහරණයකි ...
එසේ නම් ඔවුන් යහපත් පුරවැසියන් කරගැනීමට අවශ්‍ය නම් විශේෂයෙන්ම කුඩාකල ඔවුන්ට අහන්නට දකින්නට ලැබෙන දේවල් යහපත් දේවල් ම කළ යුතු වේ ...
මෙහිදී වගකීම පැවරිය යුත්තේ කාට ද ...
එසේ නම් ඔවුන් යහපත් පුරවැසියන් කරගැනීමට අවශ්‍ය නම් විශේෂයෙන්ම කුඩාකල ඔවුන්ට අහන්නට දකින්නට ලැබෙන දේවල් යහපත් දේවල් ම කළ යුතු වේ ...
මෙහිදී වගකීම පැවරිය යුත්තේ කාට ද ...
මෙහි දෙපැත්තක් ඇත ...
හුදෙක් වගකීම සියට සියයක් මාධ්‍යයට පැවරිය නොහැකිය ... ( එසේ වගකීමක් පැවරීම අවශ්‍ය ද නැත ) පොඩි ළමයින්ට පෙන්වීමට ඉඩ හැරිය යුත්තේ මොනවා ද වැලැක්විය යුත්තේ මොනවාද යන්න තීරණය කරගෙන එසේ කටයුතු කිරීම වැඩිහිටියන්ගේ හෙවත් මහ උන්ගෙන් විය යුත්තකි ...
එසේ නොවුන හොත් උදා වනු ඇත්තේ කවර අන්දමේ ප්‍රතිඵලයක් ද යන්න අමුතුවෙන් ලිවිය යුතුද නොවේ.
හුදෙක් වගකීම සියට සියයක් මාධ්‍යයට පැවරිය නොහැකිය ... ( එසේ වගකීමක් පැවරීම අවශ්‍ය ද නැත ) පොඩි ළමයින්ට පෙන්වීමට ඉඩ හැරිය යුත්තේ මොනවා ද වැලැක්විය යුත්තේ මොනවාද යන්න තීරණය කරගෙන එසේ කටයුතු කිරීම වැඩිහිටියන්ගේ හෙවත් මහ උන්ගෙන් විය යුත්තකි ...
එසේ නොවුන හොත් උදා වනු ඇත්තේ කවර අන්දමේ ප්‍රතිඵලයක් ද යන්න අමුතුවෙන් ලිවිය යුතුද නොවේ.
Wednesday, December 5, 2018
ගරු අභියාචනාධිකරණය විසින් නිකුත් කර ඇත්තේ අතුරු තහනම් නියෝගයකි
ගරු
අභියාචනාධිකරණය විසින් නිකුත් කර ඇත්තේ අතුරු තහනම් නියෝගයකි. ඒ අනුව
පෙත්සම්කරුවන් විසින් කියනා කාරණා සහ ඊට ඇති විරෝධතාද සලකමින් පෙත්සම්
විභාග කොට අවසන් වනතුරු ධූරයන් දැරීම තාවකලිකව අත්හිටු විමක් පමණක් සිදුව
ඇත. ඒ මිස අගමැතිවරයා හා කැබිනට් මණ්ඩලය ධූරය දැරීම නීති විරෝධී යැයි
උසාවිය තීන්දු කර නම් නැත.
මේ කාරණයද ඇත්තේ පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරි ගැසට් පත්‍රය දැන් ඇති තැනමය. එනම් අත් හිටුවිමට ලක්වය.
19 වන ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සංශෝධනයට අනුව ජනාධිපතිවරයාට අගමැතිවරයාව / ඇමතිවරුන්ව පෙරදී මෙන් ලිපියකින් ඉවත් කිරීමද කල නොහැකි ය.
මේ කාරණයද ඇත්තේ පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරි ගැසට් පත්‍රය දැන් ඇති තැනමය. එනම් අත් හිටුවිමට ලක්වය.
19 වන ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සංශෝධනයට අනුව ජනාධිපතිවරයාට අගමැතිවරයාව / ඇමතිවරුන්ව පෙරදී මෙන් ලිපියකින් ඉවත් කිරීමද කල නොහැකි ය.
අගමැතිවරයා සහ කැබිනට් මණ්ඩලයේ ඉල්ලා අස්වීමක් මගින් හෝ අන් ආකරයකින් ධූර
හිස් කිරීමක් සිදු කර නැති නිසා සහ ධූර දැරීම අධිකරණයේ අභියෝග කිරිමක්
පමණක් සිදුව ඇති නිසා මේ කාලය තුල එම ධූරයන් හිස් වීමක් ද සිදුව නැත.
ධූර පුරප්පාඩු නොවී ඒවා පිරවිය නොහැකි ය.
අනෙක් අතට අතුරු තහනම් නියෝගට අදාල විෂය වස්තුව එනම් අගමැති ඇතුලු කැබිනට් මණ්ඩලය අතුරු තහනම් නියෝගය දෙන අවස්ථාවේ පැවැති තත්වයේ වෙනසක් නොකල යුතු බවද පිලිගත් අදහසයි.
ඒ අනුව කරුණු කාරණා එසේ වෙද්දී නව අගමැතිවරයකු සහ කැබිනට් මණ්ඩලයක් පත් කිරීමට ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාව අනුව ජනාධිපතිවරයාට හැකියාව ඇතිද යන ව්‍යවස්ථානුකූල ප්‍රශ්නය එයට දිය හැකි යුක්තිසහගත පිළිතුරද සමගින් මතුව ඇත!
ජනතා ඡන්දයෙන් පත් වූ විධායකයේ ප්‍රධානියා වන ජනාධිපතිවරයාගේ පැවැත්ම ස්ථාවර වන බැවින් විධායකයේ අඛණ්ඩ පැවැත්මට අගමැතිවරයා හා අමාත්‍ය මණ්ඩලය තාවකාලිකව ක්‍රියාකාරී නොවෙන තැනට පත්විමෙන් කිසිදු බාධාවක් වී නොමැත.
සරලව කියන්නේ නම් අගමැතිවරයා ඇතුළු කැබිනට් මණ්ඩලයේ පැවැත්ම උසාවියේ අභියෝග වුව ද එය භාවිතාකොට යම් පිරිසක් විසින් රාජ්‍ය බලය නීතියට මුවා වෙමින් උදුරා ගැනීමකට හෝ රාජ්‍ය පාලනය අකර්මන්‍ය වීමකට සංවරණ තුලනය සහිත ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාව තුල ඉඩක් තබා නැත.
එයද ජනතා පරමාධිපත්‍යය ඉස්මතු වන අවස්ථාවක් ලෙසින් සදහන් කිරීමේ වරදක් නැත!
ධූර පුරප්පාඩු නොවී ඒවා පිරවිය නොහැකි ය.
අනෙක් අතට අතුරු තහනම් නියෝගට අදාල විෂය වස්තුව එනම් අගමැති ඇතුලු කැබිනට් මණ්ඩලය අතුරු තහනම් නියෝගය දෙන අවස්ථාවේ පැවැති තත්වයේ වෙනසක් නොකල යුතු බවද පිලිගත් අදහසයි.
ඒ අනුව කරුණු කාරණා එසේ වෙද්දී නව අගමැතිවරයකු සහ කැබිනට් මණ්ඩලයක් පත් කිරීමට ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාව අනුව ජනාධිපතිවරයාට හැකියාව ඇතිද යන ව්‍යවස්ථානුකූල ප්‍රශ්නය එයට දිය හැකි යුක්තිසහගත පිළිතුරද සමගින් මතුව ඇත!
ජනතා ඡන්දයෙන් පත් වූ විධායකයේ ප්‍රධානියා වන ජනාධිපතිවරයාගේ පැවැත්ම ස්ථාවර වන බැවින් විධායකයේ අඛණ්ඩ පැවැත්මට අගමැතිවරයා හා අමාත්‍ය මණ්ඩලය තාවකාලිකව ක්‍රියාකාරී නොවෙන තැනට පත්විමෙන් කිසිදු බාධාවක් වී නොමැත.
සරලව කියන්නේ නම් අගමැතිවරයා ඇතුළු කැබිනට් මණ්ඩලයේ පැවැත්ම උසාවියේ අභියෝග වුව ද එය භාවිතාකොට යම් පිරිසක් විසින් රාජ්‍ය බලය නීතියට මුවා වෙමින් උදුරා ගැනීමකට හෝ රාජ්‍ය පාලනය අකර්මන්‍ය වීමකට සංවරණ තුලනය සහිත ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාව තුල ඉඩක් තබා නැත.
එයද ජනතා පරමාධිපත්‍යය ඉස්මතු වන අවස්ථාවක් ලෙසින් සදහන් කිරීමේ වරදක් නැත!
අධිකරණ තීන්දුවක් ලැබුණු කල ...
තමා ඉදිරියට පැමිණෙන නඩුවක් ඉදිරියට විභාග කරගෙන යාමට තීරණය කළ විටදී
ඉල්ලුම්කරුවන් මූලික සහනයක් ලෙස යම් ක්‍රියාවක් අත්හිටුවන ලෙස ඉල්ලා ඇති
විටෙක දී එය ලබාදීමට හැකියාවක් ඇතැයි අධිකරණය විශ්වාස කරන්නේ නම් එය ලබාදීම
ගරු අධිකරණයෙන් සිදුවෙයි ...
ගරු අභියාචනාධිකරණය සිදුකර ඇත්තේ එවැන්නකි.
එය ඔබ විසින් ඔබගේ නඩුවකදී එම අධිකරණයෙන් මුූලික සහනයක් ලෙස ඉල්ලා සිටියා නම් ඔබගේ ඉල්ලීම විභාග කිරීමට තීරණය කළ හොත් ලබා දිය හැකි හෝ යුතු එකක් නම් ඔබ වෙනුවෙන් ද එය ලබාදෙනු ඇත.
ගරු අභියාචනාධිකරණය සිදුකර ඇත්තේ එවැන්නකි.
එය ඔබ විසින් ඔබගේ නඩුවකදී එම අධිකරණයෙන් මුූලික සහනයක් ලෙස ඉල්ලා සිටියා නම් ඔබගේ ඉල්ලීම විභාග කිරීමට තීරණය කළ හොත් ලබා දිය හැකි හෝ යුතු එකක් නම් ඔබ වෙනුවෙන් ද එය ලබාදෙනු ඇත.
ඒ
අනුව අධිකරණයක අධිකරණ බලය පිළිබඳ හෝ ඉල්ලා ඇති කිසියම් වූ සහනයක් මූලික
අවස්ථාවේ ලබාදීම පිළිබඳව විවේචනවල ඵලයක් නැත. මන්ද එය උසාවියේ කාර්ය
පටිපාටියට අයත් දෙයක් වන බැවිනි.
ලබාදුන් කිසියම් නියෝගයකට අකමැති නම් කළ නීතියට අනුව අවස්ථාව තිබේ නම් ඉහළ අධිකරණය වෙත අභියාචනය හෝ ප්‍රතිශෝධනය කිරීම ය!
ලබාදුන් කිසියම් නියෝගයකට අකමැති නම් කළ නීතියට අනුව අවස්ථාව තිබේ නම් ඉහළ අධිකරණය වෙත අභියාචනය හෝ ප්‍රතිශෝධනය කිරීම ය!
ක්වෝ වොරොන්ටෝ රිට් ආඥවක් ඉල්ලා සිටීම මගින්ද නිගමනය වන්නේ
සම්මත වූවා යැයි කියනා විශ්වාසභංගය සැලකීමේදී එමගින් එක් කාරණාවක් ඉතාම පැහැදිලි වේ.
එනම් මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිතුමන් විසින් 2018.10.26 දින කරනු ලැබුවාවූ මහින්ද රාජපක්ෂ නව අගමැතිතුමන් පත්කිරීම හා එතැන් පටන් ධූර දැරීම නීත්‍යානුකූල බව එය එසේ නැතැයි කියනා අයම විසින් පිලිගැනීමය. මන්ද එසේ පිලිනොගෙන අගමැතිවරයාට එරෙහිව යෝජනාවක් ගෙන ආ නොහැකි නිසාවෙනි. ඒ අනුව අභියෝග වන්නේ බහුතරය නැතැයි කියනා කාරණය පමණි.
එහෙත් බහුතරය නැති වු පමණින් ආණ්ඩුවකට බලයේ සිටීමට හැකියාක් මතු නොවේ යැයි නීති පොතේ දක්වා ද නැත. එනම් එසේ තිබියදී බලයේ සිටීම නීති විරෝධීබවක් අදහස් නොවේ.
එනම් මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිතුමන් විසින් 2018.10.26 දින කරනු ලැබුවාවූ මහින්ද රාජපක්ෂ නව අගමැතිතුමන් පත්කිරීම හා එතැන් පටන් ධූර දැරීම නීත්‍යානුකූල බව එය එසේ නැතැයි කියනා අයම විසින් පිලිගැනීමය. මන්ද එසේ පිලිනොගෙන අගමැතිවරයාට එරෙහිව යෝජනාවක් ගෙන ආ නොහැකි නිසාවෙනි. ඒ අනුව අභියෝග වන්නේ බහුතරය නැතැයි කියනා කාරණය පමණි.
එහෙත් බහුතරය නැති වු පමණින් ආණ්ඩුවකට බලයේ සිටීමට හැකියාක් මතු නොවේ යැයි නීති පොතේ දක්වා ද නැත. එනම් එසේ තිබියදී බලයේ සිටීම නීති විරෝධීබවක් අදහස් නොවේ.
ගරු අභියාචනාධිකරණයෙන් ක්වෝ වොරොන්ටෝ රිට් ආඥවක් ඉල්ලා සිටීම මගින්ද
නිගමනය වන්නේ ජනාධිපතිවරයා විසින් 2018.10.26 දින කරනු ලැබුවාවූ නව
අගමැතිවරයා පත්කිරීම හා ධූර දැරීම නීත්‍යානුකූල බව පිලිගැනීම ය. මන්ද
විශ්වාශභංගයක් සම්මත වන්නට නම් පලමුව අගමැතිවරයකු ධූරය දරමින් සිටිය යුතුබව
පිලිගත යුතු වන නිසාවෙනි.
ඒ අනුව පක්ෂ නායකයින් / නියෝජිතයින් මැතිවරණය ඉලක්ක ගතකර මීට වෙනස් කාරණාවක් /කාරණාවන් ප්‍රකාශ කල හැකි වුවත් නීතියට අනුව තත්වය ඕකය. එනම් මහින්ද රාජපක්ෂ අගමැතිවරයා පත්ව ඇත්තේ සහ මේ තාක් ධූර දරා ඇත්තේ පැහැදිලිවම නීතියට අනුවය!!!
විශ්වාසභංයෙන් පසුව අගමැතිවරයා ධූර දැරීම අභියෝගයට ලක් කිරීමෙන් අපට ලබා ගත හැකි පැහැදිලි කාරණය නම් පාර්ලිමේන්තුවේ සම්මත කලා යැයි කියනා ( විශේෂයෙන් හඩ අනුව ) විශ්වාසභංයේ නීතියානුකූලභාවය ඔවුන් විසින්ම උසාවිය මගින් පරීක්ෂාවට ලක් කිරීම පිණිස යොමු කර ඇති බවය !!!
ඒ අනුව පක්ෂ නායකයින් / නියෝජිතයින් මැතිවරණය ඉලක්ක ගතකර මීට වෙනස් කාරණාවක් /කාරණාවන් ප්‍රකාශ කල හැකි වුවත් නීතියට අනුව තත්වය ඕකය. එනම් මහින්ද රාජපක්ෂ අගමැතිවරයා පත්ව ඇත්තේ සහ මේ තාක් ධූර දරා ඇත්තේ පැහැදිලිවම නීතියට අනුවය!!!
විශ්වාසභංයෙන් පසුව අගමැතිවරයා ධූර දැරීම අභියෝගයට ලක් කිරීමෙන් අපට ලබා ගත හැකි පැහැදිලි කාරණය නම් පාර්ලිමේන්තුවේ සම්මත කලා යැයි කියනා ( විශේෂයෙන් හඩ අනුව ) විශ්වාසභංයේ නීතියානුකූලභාවය ඔවුන් විසින්ම උසාවිය මගින් පරීක්ෂාවට ලක් කිරීම පිණිස යොමු කර ඇති බවය !!!
ජනතාවට වග කීමේ වැදගත්කම සමග ජනතා අයිතීන් පුළුල් කිරීම
ජනතා
ඡන්දයෙන් පත්වන ඒ නිසා ජනතාවට වග කියන සහ රටේ ආරක්ෂාව භාර කොට ඇති
ජනාධිපතිවරයාගේ භූමිකාව අන් කවරදාටත් වඩා මේ වෙද්දි පැහැදිලිව ඉස්මතු වී
ඇත. එය නීතිය පිළිබඳ සාමාන්‍ය අවබෝධයක් ඇති නීති ශිෂ්‍යයකුට නම් ඒ
ක්ෂේත්‍රය හදාරා නැති අයකුට සාපේක්ෂ ව වඩා පහසුවෙන් අවබෝධ කරගත හැකි මට්ටමේ
එකකි.
එනම් අගමැති ප්‍රමුඛ කැබිනට් මණ්ඩලය අධිකරණ නියෝගය අනුව තාවකාලිකව ධූර දැරීමෙන් බැහැරව ඇති කළ ජනාධිපතිවරයා අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරුන් සහ රාජ්‍ය සේවය හරහා විධායකයේ කාර්යයන් එනම් නීති ක්රියාත්මක කරවීම ( පාර්ලිමේන්තුවෙන් හෝ වෙනත් ආකාරයක අනවශ්‍ය මට්ටමේ බලපෑමකින් තොරව ) තුළින් රජයේ දෛනික ක්‍රියාකාරකම් අඛණ්ඩව පවත්වාගෙන පවත්වා ගෙන යාමට සමත්ව ඇත.
එනම් අගමැති ප්‍රමුඛ කැබිනට් මණ්ඩලය අධිකරණ නියෝගය අනුව තාවකාලිකව ධූර දැරීමෙන් බැහැරව ඇති කළ ජනාධිපතිවරයා අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරුන් සහ රාජ්‍ය සේවය හරහා විධායකයේ කාර්යයන් එනම් නීති ක්රියාත්මක කරවීම ( පාර්ලිමේන්තුවෙන් හෝ වෙනත් ආකාරයක අනවශ්‍ය මට්ටමේ බලපෑමකින් තොරව ) තුළින් රජයේ දෛනික ක්‍රියාකාරකම් අඛණ්ඩව පවත්වාගෙන පවත්වා ගෙන යාමට සමත්ව ඇත.
කවුරුන් කෙසේ මොනවා කීවත් ඒ ස්ථාවරත්වය වැදගත්ය. එය ඇති වූයේ විධායකය
ව්‍යවස්ථාදායකය සහ අධිකරණය යන ආයතන කෙරෙහි සංවරණ තුලන මනා ව පවත්වන ලෙස
සකසා ඇති වත්මන් ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාව හේතුවෙනි.
ඒ අනුව ජනතා පරමාධිපත්‍යයට අයත් විධායක බලය හෙවත් නීති ක්රියාත්මක කරවීමේ බලය ඒ ආකාරයෙන් තිබීමේ වැදගත්කම ඉස්මතු වේ.
එකී බලය / හැකියාව කෙරෙහි සංවරණ තුලන පවත්වාගැනීම මිසක එකී බලය / හැකියාව, පාර්ලිමේන්තු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය නම් ලේබලය ගසා ගෙන පාර්ලිමේන්තුවට යට කළ යුතු නැත !!!
ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ හෝ එක්සත් ජාතික පක්ෂය හෝ ඔවුන් හා එක්ව ක්‍රියා කරන බව පෙනෙනා වෙනත් පක්ෂයක් ඔය තරම්ම ජනතාව ගැන හිතනවා කියන්නේ නම් / ජනතා පරමාධිපත්‍යය ගැන කතා කරන්නේ නම් එහිදී කල යුත්තේ විධායකයේ බලය අනවශ්‍ය ලෙස පාර්ලිමේන්තුවට යට කරන්නා වූ යෝජනා ගෙන ඒම නොව, පරමාධිපත්‍යයේ වැදගත්ම අංගයක් ලෙස සලකන ඡන්ද බලයට හැකි ඉක්මණින් ම වටිනාකමක් ලබාදීමට ගත හැකි සියලු පියවර පලමුව ගැනීමත්, පසුව හෝ ජනතා අයිතිවාසිකම් ආරක්ෂා කිරීමේ ලා අවසාන වශයෙන් ක්රියාත්මක වීමේ හැකියාව දරන අධිකරණයට විශේෂයෙන් දැනට වඩා පාර්ලිමේන්තුවේ කටයුතු කෙරේ අධිකරණ විමර්ශනය පැවැත් වීමට හැකි වන ලෙස යෝජනා ගෙන ඒමය !!!
එහෙත් කණගාටුවට කරුණ නම් එවැනි සාධනීය යෝජනාවක් / ප්‍රතිචාරයක් ඔවුන්ගෙන් දකින්නට නොලැබීම ය !!!
ඒ අනුව ඔවුන් කියනා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය, ජනතා අයිතීන් යන්න ලේබලයට පමණක්ම සීමා වී ඇති දැයි සිතේ ...
ඒ අනුව ජනතා පරමාධිපත්‍යයට අයත් විධායක බලය හෙවත් නීති ක්රියාත්මක කරවීමේ බලය ඒ ආකාරයෙන් තිබීමේ වැදගත්කම ඉස්මතු වේ.
එකී බලය / හැකියාව කෙරෙහි සංවරණ තුලන පවත්වාගැනීම මිසක එකී බලය / හැකියාව, පාර්ලිමේන්තු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය නම් ලේබලය ගසා ගෙන පාර්ලිමේන්තුවට යට කළ යුතු නැත !!!
ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ හෝ එක්සත් ජාතික පක්ෂය හෝ ඔවුන් හා එක්ව ක්‍රියා කරන බව පෙනෙනා වෙනත් පක්ෂයක් ඔය තරම්ම ජනතාව ගැන හිතනවා කියන්නේ නම් / ජනතා පරමාධිපත්‍යය ගැන කතා කරන්නේ නම් එහිදී කල යුත්තේ විධායකයේ බලය අනවශ්‍ය ලෙස පාර්ලිමේන්තුවට යට කරන්නා වූ යෝජනා ගෙන ඒම නොව, පරමාධිපත්‍යයේ වැදගත්ම අංගයක් ලෙස සලකන ඡන්ද බලයට හැකි ඉක්මණින් ම වටිනාකමක් ලබාදීමට ගත හැකි සියලු පියවර පලමුව ගැනීමත්, පසුව හෝ ජනතා අයිතිවාසිකම් ආරක්ෂා කිරීමේ ලා අවසාන වශයෙන් ක්රියාත්මක වීමේ හැකියාව දරන අධිකරණයට විශේෂයෙන් දැනට වඩා පාර්ලිමේන්තුවේ කටයුතු කෙරේ අධිකරණ විමර්ශනය පැවැත් වීමට හැකි වන ලෙස යෝජනා ගෙන ඒමය !!!
එහෙත් කණගාටුවට කරුණ නම් එවැනි සාධනීය යෝජනාවක් / ප්‍රතිචාරයක් ඔවුන්ගෙන් දකින්නට නොලැබීම ය !!!
ඒ අනුව ඔවුන් කියනා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය, ජනතා අයිතීන් යන්න ලේබලයට පමණක්ම සීමා වී ඇති දැයි සිතේ ...
Saturday, November 24, 2018
අගමැතිවරයා පත් කිරීමේදී ජනාධිපතිවරයාගේ මතයේ අදාලත්වය
"ජනාධිපතිවරයාගේ මතය අනුව පාර්ලිමේන්තුවේ විශ්වාසය උපරිමයෙන් ඇති පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී වරයා ...." ලෙසින් එහි සදහන් ය.
මෙහිදී "පාර්ලිමේන්තුවේ "විශ්වාසය යන්න සමග "පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතරය" අනිවාර්යෙන් බද්ධ වී ඇති බවක් අදහස් කර ඇති බවක් පෙනෙන්නට නැත.
ඒ අනුව පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතරය නැති වුවත් අගමැතිවරයෙකු පත් කිරීමේ හැකියාව ජනාධිපතිවරයාට ඇත.
අනික් අතට "පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතරය" ඇති අයෙකුට "පාර්ලිමේන්තුවේ උපරිම විශ්වාසය" ද තිබිය යුතු යැයි අදහස් කල බවක් දකින්නටද නැත.
ප්‍රායෝගිකව සාමාන්‍යයෙන් සිදුවන්නේ නම් බහුතර බලයක් ඇතැයි පැහැදිලිව පෙනීයන හෝ සැලකෙන ( බහුතර බලයක් ඇතැයි පෙන්වා දිය යුතු බවක් ව්‍යවස්ථාවේ දක්වා නැත ) මන්ත්‍රීවරයා ජනාධිපතිවරයාගේ මතය අනුව අගමැතිවරයා ලෙස තෝරා ගැනීමය.
ඒ අනුව ජනාධිපතිවරයාට අගමැතිවරයා පත් කිරීමේ සැලකිය යුතු අභිමතයක් ඇති බවත් අදටද අදහස් වේ. විශේෂයෙන් මේ තත්වය මතුවන්නේ මහ මැතිවරණයකින් මෙහා අගමැතිධූරය යම් හේතුවක් මත හිස් වූ / හිස් කල අවස්ථාවක ය.
( උදාහරණයක් වශයෙන් වත්මන් සිදුවීමේදී වූවා බඳු පැවැති ආණ්ඩුවේ වෙනසක් වීමෙන් ආණ්ඩුව විසිරී යාමේදී )
ඒ අනුව එවැනි අවස්ථාවක පාර්ලිමේන්තුවේ ඉතිරි ධුර කාලයට ජනාධිපතිවරයා විසින් සිය මතය අනුව පාර්ලිමේන්තුවේ විශ්වාසය උපරිමව ඇතැයි සිතනා මන්ත්‍රීවරයෙකු අගමැතිවරයා ලෙස පත් කරනු ඇත.
ඒ අනුව වත්මන් ජනාධිපතිවරයා එදා පාර්ලිමේන්තුවේ 2/3 බලයක් එවකට තිබූ, ඔය කියනා පාර්ලිමේන්තුවේ විශ්වාසය කියනා එක ඕනෑවටත් වඩා තිබූ, පාර්ලිමේන්තු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය පැත්තෙන්ම බැලූවද ඒ අනුවත් හරියන ලෙස පත්කර සිටි දි මු ජයරත්න අගමැතිවරයා ඉවත් කොට ( අද අගමැතිවරයා පත් කිරීමේ ව්‍යවස්ථානුකූලභාවය ගැන මහා ඉහලින් ප්‍රශ්න කරනා සමහරක් ඒ ඉවත් කිරීමේ කාර්ය පටිපාටියේ ව්‍යවස්ථානුකූලභාවය ගැන නිකමට හෝ ප්‍රශ්න කලේ නැත ) පාර්ලිමේන්තුවේ ආසන හතළිස් ගණනක් තිබූ එක්සත් ජාතික පක්ෂ නායක රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා අගමැතිවරයා ලෙස පත්කර ගන්නා ලදී.
එදා ඒ කළ දේ හරියටම හරි යැයි කිසිවකු කියන්නේ නම් ඒ අයට ඒ ජනාධිපතිවරයාම ගිය 26 වැනිදා කල දේ වැරදියි කියන්නට අයිතියක් ද නැත!
මන්ද එසේ කියන්නේ නම් ඒ වනාහී ඔවුන් පැහැදිලිවම බොහෝ දුරට එකම ආකාරයේ සිදුවීම් දෙකකට අදාළව එකම ස්ථාවරයක් නොගෙන වෙනත් ස්ථාවරයන් ගැනීමක් වන නිසා එවැන්නවුන් පැහැදිලිවම පක්ෂපාතීත්වයක් පෙන්වන අය ලෙස නම් කල හැකි නිසාවෙනි.
සාමාන්‍ය වචනයෙන් කියන්නේ නම් "ස්වාධීනයි" "මධ්‍යස්ථයි" කියාගෙන කඩේ යෑමකි.
අනෙක් කාරණය නම් ජනාධිපතිවරයාට අගමැතිවරයා ව තෝරා ගැනීමේදී "මතයක්" ගැනීමේ හැකියාව ය.
අහවලා නම් නැවත අගමැති ලෙස පත් කර ගන්නේ නැතැයි ජනාධිපතිවරයා ප්‍රකාශ කරන්නේ නම් එවැන්නක් කළ හැක්කේ එය ජනාධිපතිවරයාට "මතයක්" ගැනීමේ හැකියාව ගැබ්ව තිබීම තුලය. ඒ මතය යුක්ති සහගතව ගත යුතු යැයි සලකන මුත් ඒ තුළ විධායකයේ ප්‍රධානියා වශයෙන් ජනාධිපතිවරයාට ප්‍රතිපත්තිමය තීරණයක් ගැනීමේ හැකියාව ද වළක්වා නැත.
මෙහිදී "පාර්ලිමේන්තුවේ "විශ්වාසය යන්න සමග "පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතරය" අනිවාර්යෙන් බද්ධ වී ඇති බවක් අදහස් කර ඇති බවක් පෙනෙන්නට නැත.
ඒ අනුව පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතරය නැති වුවත් අගමැතිවරයෙකු පත් කිරීමේ හැකියාව ජනාධිපතිවරයාට ඇත.
අනික් අතට "පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතරය" ඇති අයෙකුට "පාර්ලිමේන්තුවේ උපරිම විශ්වාසය" ද තිබිය යුතු යැයි අදහස් කල බවක් දකින්නටද නැත.
ප්‍රායෝගිකව සාමාන්‍යයෙන් සිදුවන්නේ නම් බහුතර බලයක් ඇතැයි පැහැදිලිව පෙනීයන හෝ සැලකෙන ( බහුතර බලයක් ඇතැයි පෙන්වා දිය යුතු බවක් ව්‍යවස්ථාවේ දක්වා නැත ) මන්ත්‍රීවරයා ජනාධිපතිවරයාගේ මතය අනුව අගමැතිවරයා ලෙස තෝරා ගැනීමය.
ඒ අනුව ජනාධිපතිවරයාට අගමැතිවරයා පත් කිරීමේ සැලකිය යුතු අභිමතයක් ඇති බවත් අදටද අදහස් වේ. විශේෂයෙන් මේ තත්වය මතුවන්නේ මහ මැතිවරණයකින් මෙහා අගමැතිධූරය යම් හේතුවක් මත හිස් වූ / හිස් කල අවස්ථාවක ය.
( උදාහරණයක් වශයෙන් වත්මන් සිදුවීමේදී වූවා බඳු පැවැති ආණ්ඩුවේ වෙනසක් වීමෙන් ආණ්ඩුව විසිරී යාමේදී )
ඒ අනුව එවැනි අවස්ථාවක පාර්ලිමේන්තුවේ ඉතිරි ධුර කාලයට ජනාධිපතිවරයා විසින් සිය මතය අනුව පාර්ලිමේන්තුවේ විශ්වාසය උපරිමව ඇතැයි සිතනා මන්ත්‍රීවරයෙකු අගමැතිවරයා ලෙස පත් කරනු ඇත.
ඒ අනුව වත්මන් ජනාධිපතිවරයා එදා පාර්ලිමේන්තුවේ 2/3 බලයක් එවකට තිබූ, ඔය කියනා පාර්ලිමේන්තුවේ විශ්වාසය කියනා එක ඕනෑවටත් වඩා තිබූ, පාර්ලිමේන්තු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය පැත්තෙන්ම බැලූවද ඒ අනුවත් හරියන ලෙස පත්කර සිටි දි මු ජයරත්න අගමැතිවරයා ඉවත් කොට ( අද අගමැතිවරයා පත් කිරීමේ ව්‍යවස්ථානුකූලභාවය ගැන මහා ඉහලින් ප්‍රශ්න කරනා සමහරක් ඒ ඉවත් කිරීමේ කාර්ය පටිපාටියේ ව්‍යවස්ථානුකූලභාවය ගැන නිකමට හෝ ප්‍රශ්න කලේ නැත ) පාර්ලිමේන්තුවේ ආසන හතළිස් ගණනක් තිබූ එක්සත් ජාතික පක්ෂ නායක රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා අගමැතිවරයා ලෙස පත්කර ගන්නා ලදී.
එදා ඒ කළ දේ හරියටම හරි යැයි කිසිවකු කියන්නේ නම් ඒ අයට ඒ ජනාධිපතිවරයාම ගිය 26 වැනිදා කල දේ වැරදියි කියන්නට අයිතියක් ද නැත!
මන්ද එසේ කියන්නේ නම් ඒ වනාහී ඔවුන් පැහැදිලිවම බොහෝ දුරට එකම ආකාරයේ සිදුවීම් දෙකකට අදාළව එකම ස්ථාවරයක් නොගෙන වෙනත් ස්ථාවරයන් ගැනීමක් වන නිසා එවැන්නවුන් පැහැදිලිවම පක්ෂපාතීත්වයක් පෙන්වන අය ලෙස නම් කල හැකි නිසාවෙනි.
සාමාන්‍ය වචනයෙන් කියන්නේ නම් "ස්වාධීනයි" "මධ්‍යස්ථයි" කියාගෙන කඩේ යෑමකි.
අනෙක් කාරණය නම් ජනාධිපතිවරයාට අගමැතිවරයා ව තෝරා ගැනීමේදී "මතයක්" ගැනීමේ හැකියාව ය.
අහවලා නම් නැවත අගමැති ලෙස පත් කර ගන්නේ නැතැයි ජනාධිපතිවරයා ප්‍රකාශ කරන්නේ නම් එවැන්නක් කළ හැක්කේ එය ජනාධිපතිවරයාට "මතයක්" ගැනීමේ හැකියාව ගැබ්ව තිබීම තුලය. ඒ මතය යුක්ති සහගතව ගත යුතු යැයි සලකන මුත් ඒ තුළ විධායකයේ ප්‍රධානියා වශයෙන් ජනාධිපතිවරයාට ප්‍රතිපත්තිමය තීරණයක් ගැනීමේ හැකියාව ද වළක්වා නැත.
බදු ගෙවීම
අප මහන්සියෙන් උපයා ගන්නා මුදලින් බදු ( tax ) ගෙවිය යුත්තේ මන්ද සහ එසේ නම් ඒ කොපමණක් යන ප්‍රශ්නය මතු කිරීම සාධාරණ ය.
සෑම පුද්ගලයෙකු ම වාගේ
01. රජය විසින් ලබාදෙන නිදහස් අධ්‍යාපනය තුලින් යම් කාලයක් හෝ ප්‍රතිලාභ ලබා ඇතුවාට සැක නැත.
සෑම පුද්ගලයෙකු ම වාගේ
01. රජය විසින් ලබාදෙන නිදහස් අධ්‍යාපනය තුලින් යම් කාලයක් හෝ ප්‍රතිලාභ ලබා ඇතුවාට සැක නැත.
02. රජය විසින් ඉදිකරන ලද මහා මාර්ගවල ගමන් කර ඇතුවාට සැක නැත.
03. රජයේ ආරෝග්‍ය ශාලාවක ප්‍රතිකාර ලබා ගෙන ඇතුවාට සැක නැත.
04. රජය විසින් ජනතාව වෙනුවෙන් පාලනය කරනාවූ අලුත් වැඩියා කරනාවූ පොදු දේපල පරිහරණය කර ඇතුවාට සැක නැත.
05. රජය විසින් ලබා දිය හැකි වෙනත් සහනාධාර / පහසුකම් ලබාගෙන ඇතුවාට සැක නැත.
06. රාජ්‍ය බැංකුවල මුදල් තැන්පත් කර ඒවායේ පොලී ආදායම් ද ලබනවාට සැක නැත.
07. රජය විසින් අවකාශය ලබාදී ඇති පරිදි අනිකුත් පෞද්ගලික බැංකු, ණය දෙන ආයතන වල ගනුදෙනුකරුවන් වී ඒවායේ ප්‍රතිලාභ ලබනවාට සැක නැත.
08. රජයේ සේවය නිරත වී එයින් ලැබිය හැකි විශ්‍රාම වැටුප, වෙනත් පහසුකම්, ශිෂ්‍යත්ව, දීමනා ආදිය ලබනවාට සැක නැත.
09. රජය විසින් ලබා දෙන නීතියේ රැකවරණය ප්‍රායෝගිකව එක් වරක් හෝ ලබාගෙන ඇතුවාට සැක නැත.
මෙලෙස සඳහන් කළ හැකි කාරණාවලින් අවම වශයෙන් එක කාරණයකින් හෝ ප්‍රතිලාභ ලබා ගෙන ඇතුවාට සැක නැත.
ඒ අනුව එලෙස ප්‍රතිලාභයක් ලබා ගැනීම තමාට ලැබෙන වාසියකි. ඊටත් වඩා එය ජනතාව වශයෙන් තමන්ට ලැබිය යුතු අයිතිවාසිකම් යැයි නිතැතින්ම සඳහන් කරනා දෙයකි.
ඒ අනුව කාසියක දෙපැත්ත බදු අයිතිවාසිකම් සහ යුතුකම් සැලකීමේදී අයිතිවාසිකම් ඇති තැන ඉටු කළ යුතු යුතුකමක් ද ඇත්තේය.
බදු ගෙවීම හරහා ඉටු කරන්නේ එම යුතුකම යි.
ඒ අනුව තමන් උපයන මුදලින් බදු ගෙවීම අවශ්‍යද යන ප්‍රශ්නයට සාධාරණ පිළිතුරක්ද ලැබේ.
ඒ අනුව බදු ගෙවන්නා තමන් ලබාගන්නා සේවාවලට සිය යුතුකම ඉටු කරමින් සමාජ ආරක්ෂණයට ද දායකත්වය සපයනු ලබන අතර එසේ බදු නොගෙවා පැහැර හරින්නෙකු වේ නම් හෙතෙම ඒ යුතුකම පැහැර හරින්නෙකු වේ.
බදු ගෙවන්නා තමන් ලබාගන්නා සේවාවලට සිය යුතුකම ඉටු කරමින් ලබා දෙන බදු මුදල් අය කරගත යුත්තේද යුක්තිසහගත ලෙසිනි. ( උදා: ආදායම් ඉපයීමට සාපෙක්ෂව )
එසේම ඒ ලබා ගන්නා බදු මුදල් මහජන භාරයක් ( public trust ) ලෙස තබාගෙන පෙරලා බදු ගෙවන්නන්ගේ යහපත පිණිසම යෙදවිය යුතුද වේ.
03. රජයේ ආරෝග්‍ය ශාලාවක ප්‍රතිකාර ලබා ගෙන ඇතුවාට සැක නැත.
04. රජය විසින් ජනතාව වෙනුවෙන් පාලනය කරනාවූ අලුත් වැඩියා කරනාවූ පොදු දේපල පරිහරණය කර ඇතුවාට සැක නැත.
05. රජය විසින් ලබා දිය හැකි වෙනත් සහනාධාර / පහසුකම් ලබාගෙන ඇතුවාට සැක නැත.
06. රාජ්‍ය බැංකුවල මුදල් තැන්පත් කර ඒවායේ පොලී ආදායම් ද ලබනවාට සැක නැත.
07. රජය විසින් අවකාශය ලබාදී ඇති පරිදි අනිකුත් පෞද්ගලික බැංකු, ණය දෙන ආයතන වල ගනුදෙනුකරුවන් වී ඒවායේ ප්‍රතිලාභ ලබනවාට සැක නැත.
08. රජයේ සේවය නිරත වී එයින් ලැබිය හැකි විශ්‍රාම වැටුප, වෙනත් පහසුකම්, ශිෂ්‍යත්ව, දීමනා ආදිය ලබනවාට සැක නැත.
09. රජය විසින් ලබා දෙන නීතියේ රැකවරණය ප්‍රායෝගිකව එක් වරක් හෝ ලබාගෙන ඇතුවාට සැක නැත.
මෙලෙස සඳහන් කළ හැකි කාරණාවලින් අවම වශයෙන් එක කාරණයකින් හෝ ප්‍රතිලාභ ලබා ගෙන ඇතුවාට සැක නැත.
ඒ අනුව එලෙස ප්‍රතිලාභයක් ලබා ගැනීම තමාට ලැබෙන වාසියකි. ඊටත් වඩා එය ජනතාව වශයෙන් තමන්ට ලැබිය යුතු අයිතිවාසිකම් යැයි නිතැතින්ම සඳහන් කරනා දෙයකි.
ඒ අනුව කාසියක දෙපැත්ත බදු අයිතිවාසිකම් සහ යුතුකම් සැලකීමේදී අයිතිවාසිකම් ඇති තැන ඉටු කළ යුතු යුතුකමක් ද ඇත්තේය.
බදු ගෙවීම හරහා ඉටු කරන්නේ එම යුතුකම යි.
ඒ අනුව තමන් උපයන මුදලින් බදු ගෙවීම අවශ්‍යද යන ප්‍රශ්නයට සාධාරණ පිළිතුරක්ද ලැබේ.
ඒ අනුව බදු ගෙවන්නා තමන් ලබාගන්නා සේවාවලට සිය යුතුකම ඉටු කරමින් සමාජ ආරක්ෂණයට ද දායකත්වය සපයනු ලබන අතර එසේ බදු නොගෙවා පැහැර හරින්නෙකු වේ නම් හෙතෙම ඒ යුතුකම පැහැර හරින්නෙකු වේ.
බදු ගෙවන්නා තමන් ලබාගන්නා සේවාවලට සිය යුතුකම ඉටු කරමින් ලබා දෙන බදු මුදල් අය කරගත යුත්තේද යුක්තිසහගත ලෙසිනි. ( උදා: ආදායම් ඉපයීමට සාපෙක්ෂව )
එසේම ඒ ලබා ගන්නා බදු මුදල් මහජන භාරයක් ( public trust ) ලෙස තබාගෙන පෙරලා බදු ගෙවන්නන්ගේ යහපත පිණිසම යෙදවිය යුතුද වේ.
Thursday, November 22, 2018
අධිකරණයට අපහාස කිරීම
"අධිකරණයට අපහාස කිරීම" වරදක් වන්නේ සහ එසේ විය යුත්තේද එයට වග කිව යුත්තන්ට නීතියෙන් දඩුවම් කරන්නේ ද අධිකරණයේ ප්‍රතිරුපයත්, ස්වාධීනත්වයත් වඩ වඩාත් ශක්තිමත් කිරීම හරහා අධිකරණය පිලිබදව මහජන විශ්වාසය ආරක්ෂා කරගැනීම තුලින් ජනතාවගේම යහපත වෙනුවෙනි.
ඒ අනුව අවැසි අවස්ථා වලදී එසේ කල යුතුද වෙයි.
අධිකරණයට අපහාස කිරීම කිසියම් අයකු කිසියම් මාධ්‍යයකදී අධිකරණය / ඊට සම්බන්ධ කාරනා සම්බන්ධව අදහස් ප්‍රකාශ කිරීමේදී අධිකරණය සම්බන්ධව ඇති යම් බැදීමක් කඩ කිරිමේදී සිදුවේ.
* අධිකරණයට අපහාස කිරීම යන්නට හසුවීම අදහස් පල කිරීමට ඇති බාධාවක්ද ?
කොහෙත්ම නැත !!! ( එසේ නොවන්නට වගබලා ගන්නා තාක් කල් )
පොදුවේ සෑම දෙනාම සහ විශේෂයෙන් විවෘතව අදහස් පල කිරීමට මනාප කවුරුත් පැහැදිලිව මතක තබා ගත යුතු කරුණ නම් අදහස් පල කිරීමට මුලික අයිතිවාසිකමක් ඇති මුත් එය සිමා සහිත එකක් බවය. ඒ අනුව එම අයිතිය සිමා කල හැකි බවත් අවශ්‍ය අවස්ථා වලදී නීතියට අනුව එසේ කරනු ලබනු ඇති බවත්ය !!!
හෝෆීල්ඩ් න්‍යාය අනුව අයිතිවාසිකමක් ඇති තැන යුතුකමක්ද ඇත්තේය. ඒ අනුව තමන්ට ලැබී ඇති අදහස් ප්‍රකාශ කිරීමේ නෛතික අයිතිවාසිකම භාවිතා කල යුත්තේ නෛතික යුතුකම්ද සලකමිනි. එම නෛතික යුතුකම් සිමා කිරීම් මගින් දක්වයි.
පොතට අනුවම දැක්වුවහොත් ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවේ 14 (1) (අ) මගින් දී ඇති ඔය කියනා අදහස් ප්‍රකාශ කරන්නට ඇති මුලික අයිතිවාසිකම 15 (2) සහ 15 (7), (8) ව්‍යවස්තාවල සීමාවන්ට යටත්ව භාවිතා කල යුතුවේ. නො එසේ නම් ඒ අවශ්‍යතාවයන් උදෙසා සිමා කල හැකිය. ඒ සිමාවන් තුල අධිකරණයට අපහාස කිරීම වලක්විමද ඇත!
ඒ අනුව අදහස් ප්‍රකාශ කරන්නට තමන්ට මුලික අයිතියක් ඇතැයි සිතා තමන්ට හිතෙන ඕනෑම දෙයක් කියන්නට ලියන්නට හෝ වෙනත් යම් ආකාරයකින් ප්‍රකාශ කර දක්වන්නට ( විශේෂයෙන්ම අධිකරණය සම්බන්ධව ) නීතියෙන් අවකාශය නැත!!!
අධිකරණයට අපහාසයක් ලෙස සලකන, එනිසාම නොකළ යුතු දේ.
01. අධිකරණයේ චර්යාව විවේචනය කිරීම.
අධිකරණය කෙරේ මහජන විශ්වාසය බිද වැටෙනා ලෙසින් / ඒ වෙත නැබුරු වෙමින්, ස්වාධීනව අධිකරණයට නඩු විසදීමේ හැකියාවට බලපෑමක් එල්ල වෙන / එල්ල කල හැකි වන ලෙසින් විනිසුරුවරුන්ට, නඩු කටයුතු වලට සහය දක්වන අධිකරණ නිලධාරින් ( නීතිඥවරුන්ද ඇතුළුව ) විවේචනයේ යෙදීම මෙයට ඇතුලත් වනු ඇත.
02. අධිකරණයේ පැවැත්වෙන නඩු කටයුතු ගැන ප්‍රසිද්ධියේ විවේචනය කිරීම.
නඩු තීන්දුවට බලපෑමක් එල්ල වන ලෙසින් / එල්ල විය හැකි ලෙසින් විවේචනයන් එල්ල කිරීම.
03. අවිචාරමත් අන්දමින් නඩු තීන්දු විවේචනය කිරීම.
අදහස් ප්‍රකාශ කිරීමේ මුලික අයිතිවාසිකම අයිතිය තුල ද්වේශයෙන් තොරව, අර්තසාධනිය / ශාස්ත්‍රීය මට්ටමේ විවේචනයේ බාධාවක් නැති මුත් තමා විනිශ්චයාරුඩ වෙමින් ද්වේශසහගතව, කිසිදු හරවත් / නෛතික පදනමක් නොමැතිව උසාවි තීන්දු විවේචනයේ යෙදෙන්නට අයිතියක් නැත. උසාවි තීන්දුවකට පළමුව අවනත විය යුතුය. (Comply and compel ) එයින් තෘප්තිමත් නැති නම් නීතියෙන් ඉඩ දී ඇති / පිළිගත් පරිද්දෙන් අභියාචනා / ප්‍රතිශෝධනය වෙත යොමු විය හැකිය.
04. අධිකරණයට තමා විසින්ම දුන් පොරොන්දුවක් කඩ කිරීම.
05. අධිකරණ තීන්දුවක් / අතුරු නියෝගයක් අනුව කටයුතු නොකිරීම.
06. අධිකරණ ශාලාව තුල අධිකරණ කටයුතු වලට බාධාවන ලෙසින් ක්රියාත්මක වීම ( වාචික , ලිඛිත, හෝ වෙනත් ක්‍රමයකින් )
07. අධිකරණයේ අධිකරණ බලය පහත හෙලන ලෙසින් ක්රියාත්මක වීම ( වාචික , ලිඛිත, හෝ වෙනත් ක්‍රමයකින් )
උක්ත කාරනා පමණක්ම නොව අවස්තානුකුලව අධිකරණයේ ස්වාධිනත්වය / බලය ආරක්ෂා කරගැනීම සදහා අවශ්‍ය විය හැකි යැයි සලකනු ලැබිය හැකි කරුණුද තිබිය හැකි අතර ඒ අනුව අධිකරණයට අපහාස කිරීමක්ද නැද්ද යන්න තීරණය කරනු ඇත ...
ඒ අනුව අවැසි අවස්ථා වලදී එසේ කල යුතුද වෙයි.
අධිකරණයට අපහාස කිරීම කිසියම් අයකු කිසියම් මාධ්‍යයකදී අධිකරණය / ඊට සම්බන්ධ කාරනා සම්බන්ධව අදහස් ප්‍රකාශ කිරීමේදී අධිකරණය සම්බන්ධව ඇති යම් බැදීමක් කඩ කිරිමේදී සිදුවේ.
* අධිකරණයට අපහාස කිරීම යන්නට හසුවීම අදහස් පල කිරීමට ඇති බාධාවක්ද ?
කොහෙත්ම නැත !!! ( එසේ නොවන්නට වගබලා ගන්නා තාක් කල් )
පොදුවේ සෑම දෙනාම සහ විශේෂයෙන් විවෘතව අදහස් පල කිරීමට මනාප කවුරුත් පැහැදිලිව මතක තබා ගත යුතු කරුණ නම් අදහස් පල කිරීමට මුලික අයිතිවාසිකමක් ඇති මුත් එය සිමා සහිත එකක් බවය. ඒ අනුව එම අයිතිය සිමා කල හැකි බවත් අවශ්‍ය අවස්ථා වලදී නීතියට අනුව එසේ කරනු ලබනු ඇති බවත්ය !!!
හෝෆීල්ඩ් න්‍යාය අනුව අයිතිවාසිකමක් ඇති තැන යුතුකමක්ද ඇත්තේය. ඒ අනුව තමන්ට ලැබී ඇති අදහස් ප්‍රකාශ කිරීමේ නෛතික අයිතිවාසිකම භාවිතා කල යුත්තේ නෛතික යුතුකම්ද සලකමිනි. එම නෛතික යුතුකම් සිමා කිරීම් මගින් දක්වයි.
පොතට අනුවම දැක්වුවහොත් ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවේ 14 (1) (අ) මගින් දී ඇති ඔය කියනා අදහස් ප්‍රකාශ කරන්නට ඇති මුලික අයිතිවාසිකම 15 (2) සහ 15 (7), (8) ව්‍යවස්තාවල සීමාවන්ට යටත්ව භාවිතා කල යුතුවේ. නො එසේ නම් ඒ අවශ්‍යතාවයන් උදෙසා සිමා කල හැකිය. ඒ සිමාවන් තුල අධිකරණයට අපහාස කිරීම වලක්විමද ඇත!
ඒ අනුව අදහස් ප්‍රකාශ කරන්නට තමන්ට මුලික අයිතියක් ඇතැයි සිතා තමන්ට හිතෙන ඕනෑම දෙයක් කියන්නට ලියන්නට හෝ වෙනත් යම් ආකාරයකින් ප්‍රකාශ කර දක්වන්නට ( විශේෂයෙන්ම අධිකරණය සම්බන්ධව ) නීතියෙන් අවකාශය නැත!!!
අධිකරණයට අපහාසයක් ලෙස සලකන, එනිසාම නොකළ යුතු දේ.
01. අධිකරණයේ චර්යාව විවේචනය කිරීම.
අධිකරණය කෙරේ මහජන විශ්වාසය බිද වැටෙනා ලෙසින් / ඒ වෙත නැබුරු වෙමින්, ස්වාධීනව අධිකරණයට නඩු විසදීමේ හැකියාවට බලපෑමක් එල්ල වෙන / එල්ල කල හැකි වන ලෙසින් විනිසුරුවරුන්ට, නඩු කටයුතු වලට සහය දක්වන අධිකරණ නිලධාරින් ( නීතිඥවරුන්ද ඇතුළුව ) විවේචනයේ යෙදීම මෙයට ඇතුලත් වනු ඇත.
02. අධිකරණයේ පැවැත්වෙන නඩු කටයුතු ගැන ප්‍රසිද්ධියේ විවේචනය කිරීම.
නඩු තීන්දුවට බලපෑමක් එල්ල වන ලෙසින් / එල්ල විය හැකි ලෙසින් විවේචනයන් එල්ල කිරීම.
03. අවිචාරමත් අන්දමින් නඩු තීන්දු විවේචනය කිරීම.
අදහස් ප්‍රකාශ කිරීමේ මුලික අයිතිවාසිකම අයිතිය තුල ද්වේශයෙන් තොරව, අර්තසාධනිය / ශාස්ත්‍රීය මට්ටමේ විවේචනයේ බාධාවක් නැති මුත් තමා විනිශ්චයාරුඩ වෙමින් ද්වේශසහගතව, කිසිදු හරවත් / නෛතික පදනමක් නොමැතිව උසාවි තීන්දු විවේචනයේ යෙදෙන්නට අයිතියක් නැත. උසාවි තීන්දුවකට පළමුව අවනත විය යුතුය. (Comply and compel ) එයින් තෘප්තිමත් නැති නම් නීතියෙන් ඉඩ දී ඇති / පිළිගත් පරිද්දෙන් අභියාචනා / ප්‍රතිශෝධනය වෙත යොමු විය හැකිය.
04. අධිකරණයට තමා විසින්ම දුන් පොරොන්දුවක් කඩ කිරීම.
05. අධිකරණ තීන්දුවක් / අතුරු නියෝගයක් අනුව කටයුතු නොකිරීම.
06. අධිකරණ ශාලාව තුල අධිකරණ කටයුතු වලට බාධාවන ලෙසින් ක්රියාත්මක වීම ( වාචික , ලිඛිත, හෝ වෙනත් ක්‍රමයකින් )
07. අධිකරණයේ අධිකරණ බලය පහත හෙලන ලෙසින් ක්රියාත්මක වීම ( වාචික , ලිඛිත, හෝ වෙනත් ක්‍රමයකින් )
උක්ත කාරනා පමණක්ම නොව අවස්තානුකුලව අධිකරණයේ ස්වාධිනත්වය / බලය ආරක්ෂා කරගැනීම සදහා අවශ්‍ය විය හැකි යැයි සලකනු ලැබිය හැකි කරුණුද තිබිය හැකි අතර ඒ අනුව අධිකරණයට අපහාස කිරීමක්ද නැද්ද යන්න තීරණය කරනු ඇත ...
පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයෙකු පක්ෂයේ ඉත්තෙක් විය යුතුද
පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයෙකු පක්ෂයක සාමාජිකයකු වූවද හෙතෙම
මන්ත්‍රීවරයකු වශයෙන් තෝරාගත් පසුව හෙතෙම ආන්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව අනුව රටම
නියෝජනය කරනා අයෙකු / නියෝජිතයකු බවට පත්වේ.
ඒ අනුව හෙතෙම තම පක්ෂයේ ප්‍රතිපත්ති අනුව කටයුතු කිරීමට වන මූලික බැඳීමක් තිබුණද එම ප්‍රතිපත්ති රටේ, ජාතියේ, ආගමේ, සංස්කෘතියේ තවත් සරලව කිවහොත් ජනතාවගේ හිතසුව සමග පක්ෂයේ ප්‍රතිපත්ති ගැටෙන්නේ නම් එතනදි පක්ෂයෙන් තෝරා ගත්තා වුවත් තව දුරටත් ඔහු ඒ පක්ෂයේම ඉත්තෙකු / ගැත්තෙකු / පක්ෂය නම් දැති රෝදයේ දැත්තක්ව සිටිය යුතුද යන්න සැබැවින්ම යුක්තිසහගත ප්‍රශ්නයකි.
එසේම
පක්ෂ ව්‍යවස්ථාව සහ ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාව අතර යම් කාරණයක් සම්බන්ධව ගැටුමකදී ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාට පැහැදිලිවම මුල් තැන ලැබිය යුතුය. එහිදීද මන්ත්‍රීධූරය අහිමි විය යුත්තේ ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවේ ඇති පරිද්දෙනි.
ඒ අනුව මන්ත්‍රීවරයෙකු පක්ෂය මාරු කිරීම සිදු කළේ පෙර කී පරිදි යුක්ති යුක්ති සහගත තත්වයක් මත නම් එවැනි අවස්ථාවකට ආන්ඩුකම විවස්තාවේ 99(13) බාධාවක් නොවිය යුතුය. එනම් හුදෙක් පක්ෂ ව්‍යවස්ථාවට / ප්‍රතිපත්තියට එකඟ නොවීම මතම පක්ෂයෙන් නෙරපා හරිනු ලැබිය හැකි වුවද එනිසාම එවන් මන්ත්‍රීවරයකුගේ මන්ත්‍රී අසුන හිස් නොවිය යුතුය.
එවැනි මාරුවකට එරෙහිව පක්ෂය විසින් එම මන්ත්‍රීවරයා නෙරපීමට ගත් තීන්දුවට එරෙහි වූ නඩුවේදී යුක්ති සහගත හේතුවක් පෙන්වීමට අදාල පක්ශය සමත්වීම / එම මන්ත්‍රීවරයා විසින් එවැනි හේතුවක් පෙන්වා දීමට නොහැකිවීම මත පමණක් මන්ත්‍රී අසුන අහිමිවිය යුතුය!
මා එසේ දැක්වූ නිසාම මා පක්ෂ මාරු කරන්නන්ට පක්ෂව කරුණු දැක්වූවා යයි හෝ පනින රිලවුන්ට ඉනිමන් තැබීමක් කලා යැයි මෙය කියවූ ඔබ සිතන්නේ නම් ඔබ එහෙම පිටින්ම වැරදිය !!!
මන්ද මා සිදු කලේ ජනතා පරමාධිපත්‍යයේ එන ව්‍යවස්ථාදායක බලය ක්රියාත්මක කරනා ජනතා නියෝජිතයකුගේ එම බලය හුදෙක් පක්ශය හැර ගියා හෝ පක්ශයේ ප්‍රතිපත්ති අනුව සිටියේ නැතැයි කියූ පමණින් අහිමි කිරීම නොකල යුතු බව යන්න වෙනුවෙන් පෙනී සීටිම පමණකි!
ඒ අනුව හෙතෙම තම පක්ෂයේ ප්‍රතිපත්ති අනුව කටයුතු කිරීමට වන මූලික බැඳීමක් තිබුණද එම ප්‍රතිපත්ති රටේ, ජාතියේ, ආගමේ, සංස්කෘතියේ තවත් සරලව කිවහොත් ජනතාවගේ හිතසුව සමග පක්ෂයේ ප්‍රතිපත්ති ගැටෙන්නේ නම් එතනදි පක්ෂයෙන් තෝරා ගත්තා වුවත් තව දුරටත් ඔහු ඒ පක්ෂයේම ඉත්තෙකු / ගැත්තෙකු / පක්ෂය නම් දැති රෝදයේ දැත්තක්ව සිටිය යුතුද යන්න සැබැවින්ම යුක්තිසහගත ප්‍රශ්නයකි.
එසේම
පක්ෂ ව්‍යවස්ථාව සහ ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාව අතර යම් කාරණයක් සම්බන්ධව ගැටුමකදී ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාට පැහැදිලිවම මුල් තැන ලැබිය යුතුය. එහිදීද මන්ත්‍රීධූරය අහිමි විය යුත්තේ ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවේ ඇති පරිද්දෙනි.
ඒ අනුව මන්ත්‍රීවරයෙකු පක්ෂය මාරු කිරීම සිදු කළේ පෙර කී පරිදි යුක්ති යුක්ති සහගත තත්වයක් මත නම් එවැනි අවස්ථාවකට ආන්ඩුකම විවස්තාවේ 99(13) බාධාවක් නොවිය යුතුය. එනම් හුදෙක් පක්ෂ ව්‍යවස්ථාවට / ප්‍රතිපත්තියට එකඟ නොවීම මතම පක්ෂයෙන් නෙරපා හරිනු ලැබිය හැකි වුවද එනිසාම එවන් මන්ත්‍රීවරයකුගේ මන්ත්‍රී අසුන හිස් නොවිය යුතුය.
එවැනි මාරුවකට එරෙහිව පක්ෂය විසින් එම මන්ත්‍රීවරයා නෙරපීමට ගත් තීන්දුවට එරෙහි වූ නඩුවේදී යුක්ති සහගත හේතුවක් පෙන්වීමට අදාල පක්ශය සමත්වීම / එම මන්ත්‍රීවරයා විසින් එවැනි හේතුවක් පෙන්වා දීමට නොහැකිවීම මත පමණක් මන්ත්‍රී අසුන අහිමිවිය යුතුය!
මා එසේ දැක්වූ නිසාම මා පක්ෂ මාරු කරන්නන්ට පක්ෂව කරුණු දැක්වූවා යයි හෝ පනින රිලවුන්ට ඉනිමන් තැබීමක් කලා යැයි මෙය කියවූ ඔබ සිතන්නේ නම් ඔබ එහෙම පිටින්ම වැරදිය !!!
මන්ද මා සිදු කලේ ජනතා පරමාධිපත්‍යයේ එන ව්‍යවස්ථාදායක බලය ක්රියාත්මක කරනා ජනතා නියෝජිතයකුගේ එම බලය හුදෙක් පක්ශය හැර ගියා හෝ පක්ශයේ ප්‍රතිපත්ති අනුව සිටියේ නැතැයි කියූ පමණින් අහිමි කිරීම නොකල යුතු බව යන්න වෙනුවෙන් පෙනී සීටිම පමණකි!
සවස දුම්රියෙන් බැස යාමට පෙර විවෘත කල ජනේලය වසා යාමට කාරුණික වන්න
"සවස දුම්රියෙන් බැස යාමට පෙර විවෘත කල ජනේලය වසා යාමට කාරුණික වන්න"
ලෙසින් කාරුණික ඉල්ලීමක් කර තිබෙනු මා දුටිමි.
එහෙත් සැබවින්ම එසේ කිරීම අවශ්‍යද ?
එසේ නම් මන්ද ?
නො එසේ නම් ඒ මන්ද ?
ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවේ 28 (ඈ) අනුව පොදු දේපල සුරක්ෂිත කොට ආරක්ෂා කිරීමේ පුරවැසියන් සතු යුතුකම යටතේ වුව නෛතික බැදීමක් ( legal obligation ) දක්වා පුළුල් කිරිම කර නැති සහ එසේ කිරීම අවශ්‍යද නොවෙන ඉල්ලීමකි.
මන්ද යත් ,,,
දුම්රිය දෙපාර්තුමෙන්තුව
ජනතාව වන අපට යුතුකමක් වශයෙන් ඇත්තේ ඒ රජයේ දේපල හානි නොකොට ප්‍රවේශමින් භාවිතා කිරීමේ යුතුකම පමණි. නඩත්තු කටයුතු සහ හානි වීමෙන් වලක්වා ගැනීමට පියවර ගැනීමේ යුතුකම ඇත්තේ අප අත නොවේ. ඒ අනුව මාස් පඩි ගෙවමින් ඒ වගකීමට බැද ඇත්තේ රජයේ සේවකයින් ය ...
01. අප ඔවුන්ගේ ක්‍රියාකාරකම් යටතට අයත් දේ / වගකීම් විහින් කරට බාරගෙන ඔවුන්ට නිකං පඩි ගන්නට ඉඩ හැරිය යුතු නැත.
02. එසේ කරන්නට පටන් ගත හොත් ඔවුන් සැමදා ඒ කාරිය අපටම බාර දී නිකම්ම සිටිනු ඇත.
අප ගෙවනා ගාස්තුවට හරියන්නට පහසුවට සහ කලට වෙලාවට සේවය තෘප්තිමත් ලෙසින් ලැබුනා නම් එනම් අපේ නෛතික අයිතිවාසිකම හරිහමන් ලෙස ඉටු වුවා නම් ඒ ගැන සිතා හෝ සදාචාරය පැත්තෙන් හෝ සිතා ඔය ඉල්ලීම අනුව කටයුතු කරන්නට හෝ අවම වශයෙන් එය සලකා බලන්නට හෝ තිබුණි ...
මේ කාරණය සම්බන්ධව ධනාත්මකව සිතන්නට බැරි කමක් මා හට නැත. ඒ පැත්තට අදහසක් දක්වන්නටද නොහැකියාවක් නැත. එහෙත් මා ඕනෑකමින්ම එසේ කරන්නේ නැත.
මන්ද යත් සරල කාරණයක් නිසාවෙනි.
යුතුකම් ගැන කතා කරන්නේ නම් / ක්රියාත්මක වන්නේ නම් අයිතිවාසිකම් වලින් ස්වායත්ව කතා නොකළ යුතු / ක්‍රියා නොකළ යුතු වන නිසාවෙනි. ඒ අනුව ඒ තාක් කල් ඔය ස්ථාවරය පවත්වා ගැනීම යුක්තිසගත යැයි මා නම් සත්භාවයෙන් විශ්වාස කරනා කාරණයකි.
ලෙසින් කාරුණික ඉල්ලීමක් කර තිබෙනු මා දුටිමි.
එහෙත් සැබවින්ම එසේ කිරීම අවශ්‍යද ?
එසේ නම් මන්ද ?
නො එසේ නම් ඒ මන්ද ?
ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවේ 28 (ඈ) අනුව පොදු දේපල සුරක්ෂිත කොට ආරක්ෂා කිරීමේ පුරවැසියන් සතු යුතුකම යටතේ වුව නෛතික බැදීමක් ( legal obligation ) දක්වා පුළුල් කිරිම කර නැති සහ එසේ කිරීම අවශ්‍යද නොවෙන ඉල්ලීමකි.
මන්ද යත් ,,,
දුම්රිය දෙපාර්තුමෙන්තුව
ජනතාව වන අපට යුතුකමක් වශයෙන් ඇත්තේ ඒ රජයේ දේපල හානි නොකොට ප්‍රවේශමින් භාවිතා කිරීමේ යුතුකම පමණි. නඩත්තු කටයුතු සහ හානි වීමෙන් වලක්වා ගැනීමට පියවර ගැනීමේ යුතුකම ඇත්තේ අප අත නොවේ. ඒ අනුව මාස් පඩි ගෙවමින් ඒ වගකීමට බැද ඇත්තේ රජයේ සේවකයින් ය ...
01. අප ඔවුන්ගේ ක්‍රියාකාරකම් යටතට අයත් දේ / වගකීම් විහින් කරට බාරගෙන ඔවුන්ට නිකං පඩි ගන්නට ඉඩ හැරිය යුතු නැත.
02. එසේ කරන්නට පටන් ගත හොත් ඔවුන් සැමදා ඒ කාරිය අපටම බාර දී නිකම්ම සිටිනු ඇත.
අප ගෙවනා ගාස්තුවට හරියන්නට පහසුවට සහ කලට වෙලාවට සේවය තෘප්තිමත් ලෙසින් ලැබුනා නම් එනම් අපේ නෛතික අයිතිවාසිකම හරිහමන් ලෙස ඉටු වුවා නම් ඒ ගැන සිතා හෝ සදාචාරය පැත්තෙන් හෝ සිතා ඔය ඉල්ලීම අනුව කටයුතු කරන්නට හෝ අවම වශයෙන් එය සලකා බලන්නට හෝ තිබුණි ...
මේ කාරණය සම්බන්ධව ධනාත්මකව සිතන්නට බැරි කමක් මා හට නැත. ඒ පැත්තට අදහසක් දක්වන්නටද නොහැකියාවක් නැත. එහෙත් මා ඕනෑකමින්ම එසේ කරන්නේ නැත.
මන්ද යත් සරල කාරණයක් නිසාවෙනි.
යුතුකම් ගැන කතා කරන්නේ නම් / ක්රියාත්මක වන්නේ නම් අයිතිවාසිකම් වලින් ස්වායත්ව කතා නොකළ යුතු / ක්‍රියා නොකළ යුතු වන නිසාවෙනි. ඒ අනුව ඒ තාක් කල් ඔය ස්ථාවරය පවත්වා ගැනීම යුක්තිසගත යැයි මා නම් සත්භාවයෙන් විශ්වාස කරනා කාරණයකි.
මේ කාලයේ පාර්ලිමේන්තුව කැදවීම අත්යාවශ්යමද
ජනතාව සාමකාමිව සිටිද්දී පාර්ලිමේන්තුව රැස් වන හැම විටදීම වාගේ
නොසන්සුන් ව තිබෙන්නේ නම් ජනමතයට පැහැදිලිවම පටහැනි සහ එය නියෝජනය නොවෙන
තත්වයක් ලෙස සදහන් කල හැකි තත්වයකි.
එසේ නම් කල යුත්තේ කුමක්ද ...
කල යුත්ත එනම් පාර්ලිමෙන්තුව විසුරුවා හරිනු ලැබූ මුත් එය ගරු අධිකරණය ඉදිරියේ අභියෝග විය. ඒ එහි නීතිමය තත්වය හරියටම උසාවියෙන්ම පැහැදිලි කරගැනීමටය. එනිසා එතෙක් බලා සිටිය යුතුව ඇත.
කෙසේ නමුත් එම අවසන් තීන්දුව ගරු අධිකරණයෙන් එනතුරු පාර්ලිමේන්තුව නොවැම්බර් 14 වනදා කැදවීමට ජනාධිපතිවරයා දී තිබු බලය යටතේ කැදවුවා යැයි කීවද එම රැස්වීම් අවසන් වන්නේ පාසැල් සමිතියක රැස්වීමකටත් වඩා අසාර්ථක තත්වයෙන් වෙද්දී සහ සහ රැස් වෙන වාරයක් පාසා තත්වය ඔයාකාර නම් ඒ අවසන් උසාවි තීන්දුව එනතුරු හෝ ඔය පාර්ලිමේන්තුව නැවත නැවත රැස් වීමෙන් ඇති ඵලය කීම ???
ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවේ 70 (2) ව්‍යවස්ථාව අනුව පාර්ලිමේන්තුව සෑම වසරකට වරක් හෝ කැදවිය යුතුව ඇත.
ඒ අවශ්‍යතාවය මේ වෙද්දී තෘප්ත කර ඇතුවාට සැක නැත.
වි. සැ. යු: මෙයින් ජනතාවගේ ව්‍යවස්ථාදායක බලය ක්රියාත්මක කරනා පාර්ලිමේන්තුව කැදවීමේ වරදක් ඇතැයි කිසිසේත්ම අදහස් නොකෙරේ ...
( මෙහිදී නැවත යුක්ති සහගත ප්‍රශ්නයක් මතුවේ ... )
එසේ වුවද ජනතාව වෙනුවෙන් ව්‍යවස්ථාදායක බලයක් ක්රියාත්මක කිරීමට තබා යෝජනාවක් සම්මත කරගන්නට නොහැකි මට්ටමට නොසන්සුන් වන කල්හි එවැන්නක් නිතර නිතර කැදවීමේ ඵලය කීම???
- ආණ්ඩුව එමගින් හෝ අප්‍රසාදයට පත් කල හැකිදැයි බලන්නටද ?
- තවදුරටත් පාර්ලිමන්ට් ජෝක්ස් බලන්නටද ?
- දේපල ජිවිත හානි කරගන්නටද ?
- ඒ හරහා හෝ ප්රජාතන්ත්රවා
කෙසේ නමුත් ගිය 19 වැනිදා නම් පාර්ලිමේන්තුව රැස් වුයේ විනාඩි කීපයකි. කාරක සභාවක සංයුතිය ගැන ආණ්ඩු පක්ෂයෙන් හා විපක්ෂයෙන් කල ඉල්ලීම විය. ඉන් පසුව නියෝජ්‍ය කථානායකවරයා විසින් පාර්ලිමේන්තුව කල් තබන ලදී. එදා පෙරදී මෙන් ගැටුමක් නොවිය. හෙට දිනයේ (23) නැවත පාර්ලිමෙන්තුව නැවත කැදවනු ඇත.
මෙම පුවතෙන් හෙළි කරනා පරිද්දෙන් සැලකිය යුතු මුදලක් වැයකරමින් පාර්ලිමේන්තුවේ කැදවන්නේ නම් එය කල යුත්තේ හරවත් අවසන් ප්‍රථිපලයක් අපේක්ෂා කරගෙනමය. නො එසේ නම් හරවත් හේතුවක් නැතිව හානි වන්නේ ජනතා මුදල්ය.
එසේ නම් කල යුත්තේ කුමක්ද ...
කල යුත්ත එනම් පාර්ලිමෙන්තුව විසුරුවා හරිනු ලැබූ මුත් එය ගරු අධිකරණය ඉදිරියේ අභියෝග විය. ඒ එහි නීතිමය තත්වය හරියටම උසාවියෙන්ම පැහැදිලි කරගැනීමටය. එනිසා එතෙක් බලා සිටිය යුතුව ඇත.
කෙසේ නමුත් එම අවසන් තීන්දුව ගරු අධිකරණයෙන් එනතුරු පාර්ලිමේන්තුව නොවැම්බර් 14 වනදා කැදවීමට ජනාධිපතිවරයා දී තිබු බලය යටතේ කැදවුවා යැයි කීවද එම රැස්වීම් අවසන් වන්නේ පාසැල් සමිතියක රැස්වීමකටත් වඩා අසාර්ථක තත්වයෙන් වෙද්දී සහ සහ රැස් වෙන වාරයක් පාසා තත්වය ඔයාකාර නම් ඒ අවසන් උසාවි තීන්දුව එනතුරු හෝ ඔය පාර්ලිමේන්තුව නැවත නැවත රැස් වීමෙන් ඇති ඵලය කීම ???
ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවේ 70 (2) ව්‍යවස්ථාව අනුව පාර්ලිමේන්තුව සෑම වසරකට වරක් හෝ කැදවිය යුතුව ඇත.
ඒ අවශ්‍යතාවය මේ වෙද්දී තෘප්ත කර ඇතුවාට සැක නැත.
වි. සැ. යු: මෙයින් ජනතාවගේ ව්‍යවස්ථාදායක බලය ක්රියාත්මක කරනා පාර්ලිමේන්තුව කැදවීමේ වරදක් ඇතැයි කිසිසේත්ම අදහස් නොකෙරේ ...
( මෙහිදී නැවත යුක්ති සහගත ප්‍රශ්නයක් මතුවේ ... )
එසේ වුවද ජනතාව වෙනුවෙන් ව්‍යවස්ථාදායක බලයක් ක්රියාත්මක කිරීමට තබා යෝජනාවක් සම්මත කරගන්නට නොහැකි මට්ටමට නොසන්සුන් වන කල්හි එවැන්නක් නිතර නිතර කැදවීමේ ඵලය කීම???
- ආණ්ඩුව එමගින් හෝ අප්‍රසාදයට පත් කල හැකිදැයි බලන්නටද ?
- තවදුරටත් පාර්ලිමන්ට් ජෝක්ස් බලන්නටද ?
- දේපල ජිවිත හානි කරගන්නටද ?
- ඒ හරහා හෝ ප්රජාතන්ත්රවා
කෙසේ නමුත් ගිය 19 වැනිදා නම් පාර්ලිමේන්තුව රැස් වුයේ විනාඩි කීපයකි. කාරක සභාවක සංයුතිය ගැන ආණ්ඩු පක්ෂයෙන් හා විපක්ෂයෙන් කල ඉල්ලීම විය. ඉන් පසුව නියෝජ්‍ය කථානායකවරයා විසින් පාර්ලිමේන්තුව කල් තබන ලදී. එදා පෙරදී මෙන් ගැටුමක් නොවිය. හෙට දිනයේ (23) නැවත පාර්ලිමෙන්තුව නැවත කැදවනු ඇත.
මෙම පුවතෙන් හෙළි කරනා පරිද්දෙන් සැලකිය යුතු මුදලක් වැයකරමින් පාර්ලිමේන්තුවේ කැදවන්නේ නම් එය කල යුත්තේ හරවත් අවසන් ප්‍රථිපලයක් අපේක්ෂා කරගෙනමය. නො එසේ නම් හරවත් හේතුවක් නැතිව හානි වන්නේ ජනතා මුදල්ය.
පිල් මාරුවේ නීතිමය තත්වය
"පක්ෂය මාරු කල විටදී මන්ත්‍රීධුරය අහෝසි වන ලෙස තිබු නිතිය හිටපු අගවිනිසුරු සරත් නන්ද සිල්වා මහතාගේ කාලයේදී අහෝසි නොකලා නම් " ...
ලෙසින් අදහසක් දුටිමි.
පළමුව කිව යුත්තේ නිතියක් අහෝසි කරන්නට [ මෙහිදී Article 99(13) ] අගවිනිසුරුවරයෙක
එය අහෝසි කරනවා නම් කල යුත්තේ පාර්ලිමෙන්තුවෙනි.
~ නීති ඇති කරන අයුරින්ම නීති නැති කරනු ලබයි ~
පාර්ලිමේන්තුව එසේ කර නැත ...
තවම නිතිය ඇත ...
සිදුව ඇත්තේ කුමක්ද ...
ජනතාවගේ ව්‍යව්ස්තාදායක බලය ක්රියාත්මක කරන්නට තෝරා එවන මන්ත්‍රීවරයෙකු යම් හේතුවක් මත පක්ෂය මාරු කලේ නම් එනයින්ම ව්‍යවස්ථාදායක බලය ක්රියාත්මක කරන්නට ඇති අයිතිය නැති කරමින් ඔහුගේ / ඇයගේ මන්ත්‍රීධුරය අහෝසි කල යුතුද යන ප්‍රශ්නය සලකමින් පක්ෂය මාරු කිරීම නිසාම මන්ත්‍රීධුරයක් අහිමි කිරීමට දේශපාලන පක්ෂයකට ඇති හැකියාව බෙහෙවින් සිමා කිරීමය ...
එය තනිකරම සිදු කලේ හිටපු අගවිනිසුරු සරත් නන්ද සිල්වා මහතාම නම් නොවේ. ඊට පෙර එම උත්සාහය නඩු තීන්දුවල ඇතුලත්ව තිබුණි. හිටපු අගවිනිසුරු සරත් නන්ද සිල්වා මහතා එය වඩාත් තහවුරු කළා පමණි.
එහෙත් හිතුමනාපෙට පක්ෂ මාරු කරන්නට එරෙහිව 99 (13) යටතේ පක්ෂයෙන් නෙරපා හැරීමට ඇති අයිතිය තවම එහෙමම ඇත. ඒ සදහා ක්රියාත්මක විය යුත්තේ මන්ත්‍රීවරයා අයත් ව සිටි දේශපාලන පක්ෂය / ස්වාධින කණ්ඩායමය.
පක්ෂ කීපයක් සන්ධාන ගත වීම / ජාතික ආණ්ඩු සංකල්පය හරහා ව්‍යවස්ථාදායක බලය ක්රියාත්මක කරනා කල්හි ඒ සන්ධානයේ පක්ෂයකින් ඒ සන්ධානයේම තවත් පක්ෂයකට යම් හේතුවක් මත මන්ත්‍රීවරයෙකු මාරුවූවද, පෙරදී මෙන් එසේ සන්ධාන ගත නොවී සිටිද්දී එක් පක්ෂයකින් තවත් පක්ෂයකට මන්ත්‍රීවරයෙකු මාරු වුවද ක්රියාත්මක වනවා දකින්නට නැති එනම් නිදාගෙන සිටිනවා බදු ඒ නිතිය ක්රියාත්මක කිරීමේ හැකියාව ඇත.
~ ඇතැම් විට නීතියක් නිදයි. එහෙත් එය කිසිවිට නොමැරෙයි ~
කෙසේ නමුත් පක්ෂ විනය සලකද්දී පක්ෂයේ ප්‍රතිපත්ති වලට අනුගත විය යුතුය යන සංකල්පය අනුව මන්ත්‍රීවරයෙකු පක්ෂය නම් දැති රෝදයේ දැති මෙන්ම කටයුතු කල යුතුය යන අදහසද 100 % ක්ම බැහැර නොකොට නියෝජිත ප්රජාතන්ත්රවා
එහි වරදක් නැත, එසේ විය යුතුද වේ.
ලෙසින් අදහසක් දුටිමි.
පළමුව කිව යුත්තේ නිතියක් අහෝසි කරන්නට [ මෙහිදී Article 99(13) ] අගවිනිසුරුවරයෙක
එය අහෝසි කරනවා නම් කල යුත්තේ පාර්ලිමෙන්තුවෙනි.
~ නීති ඇති කරන අයුරින්ම නීති නැති කරනු ලබයි ~
පාර්ලිමේන්තුව එසේ කර නැත ...
තවම නිතිය ඇත ...
සිදුව ඇත්තේ කුමක්ද ...
ජනතාවගේ ව්‍යව්ස්තාදායක බලය ක්රියාත්මක කරන්නට තෝරා එවන මන්ත්‍රීවරයෙකු යම් හේතුවක් මත පක්ෂය මාරු කලේ නම් එනයින්ම ව්‍යවස්ථාදායක බලය ක්රියාත්මක කරන්නට ඇති අයිතිය නැති කරමින් ඔහුගේ / ඇයගේ මන්ත්‍රීධුරය අහෝසි කල යුතුද යන ප්‍රශ්නය සලකමින් පක්ෂය මාරු කිරීම නිසාම මන්ත්‍රීධුරයක් අහිමි කිරීමට දේශපාලන පක්ෂයකට ඇති හැකියාව බෙහෙවින් සිමා කිරීමය ...
එය තනිකරම සිදු කලේ හිටපු අගවිනිසුරු සරත් නන්ද සිල්වා මහතාම නම් නොවේ. ඊට පෙර එම උත්සාහය නඩු තීන්දුවල ඇතුලත්ව තිබුණි. හිටපු අගවිනිසුරු සරත් නන්ද සිල්වා මහතා එය වඩාත් තහවුරු කළා පමණි.
එහෙත් හිතුමනාපෙට පක්ෂ මාරු කරන්නට එරෙහිව 99 (13) යටතේ පක්ෂයෙන් නෙරපා හැරීමට ඇති අයිතිය තවම එහෙමම ඇත. ඒ සදහා ක්රියාත්මක විය යුත්තේ මන්ත්‍රීවරයා අයත් ව සිටි දේශපාලන පක්ෂය / ස්වාධින කණ්ඩායමය.
පක්ෂ කීපයක් සන්ධාන ගත වීම / ජාතික ආණ්ඩු සංකල්පය හරහා ව්‍යවස්ථාදායක බලය ක්රියාත්මක කරනා කල්හි ඒ සන්ධානයේ පක්ෂයකින් ඒ සන්ධානයේම තවත් පක්ෂයකට යම් හේතුවක් මත මන්ත්‍රීවරයෙකු මාරුවූවද, පෙරදී මෙන් එසේ සන්ධාන ගත නොවී සිටිද්දී එක් පක්ෂයකින් තවත් පක්ෂයකට මන්ත්‍රීවරයෙකු මාරු වුවද ක්රියාත්මක වනවා දකින්නට නැති එනම් නිදාගෙන සිටිනවා බදු ඒ නිතිය ක්රියාත්මක කිරීමේ හැකියාව ඇත.
~ ඇතැම් විට නීතියක් නිදයි. එහෙත් එය කිසිවිට නොමැරෙයි ~
කෙසේ නමුත් පක්ෂ විනය සලකද්දී පක්ෂයේ ප්‍රතිපත්ති වලට අනුගත විය යුතුය යන සංකල්පය අනුව මන්ත්‍රීවරයෙකු පක්ෂය නම් දැති රෝදයේ දැති මෙන්ම කටයුතු කල යුතුය යන අදහසද 100 % ක්ම බැහැර නොකොට නියෝජිත ප්රජාතන්ත්රවා
එහි වරදක් නැත, එසේ විය යුතුද වේ.
පාර්ලිමේන්තුවද නිසි කාර්ය පටිපාටිය අනුගමනය කරනා බවට වග බලා ගැනීම පරික්ෂා කල යුතුව ඇත
"ශේෂ්ඨාධිකරණය
විසින් ලබා දෙන අතුරු තහනම් නියෝග මගින් පාර්ලිමේන්තු ස්ථාවර නියෝග 78 A
යටතේ ගන්නා ක්‍රියාමාර්ග නොබැදේ" යන අර්ථය ඇතිව වර්ෂ 2001 දී එවකට
කතානායකවරයා විසින් ලබා දුන් නියමය පාර්ලිමේන්තුවේ ස්වාධිනත්වයට හොදය.
එවැන්නක් අවස්තානුකුලව අවශ්‍යද විය හැකිය.
එසේ වුවද එය අවභාවිතා කොට හෝ ඊට මුවාවී පාර්ලිමේන්තුව විසින් ගන්නාවූ ක්‍රියාමාර්ග වලදී නිසි කාර්ය පටිපාටිය අනුගමනය නොකොට ( without following the due procedure ) මග හරින්නට හෝ ජනතාව නොමග යවන්නට හෝ පාර්ලිමේන්තුවට ඉඩ දිය යුතු නැත!
එසේ කරන්නට පාර්ලිමේන්තුවට බලය නොතිබිය යුතුය.
පාර්ලිමේන්තුවේ ස්වාධිනතාවය හෝ ඔවුන්ගේ වරප්‍රසාද පමණක් තිබී හරියන්නේ නැත. ජනතාවට තිබිය යුතු ඔවුන්ගේ වගකීම එලෙසම ඉටු කරන්නේදැයි අවැසි විට නීතියට අනුව පරික්ෂා කරන්නට මැතිවරණයකින් මෙහා ද අවස්ථාව තිබිය යුතු වෙයි.
මන්ද යත්
එක් අතකින් ජනතාව විසින් ලබා දුන් බලය ( විධායක, ව්‍යවස්ථාදායක හෝ අධිකරණ ) භාවිතා කල යුත්තේ යථා පරිද්දෙන් භාවිතා කරන බවට පොරොන්දුව සහිතව භාරයක් ( the power must be held as a public trust ) ලෙසින් වගකීමට බැදෙමිනි. එය ඉක්මවන්නට පාර්ලිමේන්තුවටද
එම වගකීමෙන් පාර්ලිමේන්තුව බැහැර වන්නේ නම් එවන් පාර්ලිමේන්තුවක්
අනෙක් අතින් ,,,
~ නියමිත උපචාර අනුගමනය නොකිරීමෙන් කාර්ය කාර්යය පටිපාටිය නො වලංගු වෙයි ~
යන්නාවූ නෛතික මුලධර්මයෙන් පාර්ලිමේන්තුවද බැදෙන නිසාවෙනි.
ඒ අනුව 19 වන ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සංශෝධනයේ 35 වැනි විවස්තාව අනුව විධායකයේ ප්‍රධානියා වන ජනාධිපතිවරයාගේ ක්‍රියා මුලික අයිතිවාසිකම් නඩුකර යටතේ එනම් රීතිය වන නඩු පැවරිය නොහැකිය යන්නට ව්‍යාතිරෙකි අවස්ථාව යටතේ අධිකරණ විමර්ශනයට ( judicial Review ) බදුන් කලා මෙන්ම පාර්ලිමේන්තුවේ කාර්ය පටිපාටින් ( විශේෂයෙන් නීති සම්මත කිරීම / විශ්වාසභංග වැනි ) පාර්ලිමේන්තු කාර්යන් අනවශ්‍ය ලෙසින් අතරමග අනහිටින තැනට නොයන පරිද්දෙන් අවම එක් ව්‍යාතිරේකි අවස්තාවක් යටතේ හෝ අධිකරණ විමර්ශනය ලක් කල යුතු තැනට යා යුතු කාලය එළඹ ඇති ආකාරයකි.
එවැන්නක් අවස්තානුකුලව අවශ්‍යද විය හැකිය.
එසේ වුවද එය අවභාවිතා කොට හෝ ඊට මුවාවී පාර්ලිමේන්තුව විසින් ගන්නාවූ ක්‍රියාමාර්ග වලදී නිසි කාර්ය පටිපාටිය අනුගමනය නොකොට ( without following the due procedure ) මග හරින්නට හෝ ජනතාව නොමග යවන්නට හෝ පාර්ලිමේන්තුවට ඉඩ දිය යුතු නැත!
එසේ කරන්නට පාර්ලිමේන්තුවට බලය නොතිබිය යුතුය.
පාර්ලිමේන්තුවේ ස්වාධිනතාවය හෝ ඔවුන්ගේ වරප්‍රසාද පමණක් තිබී හරියන්නේ නැත. ජනතාවට තිබිය යුතු ඔවුන්ගේ වගකීම එලෙසම ඉටු කරන්නේදැයි අවැසි විට නීතියට අනුව පරික්ෂා කරන්නට මැතිවරණයකින් මෙහා ද අවස්ථාව තිබිය යුතු වෙයි.
මන්ද යත්
එක් අතකින් ජනතාව විසින් ලබා දුන් බලය ( විධායක, ව්‍යවස්ථාදායක හෝ අධිකරණ ) භාවිතා කල යුත්තේ යථා පරිද්දෙන් භාවිතා කරන බවට පොරොන්දුව සහිතව භාරයක් ( the power must be held as a public trust ) ලෙසින් වගකීමට බැදෙමිනි. එය ඉක්මවන්නට පාර්ලිමේන්තුවටද
එම වගකීමෙන් පාර්ලිමේන්තුව බැහැර වන්නේ නම් එවන් පාර්ලිමේන්තුවක්
අනෙක් අතින් ,,,
~ නියමිත උපචාර අනුගමනය නොකිරීමෙන් කාර්ය කාර්යය පටිපාටිය නො වලංගු වෙයි ~
යන්නාවූ නෛතික මුලධර්මයෙන් පාර්ලිමේන්තුවද බැදෙන නිසාවෙනි.
ඒ අනුව 19 වන ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සංශෝධනයේ 35 වැනි විවස්තාව අනුව විධායකයේ ප්‍රධානියා වන ජනාධිපතිවරයාගේ ක්‍රියා මුලික අයිතිවාසිකම් නඩුකර යටතේ එනම් රීතිය වන නඩු පැවරිය නොහැකිය යන්නට ව්‍යාතිරෙකි අවස්ථාව යටතේ අධිකරණ විමර්ශනයට ( judicial Review ) බදුන් කලා මෙන්ම පාර්ලිමේන්තුවේ කාර්ය පටිපාටින් ( විශේෂයෙන් නීති සම්මත කිරීම / විශ්වාසභංග වැනි ) පාර්ලිමේන්තු කාර්යන් අනවශ්‍ය ලෙසින් අතරමග අනහිටින තැනට නොයන පරිද්දෙන් අවම එක් ව්‍යාතිරේකි අවස්තාවක් යටතේ හෝ අධිකරණ විමර්ශනය ලක් කල යුතු තැනට යා යුතු කාලය එළඹ ඇති ආකාරයකි.
කාර්යක්ෂම විය යුතු රාජ්‍ය සේවය
අධිකරණයේ
එක්තරා කාර්යාලයකට මා යම් අවශ්‍යතාවක් උදෙසා ගියමුත් එහි දොර වසා තිබුණි (
ස්ථිරව වසා නොතිබුණි, මද වේලාවකට එම ස්ථානයෙන් බැහැරව ගිය වගක් ඒ අනුව
පෙනෙන්නට තිබුණි )
රාජකාරි වේලාවේ එහි සිටිය යුතු අය එයින් බැහැරට ගොස් ඇත්තේ කවර හේතුවක් මතද නැවත පැමිණෙන්නේ කීයටද ලෙසින් කිසිදු දැන්වීමක් ද සටහන් කිරීමක් හෝ නොතිබුණි.
අහලින් පහලින් විමසීමක් කළ ද හරියටම තොරතුරක් ලබා ලබා ගැනීමට ද නොහැකි විය.
ඒ අනුව එතැන රැදී සිටිම ආරම්භ කරන ලදි.
සේවයක් ලබා ගැනීම වෙනුවෙන් අවස්තාව එනතෙක් රැදී සිටීමේ ගැටලුවක් නැතත් ඒ සේවය ලබා ගැනීමට හැකිවේදැයි දෙගිඩියාවෙන් යුතුව රැඳී සිටීමට සිදුවේ නම් එය කණගාටුදායක තත්වයකි.
එම කාර්යාලයෙන් සේවය ලබා ගැනීම සඳහා තවත් පිරිසක් පැමිණ සිටි අය අතර නීතීඥතුමියක් ද විය. ඇය තවත් ස්ථානයකට ගොස් ඒ පිළිබඳව විමසීමක් කර තිබුණි.
ඒ අනුව රෙජිස්ට්‍රාර් මහත්මියක් පැමිණ සිදුවූ ප්‍රමාදයට කනගාටුව පළකර කරුණු පැහැදිලි කල අතර ඒ අනුව අපගේ කාර්යයන් අද දින සිදු කරගැනීමට නොහැකිව යන බව පෙනී ගිය නිසාවෙන් ඊළඟ සතියේ දිනක ඒ කාර්යය සඳහා පැමිණීමට තීරණය කළෙමි.
ආ කාරණය අද කරගැනීමට නොහැකිව තව දිනකට කල් යෑම එක් ගැටලුවකි.
එයත් සමග තවත් කාරණා 2 ක් විශේෂ අවධානයට ලක් කළයුතුව ඇත.
1. එම කාර්යාලයට සේවය ලබා ගැනීම සඳහා පැමිණෙන අයට අද දින සේවය ලබා ගැනීමට ප්‍රමාදවීම ගැන හෝ නොහැකිව යාම ගැන හෝ පූර්ව දැනුම්දීමක් කර නැත.
එනිසා ,,,
2. කාර්යාලය ස්ථිරව වසා නොමැති වීමෙන් අද දින සේවය ලබා ගැනීමට හැකිවනු ඇතැයි යන විශ්වාසයෙන් එහි පැමිණෙන අය නිකරුණේ කාලය වැයකරමින් රැදී සිටීම.
කාලය නම් කාගෙත් කාලයයි ...
මෙවැනි දෑ පිළිබඳව රජයේ ආයතන / කාර්යාල විශේෂයෙන් අධිකරණය ආශ්‍රිතව පවතින කාර්යාල වඩාත් සැලකිලිමත් විය යුතුව ඇත.
ඒ මන්ද යත් ,,,
තමාගේ අයිතීන් කඩ විමකදී ජනතාව අවසාන වශයෙන් පිලිසරණ පතා එන ස්ථානය වෙද්දී එයට සම්බන්ධ සියලුම අංශ, ආයතන සාමූහිකව එවැනි ජනතාවගේ ප්‍රශ්න කෙරේ සංවේදීව බැලීමත් ඒ වෙනුවෙන් දිය යුතු උපරිම දායකත්වයත් ලබා දිය යුතු වන නිසාවෙනි!!!
රාජකාරි වේලාවේ එහි සිටිය යුතු අය එයින් බැහැරට ගොස් ඇත්තේ කවර හේතුවක් මතද නැවත පැමිණෙන්නේ කීයටද ලෙසින් කිසිදු දැන්වීමක් ද සටහන් කිරීමක් හෝ නොතිබුණි.
අහලින් පහලින් විමසීමක් කළ ද හරියටම තොරතුරක් ලබා ලබා ගැනීමට ද නොහැකි විය.
ඒ අනුව එතැන රැදී සිටිම ආරම්භ කරන ලදි.
සේවයක් ලබා ගැනීම වෙනුවෙන් අවස්තාව එනතෙක් රැදී සිටීමේ ගැටලුවක් නැතත් ඒ සේවය ලබා ගැනීමට හැකිවේදැයි දෙගිඩියාවෙන් යුතුව රැඳී සිටීමට සිදුවේ නම් එය කණගාටුදායක තත්වයකි.
එම කාර්යාලයෙන් සේවය ලබා ගැනීම සඳහා තවත් පිරිසක් පැමිණ සිටි අය අතර නීතීඥතුමියක් ද විය. ඇය තවත් ස්ථානයකට ගොස් ඒ පිළිබඳව විමසීමක් කර තිබුණි.
ඒ අනුව රෙජිස්ට්‍රාර් මහත්මියක් පැමිණ සිදුවූ ප්‍රමාදයට කනගාටුව පළකර කරුණු පැහැදිලි කල අතර ඒ අනුව අපගේ කාර්යයන් අද දින සිදු කරගැනීමට නොහැකිව යන බව පෙනී ගිය නිසාවෙන් ඊළඟ සතියේ දිනක ඒ කාර්යය සඳහා පැමිණීමට තීරණය කළෙමි.
ආ කාරණය අද කරගැනීමට නොහැකිව තව දිනකට කල් යෑම එක් ගැටලුවකි.
එයත් සමග තවත් කාරණා 2 ක් විශේෂ අවධානයට ලක් කළයුතුව ඇත.
1. එම කාර්යාලයට සේවය ලබා ගැනීම සඳහා පැමිණෙන අයට අද දින සේවය ලබා ගැනීමට ප්‍රමාදවීම ගැන හෝ නොහැකිව යාම ගැන හෝ පූර්ව දැනුම්දීමක් කර නැත.
එනිසා ,,,
2. කාර්යාලය ස්ථිරව වසා නොමැති වීමෙන් අද දින සේවය ලබා ගැනීමට හැකිවනු ඇතැයි යන විශ්වාසයෙන් එහි පැමිණෙන අය නිකරුණේ කාලය වැයකරමින් රැදී සිටීම.
කාලය නම් කාගෙත් කාලයයි ...
මෙවැනි දෑ පිළිබඳව රජයේ ආයතන / කාර්යාල විශේෂයෙන් අධිකරණය ආශ්‍රිතව පවතින කාර්යාල වඩාත් සැලකිලිමත් විය යුතුව ඇත.
ඒ මන්ද යත් ,,,
තමාගේ අයිතීන් කඩ විමකදී ජනතාව අවසාන වශයෙන් පිලිසරණ පතා එන ස්ථානය වෙද්දී එයට සම්බන්ධ සියලුම අංශ, ආයතන සාමූහිකව එවැනි ජනතාවගේ ප්‍රශ්න කෙරේ සංවේදීව බැලීමත් ඒ වෙනුවෙන් දිය යුතු උපරිම දායකත්වයත් ලබා දිය යුතු වන නිසාවෙනි!!!
අගමැතිවරයාට එරෙහිව නිවැරදිව විශ්වාසභංගය සම්මත කරනු ලැබුවේද
අගමැතිවරයෙකුට
එරෙහිව ගෙන එන විශ්වාසභංගයක් සදහා ඡන්ද විමසීම කිරීමේදී ස්ථාවර නියෝග අත්
හිටුවා ඇති අවස්ථාවක සාමාන්‍ය කාර්ය පටිපාටිය ලෙස අනුගමනය කල යුතු යැයි
දක්වන ලද පියවර අනුගමනය කිරීම අවශ්‍ය නොවෙන බවත් හඩින් සම්මත කිරීම කල හැකි
බවත් අදහසක් ලෙසට ඇත. එයම හිටපු පාර්ලිමේන්තු මහලේඛම්වරයෙකුද දක්වා ඇත.
පළමු කාරණය නම් අගමැතිවරයෙකුට එරෙහිව ගෙන එන විශ්වාසභංගයක් වැනි වැදගත් අවස්ථාවක එනම් ආණ්ඩු පෙරලියක් සිදුවන අවස්ථාවක එවැන්නක් ස්ථාවර නියෝග අත් හිටුවා එය සිදු කිරීම කොතරම් යෝගයද යන්නයි. අනෙක් අතින් එසේ කිරීමට ඇති බලවත් වූ සහ යුක්ති සහගත කල හැකි අවශ්‍යතාවය කුමක්ද යන්නයි. එවන් කිසිදු යුක්ති සහගත හේතුවක් අපට දකින්නට හෝ අවම වශයෙන් විපක්ෂයෙන් අහන්නට දකින්නට හෝ ලැබුණේ නැත.
විශ්වාසභංග යෝජනාවේ නිත්‍යානුකුලබව පරික්ෂා කල යුතුය. එසේ කල බවක් පෙනෙන්නට තිබුණේ නැත. එහි ඇතුලත් කරුණු මොනවාද යන්න දක්වුයේද නැත. ඒවා විවාදයකට බදුන් කලේද නැත ( අවම වශයෙන් දිනක් ගෙන එය සාකච්ඡා කල හැකිව තිබුණි ) දෝෂාරෝපණයක් කිරීමේදී පළමුව එය විධිමත්ව ඉදිරිපත් කල යුතු අතර එයට පිළිතුරු දෙන්නට අවස්ථාව දිය යුතුය. එය උසාවියේ පමණක් නොව තීන්දුවක් ගන්නා වූ යම් විනිශ්චය සභාවක / අමාත්‍යංශයක /
විනිසුරුවරයෙකුට
එවැන්නක් දකින්නට ලැබුණේද නැත. දකින්නට ලැබුනේ හඩ වැඩි පැත්තට ප්‍රථිපලය දීමකි. ඔය හඩ අතර බාහෙදා කටහඩ පමණක්ම නොව වෙනත් හඩවල් ද ඇතුලත් විය හැකිය, හඩ වැඩියෙන් ආවේ පක්ෂ පැත්තටද විපක්ෂ පැත්තටද කියා වෙන්කරගන්නට නොහැකි මට්ටමට සභාව නොසන්සුන් වූ අවස්ථාවකදී බහුතරයෙන් යෝජනාව සම්මත වුවා යැයි කිම යුක්ති සහගත ද නැත. එසේම ආණ්ඩු පක්ෂ කණ්ඩායම සහ විපක්ෂ කණ්ඩයම යන දෙකම ආසන්න වශයෙන් සමාන පිරිසක් වෙද්දී එලෙස තීන්දුවක් ගැනීම යන්තමින් හෝ යුක්ති සහගත නැත.
විශ්වාසභංග යෝජනාව සම්මත කරගැනීමට තිබුණේ වෙන කවරදාකටත් වඩා විශාල කුලප්පුවකි.
කතානායකතුමාද සියල්ල සභාවට කරගෙන යන්නට බාර දී සිටි බවක් දකින්නට තිබුණි. ඒ අනුව ව්‍යවස්ථාදායකයේ
ඒ අනුව ඔය කියනා ස්ථාවර නියෝග පසෙකින්ම තැබුවත් තීන්දුවක් ගැනීමේදී නීතියට අනුව අනුගමනය කල යුතු සාමාන්‍ය කාර්ය පටිපාටිය උල්ලංගණය කිරීමක් බව / ස්වභාවික යුක්ති මුලධර්ම කඩ කිරීමක් බව දැක්වීමේ වරදක් නැත. එලෙස ගත් තීන්දුවක බලාත්මක බවක් / බැදීමක් නැත !!!
පළමු කාරණය නම් අගමැතිවරයෙකුට එරෙහිව ගෙන එන විශ්වාසභංගයක් වැනි වැදගත් අවස්ථාවක එනම් ආණ්ඩු පෙරලියක් සිදුවන අවස්ථාවක එවැන්නක් ස්ථාවර නියෝග අත් හිටුවා එය සිදු කිරීම කොතරම් යෝගයද යන්නයි. අනෙක් අතින් එසේ කිරීමට ඇති බලවත් වූ සහ යුක්ති සහගත කල හැකි අවශ්‍යතාවය කුමක්ද යන්නයි. එවන් කිසිදු යුක්ති සහගත හේතුවක් අපට දකින්නට හෝ අවම වශයෙන් විපක්ෂයෙන් අහන්නට දකින්නට හෝ ලැබුණේ නැත.
විශ්වාසභංග යෝජනාවේ නිත්‍යානුකුලබව පරික්ෂා කල යුතුය. එසේ කල බවක් පෙනෙන්නට තිබුණේ නැත. එහි ඇතුලත් කරුණු මොනවාද යන්න දක්වුයේද නැත. ඒවා විවාදයකට බදුන් කලේද නැත ( අවම වශයෙන් දිනක් ගෙන එය සාකච්ඡා කල හැකිව තිබුණි ) දෝෂාරෝපණයක් කිරීමේදී පළමුව එය විධිමත්ව ඉදිරිපත් කල යුතු අතර එයට පිළිතුරු දෙන්නට අවස්ථාව දිය යුතුය. එය උසාවියේ පමණක් නොව තීන්දුවක් ගන්නා වූ යම් විනිශ්චය සභාවක / අමාත්‍යංශයක /
විනිසුරුවරයෙකුට
එවැන්නක් දකින්නට ලැබුණේද නැත. දකින්නට ලැබුනේ හඩ වැඩි පැත්තට ප්‍රථිපලය දීමකි. ඔය හඩ අතර බාහෙදා කටහඩ පමණක්ම නොව වෙනත් හඩවල් ද ඇතුලත් විය හැකිය, හඩ වැඩියෙන් ආවේ පක්ෂ පැත්තටද විපක්ෂ පැත්තටද කියා වෙන්කරගන්නට නොහැකි මට්ටමට සභාව නොසන්සුන් වූ අවස්ථාවකදී බහුතරයෙන් යෝජනාව සම්මත වුවා යැයි කිම යුක්ති සහගත ද නැත. එසේම ආණ්ඩු පක්ෂ කණ්ඩායම සහ විපක්ෂ කණ්ඩයම යන දෙකම ආසන්න වශයෙන් සමාන පිරිසක් වෙද්දී එලෙස තීන්දුවක් ගැනීම යන්තමින් හෝ යුක්ති සහගත නැත.
විශ්වාසභංග යෝජනාව සම්මත කරගැනීමට තිබුණේ වෙන කවරදාකටත් වඩා විශාල කුලප්පුවකි.
කතානායකතුමාද සියල්ල සභාවට කරගෙන යන්නට බාර දී සිටි බවක් දකින්නට තිබුණි. ඒ අනුව ව්‍යවස්ථාදායකයේ
ඒ අනුව ඔය කියනා ස්ථාවර නියෝග පසෙකින්ම තැබුවත් තීන්දුවක් ගැනීමේදී නීතියට අනුව අනුගමනය කල යුතු සාමාන්‍ය කාර්ය පටිපාටිය උල්ලංගණය කිරීමක් බව / ස්වභාවික යුක්ති මුලධර්ම කඩ කිරීමක් බව දැක්වීමේ වරදක් නැත. එලෙස ගත් තීන්දුවක බලාත්මක බවක් / බැදීමක් නැත !!!
පාර්ලිමේන්තුව නොසන්සුන් වන්නට ඇත්තේ මන්ද
//ස්තාවර
නියෝගවලට නොතකා කතානායකවරයා කටයුත කිරීම හා ඊයේ දිනයේ පාර්ලිමේන්තුවට ආයුද
ගෙන ආ පාලිත තෙවරප්පෙරුම, රන්ජන් රාමනායක යන මන්ත‍්‍රිවරුනට එරෙහිව වහා
නීතිය ක්රියාත්මක කරන ලෙස ඔවුන් ඉල්ලා සිටී//
//අද දිනයේදීද කතානායකවරයා ස්ථාවර නියෝග අත්හිටුවා පාර්ලිමේන්තුව පවත්වාගෙන පවත්වාගෙව යාමට තීරණය කිරීමත් සමගම පක්ෂ නායක හමුවද දැඩි උණුසුම් විය//
//කතානායකවරයා අද නීති විරෝධීය රීති විරෝධීව ස්ථාවර නියෝග නොතකා කටයුතු කල නිසා අද මෙම තත්වය ඇති වූ බවද කී ඔහු කතානායකවරයා එසේ කටයුතු කරන තාක් පාර්ලිමේන්තව පවත්වාගෙන යාමට නොහැකි වනු ඇතැයිද ඔහු සදහන් කලේය//
මේ අන්තර්ජාලයේ පලවූ උපුටා ගත් පුවත් කීපයක අන්තර්ගතව තිබුණු කාරණාය.
පාර්ලිමේන්තුවේ ඇතිවුණා යැයි කියනා තත්ත්වයට හේතු මේවා නම් එසේ වීම අරුමයක් නැත.
නීතීය බිහිවන වන තැන යම් කිසි ක්‍රියාමාර්ගයක්
කතානායකවරයාගේ ක්‍රියාකාරීත්වය
පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතරය සම්බන්ධ කාරණය විශේෂයෙන් සිදුකළ යුත්තේ පාරදෘශ්‍ය ලෙසිනි.
එසේ නොවන්නේ නම් එයට විරුද්ධත්වය පළකිරීම සාධාරණය. එසේ කළ යුතු ද වේ.
//අද දිනයේදීද කතානායකවරයා ස්ථාවර නියෝග අත්හිටුවා පාර්ලිමේන්තුව පවත්වාගෙන පවත්වාගෙව යාමට තීරණය කිරීමත් සමගම පක්ෂ නායක හමුවද දැඩි උණුසුම් විය//
//කතානායකවරයා අද නීති විරෝධීය රීති විරෝධීව ස්ථාවර නියෝග නොතකා කටයුතු කල නිසා අද මෙම තත්වය ඇති වූ බවද කී ඔහු කතානායකවරයා එසේ කටයුතු කරන තාක් පාර්ලිමේන්තව පවත්වාගෙන යාමට නොහැකි වනු ඇතැයිද ඔහු සදහන් කලේය//
මේ අන්තර්ජාලයේ පලවූ උපුටා ගත් පුවත් කීපයක අන්තර්ගතව තිබුණු කාරණාය.
පාර්ලිමේන්තුවේ ඇතිවුණා යැයි කියනා තත්ත්වයට හේතු මේවා නම් එසේ වීම අරුමයක් නැත.
නීතීය බිහිවන වන තැන යම් කිසි ක්‍රියාමාර්ගයක්
කතානායකවරයාගේ ක්‍රියාකාරීත්වය
පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතරය සම්බන්ධ කාරණය විශේෂයෙන් සිදුකළ යුත්තේ පාරදෘශ්‍ය ලෙසිනි.
එසේ නොවන්නේ නම් එයට විරුද්ධත්වය පළකිරීම සාධාරණය. එසේ කළ යුතු ද වේ.
අතුරු තීන්දුව බලපවත්වෙද්දී පාර්ලිමේන්තුව කැදවිය හැකිද
පාර්ලිමේන්තුව විසිරුවා හැරිම සම්බන්ධව යම් පාර්ශව විසින් ගරු
ශේෂ්ඨාධිකරණයේ නඩුවක් ගොනු කර ඒ නඩුව අසන්නට තීරණය කල පසුව ඒ නඩුවේ අතුරු
තීන්දුවක් ලෙසින් පාර්ලිමේන්තුවේ ගැසට් පත්‍රය තාවකාලිකව අත් හිටුවීම (
suspension ) පමණක් වී තිබියදී ගැසට් පත්‍රය අවලංගු කලාක් සේ සලකා
පාර්ලිමේන්තුවද කැදවා මෙලෙස විශ්වාසභංගයක් වැනි යෝජනාවක් පාර්ලිමේන්තුවට
ගෙන ආ හැකිද යන කාරණයේ විසදිය යුතු නෛතික ප්‍රශ්නයක් ඇතැයි කිව හැකි තැන
ඇත.
එය පිලිබද කාරණය මේ වෙද්දී අධිකරණයේ අවධානයට යොමු කර ඇතැයි වාර්තා විය.
කිසියම් නඩුවකට විෂය වූ වස්තුවක් සම්බන්ධව ( subject matter ) තහනම් නියෝගයක් ( stay order ) අධිකරණයෙන් ලැබී තිබියදී එහි තත්වය / හරය / අන්තර්ගතය ( status quo ) වෙනස් නොකළ යුතු බව පිළිගැනීමය. එනම් තහනම් අධිකරණ නියෝගයේ වෙනසක් වන තුරු එය කිසිදු පාර්ශවයක් විසින් වෙනසක් නොකොට ඒ වන විට පැවති තත්වයේ එලේසින්ම තැබිය යුතු බවට පිළිගැනීමය.
මෙහිදී ප්‍රශ්නගත ගැසට් පත්‍රය පාර්ලිමේන්තුව සම්බන්ධවයි. ඒ අනුව එය විෂය වස්තුව බවට පත්වන අතර ඒ අනුව අතුරු තීන්දුව එද්දී පාර්ලිමේන්තුව තිබුනේ අක්‍රිය තත්වයේ ය.
එසේ නම් මේ සිදුවන්නේ ඒ නොවෙනස්ව තැබිය යුතු විෂය වස්තුව සක්‍රිය කරගෙන ( එසේ කලේ කුමන නීතිමය තත්වයක් මතද යන්න පැහැදිලි නැත ) ඊට අමතරව ඒ තුල සැලකිය යුතු වෙනසක් සිදු කිරීම නොවේද යන්න සහ එමගින් නඩු කටයුත්තට කිසියම් බලපෑමක් එල්ල විය නොහැකිද යන ප්‍රශ්න මාගේ මතකය නිවැරදි නම් මෙවැනි සිදුවීමක් මතුවූ ප්‍රථම අවස්ථාව නිසා පළමුව ඒවා විසදා ගත යුතු ප්‍රශ්නයන් යැයි කීමේ වරදක් නැත ...
මන්ද මේ ගන්නාවූ ක්‍රියාමාර්ගවල වලංගුතාවය පාර්ලිමේන්තුව විසිරුවා හැරිම සම්බන්ධව ගරු ශේෂ්ඨාධිකරණයේ අවසන් නඩු තීන්දුව අනුව වෙනස් වන්නට ඉඩ ඇති නිසාය ...
පාර්ලිමේන්තුව සහ විධායකය අතර යම් මත ගැටුමක් ඇති වී ඇත්නම් එයට පැහැදිලිව වගකිව යුත්තේ අධිකරණ තීන්දුව එන තෙක් බලා නොසිටි පාර්ලිමෙන්තුවය!
පාර්ලිමේන්තුව අද කවරාකාරයෙන් ක්රියාත්මක වුවත් එදාට පාර්ලිමේන්තුවට පිළිගන්නට වන්නේ ගරු ශේෂ්ඨාධිකරණයේ අවසන් නඩු තීන්දුව ය.
ඒ දක්වා ,,,
- ඉවසීමෙන් බලා සිටින්නට හැකියාව නැත්තේ මන්ද ?
- ආප්ප පුච්චනවා බදු ලෙසින් ක්ෂණික නොවී විධිමත්ව කාර්ය පටිපාටියට අනුව විශ්වාසභංගයක් ඉදිරිපත් කරන්නට හැකියාව නැත්තේ මන්ද ?
- වෙනත් කරන්නටම හරවත් දෙයක් නැත්නම් තුනෙන් දෙක පෙන්නා ස්ව කැමැත්තෙන් විසුරුවා ගෙන පාර්ලිමේන්තුව විසින් ඇති කල අවුල පාර්ලිමේන්තුව විසින්ම නැති නොකරන්නේ මන්ද ?
- එලෙස සිදු කර ජනමතය උරගා බලන්නට යොමු නොවන්නේ මන්ද?
එය පිලිබද කාරණය මේ වෙද්දී අධිකරණයේ අවධානයට යොමු කර ඇතැයි වාර්තා විය.
කිසියම් නඩුවකට විෂය වූ වස්තුවක් සම්බන්ධව ( subject matter ) තහනම් නියෝගයක් ( stay order ) අධිකරණයෙන් ලැබී තිබියදී එහි තත්වය / හරය / අන්තර්ගතය ( status quo ) වෙනස් නොකළ යුතු බව පිළිගැනීමය. එනම් තහනම් අධිකරණ නියෝගයේ වෙනසක් වන තුරු එය කිසිදු පාර්ශවයක් විසින් වෙනසක් නොකොට ඒ වන විට පැවති තත්වයේ එලේසින්ම තැබිය යුතු බවට පිළිගැනීමය.
මෙහිදී ප්‍රශ්නගත ගැසට් පත්‍රය පාර්ලිමේන්තුව සම්බන්ධවයි. ඒ අනුව එය විෂය වස්තුව බවට පත්වන අතර ඒ අනුව අතුරු තීන්දුව එද්දී පාර්ලිමේන්තුව තිබුනේ අක්‍රිය තත්වයේ ය.
එසේ නම් මේ සිදුවන්නේ ඒ නොවෙනස්ව තැබිය යුතු විෂය වස්තුව සක්‍රිය කරගෙන ( එසේ කලේ කුමන නීතිමය තත්වයක් මතද යන්න පැහැදිලි නැත ) ඊට අමතරව ඒ තුල සැලකිය යුතු වෙනසක් සිදු කිරීම නොවේද යන්න සහ එමගින් නඩු කටයුත්තට කිසියම් බලපෑමක් එල්ල විය නොහැකිද යන ප්‍රශ්න මාගේ මතකය නිවැරදි නම් මෙවැනි සිදුවීමක් මතුවූ ප්‍රථම අවස්ථාව නිසා පළමුව ඒවා විසදා ගත යුතු ප්‍රශ්නයන් යැයි කීමේ වරදක් නැත ...
මන්ද මේ ගන්නාවූ ක්‍රියාමාර්ගවල වලංගුතාවය පාර්ලිමේන්තුව විසිරුවා හැරිම සම්බන්ධව ගරු ශේෂ්ඨාධිකරණයේ අවසන් නඩු තීන්දුව අනුව වෙනස් වන්නට ඉඩ ඇති නිසාය ...
පාර්ලිමේන්තුව සහ විධායකය අතර යම් මත ගැටුමක් ඇති වී ඇත්නම් එයට පැහැදිලිව වගකිව යුත්තේ අධිකරණ තීන්දුව එන තෙක් බලා නොසිටි පාර්ලිමෙන්තුවය!
පාර්ලිමේන්තුව අද කවරාකාරයෙන් ක්රියාත්මක වුවත් එදාට පාර්ලිමේන්තුවට පිළිගන්නට වන්නේ ගරු ශේෂ්ඨාධිකරණයේ අවසන් නඩු තීන්දුව ය.
ඒ දක්වා ,,,
- ඉවසීමෙන් බලා සිටින්නට හැකියාව නැත්තේ මන්ද ?
- ආප්ප පුච්චනවා බදු ලෙසින් ක්ෂණික නොවී විධිමත්ව කාර්ය පටිපාටියට අනුව විශ්වාසභංගයක් ඉදිරිපත් කරන්නට හැකියාව නැත්තේ මන්ද ?
- වෙනත් කරන්නටම හරවත් දෙයක් නැත්නම් තුනෙන් දෙක පෙන්නා ස්ව කැමැත්තෙන් විසුරුවා ගෙන පාර්ලිමේන්තුව විසින් ඇති කල අවුල පාර්ලිමේන්තුව විසින්ම නැති නොකරන්නේ මන්ද ?
- එලෙස සිදු කර ජනමතය උරගා බලන්නට යොමු නොවන්නේ මන්ද?
උත්තරීතර වන්නේ ජනතා පරමාධිපත්‍යයයි
උත්තරීතර වන්නේ ජනතා පරමාධිපත්‍යයයි.
එහෙත් උත්තරීතර යැයි කියා ගන්නාවූ පාර්ලිමේන්තුවේ ඇතැම් සාමාජිකයින්ගේ ක්‍රියාකාරිත්වය
ඒ ප්රජාතන්ත්රාවා
බාධා මධ්‍යයයේ වත්මන් අගමැතිතුමා හරවත් ලෙසින් කතා කල අතර හිටපු අගමැතිතුමා නම් නිසොල්මන්ව තැන්පත්ව සිටිනු දකින්නට ලැබුණි.
ලේ සෙලවෙන ලද බවක් සහ පිහියා අතැතිව සිටීමක් ගැන මාධ්‍යවාර්තා විය. ඔය තත්වය කල් තියා පුර්වෙක්ෂණය එනම් දුටු නිසාදෝ ජනාධිපතිතුමා විසින් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවන්නට ඇත ( එතුමාගේ කතාවේ අන්තර්ගතය අනුව ද එවන්නක් අදහස් විය ) එහෙත් ජනාධිපතිවරයාගේ වගකීම වඩාත් දක්වන්නට /
එකක් ලිවිය යුතුය. ඔය ප්රජාතන්ත්රවා
ඒ අනුව වගකීම පවරන්නට ඕනෑ ඒ ප්‍රායෝගික කාරණයද සැලකීමට ලක් කරමිනි!
ඔය දකින්නට ලැබුනාවූ තත්වය අනුව නව පාර්ලිමේන්තුවක අවශ්‍යතාවය නැවත මැනවින් විද්‍යාමාන වී ඇතැයි කීමේ වරදක් නැත. දැන් ඇත්තේ ඒ සංශෝධිත පොතේ හැටියට කා කොටා ගැනීම වෙනුවට එක්වී ඒ ඇත්තන් ගේ 2/
එයින් පසුව ගරු ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය
"රටකට ඕනෑ අපමණ අගයක්, හෙටකට ඕනෑ මෛත්‍රී යුගයක්" යැයි එදා කියමින් මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිතුමාව බලයට ගෙන එන්නට වෙර විරිය ගත් ඇතැමෙකුට දැන් එතුමන් පෙන්වන්නට බැරි තැනට පත්ව ඒ කොතරම්ද යත් ධුරයෙන් ඉල්ලා අස් වන ලෙස කියා සිටි. එහෙත් එසේ කරන්නට අවශ්‍ය නැත. මන්ද එයින් වනු ඇත්තේ තව තවත් අස්ථාවරත්වයක් උදාවීම පමණි. අනික් අතට තමන්ට හොද වෙද්දී "එනු" සහ තමන්ට ඇලජික් වෙද්දී "යනු" ලෙස කියන්නට හැකි තැන ඇති මුත් පත් කරගත යුත්තේ නම් සහ පහකළ යුත්තේ එක එක්කෙනාගේ පෙර වූ මතය මේ වෙද්දී ඇලජික් වීම නිසා නම් නොව නීතියට අනුව වරදක් කර ඇති නම් එය ඔප්පු කරගැනීම තුලින්ම පමණි.
වැඩි සද්දෙන් සම්මත කරගත්තා යැයි කියනා එහෙත් පාරදුශ්‍යභාවයක්
එසේම අගමැතිවරයාගේ කතාවට විරෝධය පලවිමකි. ඉන් පසුව ගැටුමක් ඇතිවූ ආකාරයකි.
මේ අනුව පාර්ලිමේන්තුව අවුලක් වී ඇති බව පෙනෙන්නට ඇති කල විධායකයේ හෝ ස්ථාවරබව තිබිය යුතුය. ඒ අනුව පාර්ලිමේන්තුවේ ඉතිරි ධුර කාලයට නැවත පක්ෂ එක්ව කටයුතු කරන්නටම බැරිම නම් දැන් කල යුතු හොදම දේ පාර්ලිමේන්තු යෝජනාවක් අනුවම පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැර වත්මන් ජනමතය නියෝජනය වන බහුතර බලයකින් හෙබි සහ ඒ සමගම ජනමතය නියෝජනය වන විපක්ෂයක් ද තෝරා ගැනීමය. ඒ වෙනුවෙන් සාමකාමිව පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන් එකට එක් විය යුතුව ඇත. ඔවුන්ව උනන්දු කල යුතුවද ඇත.
එහෙත් උත්තරීතර යැයි කියා ගන්නාවූ පාර්ලිමේන්තුවේ ඇතැම් සාමාජිකයින්ගේ ක්‍රියාකාරිත්වය
ඒ ප්රජාතන්ත්රාවා
බාධා මධ්‍යයයේ වත්මන් අගමැතිතුමා හරවත් ලෙසින් කතා කල අතර හිටපු අගමැතිතුමා නම් නිසොල්මන්ව තැන්පත්ව සිටිනු දකින්නට ලැබුණි.
ලේ සෙලවෙන ලද බවක් සහ පිහියා අතැතිව සිටීමක් ගැන මාධ්‍යවාර්තා විය. ඔය තත්වය කල් තියා පුර්වෙක්ෂණය එනම් දුටු නිසාදෝ ජනාධිපතිතුමා විසින් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවන්නට ඇත ( එතුමාගේ කතාවේ අන්තර්ගතය අනුව ද එවන්නක් අදහස් විය ) එහෙත් ජනාධිපතිවරයාගේ වගකීම වඩාත් දක්වන්නට /
එකක් ලිවිය යුතුය. ඔය ප්රජාතන්ත්රවා
ඒ අනුව වගකීම පවරන්නට ඕනෑ ඒ ප්‍රායෝගික කාරණයද සැලකීමට ලක් කරමිනි!
ඔය දකින්නට ලැබුනාවූ තත්වය අනුව නව පාර්ලිමේන්තුවක අවශ්‍යතාවය නැවත මැනවින් විද්‍යාමාන වී ඇතැයි කීමේ වරදක් නැත. දැන් ඇත්තේ ඒ සංශෝධිත පොතේ හැටියට කා කොටා ගැනීම වෙනුවට එක්වී ඒ ඇත්තන් ගේ 2/
එයින් පසුව ගරු ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය
"රටකට ඕනෑ අපමණ අගයක්, හෙටකට ඕනෑ මෛත්‍රී යුගයක්" යැයි එදා කියමින් මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිතුමාව බලයට ගෙන එන්නට වෙර විරිය ගත් ඇතැමෙකුට දැන් එතුමන් පෙන්වන්නට බැරි තැනට පත්ව ඒ කොතරම්ද යත් ධුරයෙන් ඉල්ලා අස් වන ලෙස කියා සිටි. එහෙත් එසේ කරන්නට අවශ්‍ය නැත. මන්ද එයින් වනු ඇත්තේ තව තවත් අස්ථාවරත්වයක් උදාවීම පමණි. අනික් අතට තමන්ට හොද වෙද්දී "එනු" සහ තමන්ට ඇලජික් වෙද්දී "යනු" ලෙස කියන්නට හැකි තැන ඇති මුත් පත් කරගත යුත්තේ නම් සහ පහකළ යුත්තේ එක එක්කෙනාගේ පෙර වූ මතය මේ වෙද්දී ඇලජික් වීම නිසා නම් නොව නීතියට අනුව වරදක් කර ඇති නම් එය ඔප්පු කරගැනීම තුලින්ම පමණි.
වැඩි සද්දෙන් සම්මත කරගත්තා යැයි කියනා එහෙත් පාරදුශ්‍යභාවයක්
එසේම අගමැතිවරයාගේ කතාවට විරෝධය පලවිමකි. ඉන් පසුව ගැටුමක් ඇතිවූ ආකාරයකි.
මේ අනුව පාර්ලිමේන්තුව අවුලක් වී ඇති බව පෙනෙන්නට ඇති කල විධායකයේ හෝ ස්ථාවරබව තිබිය යුතුය. ඒ අනුව පාර්ලිමේන්තුවේ ඉතිරි ධුර කාලයට නැවත පක්ෂ එක්ව කටයුතු කරන්නටම බැරිම නම් දැන් කල යුතු හොදම දේ පාර්ලිමේන්තු යෝජනාවක් අනුවම පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැර වත්මන් ජනමතය නියෝජනය වන බහුතර බලයකින් හෙබි සහ ඒ සමගම ජනමතය නියෝජනය වන විපක්ෂයක් ද තෝරා ගැනීමය. ඒ වෙනුවෙන් සාමකාමිව පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන් එකට එක් විය යුතුව ඇත. ඔවුන්ව උනන්දු කල යුතුවද ඇත.
පාර්ලිමේන්තුවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සහ ඉන් පිටත ජනතා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය
ගරු ජනාධිපතිතුමන් සිය ජාතිය ඇමතීමේ කතාවලදී එළි කළාක් මෙන් ව්‍ය්වස්තාදායකය
ඒ පිළියම් යෙදිය යුතු සුදුසුම විදිය මහ මැතිවරණයකට ගොස් ජන මතය විමසා බැලීම ය.
( අවැසි නම් ඒ දක්වා අවශ්‍ය වන පරිද්දෙන් ව්‍යවස්තානුකුලව
එයට අවුරුදු 5 සම්පූර්ණ වන තුරු සිටිය යුතු බවට කොහේවත් සදහනක් නැත.
එසේ ඡන්දයකට ගියා කියා ජනතාවගේ කිසියම් වූ අයිතියක් කඩ වන්නේ ද නැත.
එහෙත් පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන් ව සිටින අය ගේ ඒ ධුර අහිමිවීම නිසා හෝ ඊටත් වඩා නැවත ඡන්දයකින් එවැනි ධූරයකට පත් විය හැකි ද යන සැකය නිසා මහා ලොකුවට ප්රජාතන්ත්රවා
එය වනාහි එසේ කියනා පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන්ගේ
අනෙක් අතට එය වනාහී අපට ඇති අහවල් ආදරේකට කියන කතාවක් නොව පාර්ලිමේන්තුවේ ඉතිරි ධුර කාලය සම්පූර්ණ කර ගැනීමට බැරි වීම නිසා කියන කථාවක් යැයි සැලකිය හැකි තැන ඇති නිසාවෙන් සහ ඒ නිසාවෙන්ම එය ජනතාවගේ කිසියම් මූලික අයිතිවාසිකමක් කඩ වූවා යැයි කිව හැකි තැන නැති මට්ටමේ කාරණයකි.
එහෙත් පාර්ලිමේන්තුව විසිරුවා හැරීම හෝ කල් තැබීම හේතුවෙන් සිය මුලික අයිතිවාසිකමක් කඩ වූවා යැයි කියා පුරවැසියෙකු විසින් කියන්නේ නම් බාගෙදා එහි හරවත් කරුණක් තිබිය හැක. එහෙත් එසේ නම් එයද "කියන්නා කෙසේ කිවත් අසන්නා සිහි බුද්ධියෙන් ඇසිය යුතුය" යන්න සලකා සැබැවින්ම සත්‍යයක් ද යන්න විශේෂයෙන් තීරණය කළ යුතු කළ යුතු දෙයකි / සිද්ධිමය කරුණකි!
මන්ද අවස්ථානුකූලව විධායකය විසින් ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාව අනුව සහ පරිපාලන නීතියද අනුව ගත හැකි යුක්ති සහගත තීරණයක් නම් අනවශ්‍ය ලෙස අභියෝග කිරීමට අවස්ථාව නොදිය යුතු නිසාවෙනි.
මන්ද නොඑසේ නම් හැම විධායක කාර්යයක්ම උසාවිය ඉදිරියට ගෙනගොස් ප්‍රශ්න කරන්නට ඉඩ දෙන්නේ නම් එනයින්ම රටක, ආර්ථිකය සංවර්ධනය සහ ආරක්ෂාව ආදී ක්ෂේත්‍රයන් හැම එකකම වාගේ යථා පැවැත්ම පවත්වා ගැනීම ඇතැම්විට දී අසීරු වනු ඇත.
එහෙත් වරදක් යැයි යුක්ති සහගත ලෙසින් පෙනී යන අවස්ථාවක විධායකයේ ක්‍රියා උසාවියේ අභියෝග කිරීමකින් වැළකිය යුතු බවක් මෙයින් අදහස් නොකෙරේ.
පාර්ලිමේන්තු ප්රජාතන්ත්රවා
මන්ද යත් එය තෝරාගෙන ඇත්තේ ජනතාව විසින් වන නිසාවෙනි.
එහෙත් එසේ වුවා කියා ඒ මත නැහෙන්නට අවශ්‍යද නැත.
මන්ද පාර්ලිමේන්තුවේ සංයුතිය තීරණය කරනා තිරකයින් සිටින්නේ එයින් පිටත් වන නිසාවෙන් සහ තිරකයින් වන ජනතාව නියෝජිත ප්රජාතන්ත්රවා
ඒ අනුව විධායකය ව්යවස්ථා විරෝධී යැයි කියමින් පාර්ලිමේන්තුව සිය බල සීමාවෙන් ඔබ්බට ක්රියාත්මක වන තැනට පත්ව ඇත්නම්, නියම ජනතා මතය නිරුපනය නොවෙන තත්වයකට පැමිණ ඇත්නම්, පාර්ලිමේන්තුවේ එක් එක් පක්ෂ එකිනෙකාට එරෙහිව තමන්ගේ හැකියාව පෙන්වන්නට උත්සාහ කරමින් සිටිනවා විනා ව්‍යවස්ථාදායකයේ
එසේ කරන්නට ඇතැමුන් කියන පරිද්දෙන් වත්මන් පාර්ලිමේන්තුව අවුරුදු 5 ක් ආයු වළදා අවසන් හුස්ම හෙලන තුරු ඉන්නටම අවැසි නැත.
අමුතුවෙන් නොකිව්වාට වත්මන් පාර්ලිමේන්තුව මේ වන විටද සිටින්නේ එබදු තත්තවයක නම් අවස්තාව දුන් විගස ජනතාව ඊට අවශ්‍ය ඔක්සිජන් ලබා දී අවශ්‍ය නම් ඒ වෙනස් කම්ද කරමින් සිය කතිරය හරහා පාර්ලිමේන්තුව ප්‍රකෘතිමත් කරනු ඇත!
තත් කාලයේ ජනතා මනාපය පැහැදිලිව නියෝජනය වන, රටේ පාලන රාමුව වඩාත් ශක්තිමත් කරමින් ජනතා අයිතීන් බලාත්මක කරනා ව්‍යවස්ථාදායක කාර්යට යොමුවූ ප්‍රකෘතිමත් පාර්ලිමේන්තුවක්
මුලික අයිතිවාසිකම් හරහා තමන්ගේ අයිතීන් කඩවුවාදෝ කියා පරික්ෂා කරගත්තද කවර පක්ෂයකදී වුවද සැබෑ ජනතා නියෝජිතයන් නම් එයට අවස්තාව බිය නැතිව දිය යුතුය!
එහිදී ජනතාව අනිවා සලකනු ඇත.
ඒ කෙසේද යත් ,,,
එහිදී පාර්ලිමේන්තුවට අලුතින් යා යුතු හෝ දැනටම සිටිනා තව දුරටත් සිටිය යුතු අයව නලවා ඇතුල් කරගැනීමෙන් සහ ඉවත් කල යුතු අයව දොට්ට දැමීමෙනි.
ඒ පිළියම් යෙදිය යුතු සුදුසුම විදිය මහ මැතිවරණයකට ගොස් ජන මතය විමසා බැලීම ය.
( අවැසි නම් ඒ දක්වා අවශ්‍ය වන පරිද්දෙන් ව්‍යවස්තානුකුලව
එයට අවුරුදු 5 සම්පූර්ණ වන තුරු සිටිය යුතු බවට කොහේවත් සදහනක් නැත.
එසේ ඡන්දයකට ගියා කියා ජනතාවගේ කිසියම් වූ අයිතියක් කඩ වන්නේ ද නැත.
එහෙත් පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන් ව සිටින අය ගේ ඒ ධුර අහිමිවීම නිසා හෝ ඊටත් වඩා නැවත ඡන්දයකින් එවැනි ධූරයකට පත් විය හැකි ද යන සැකය නිසා මහා ලොකුවට ප්රජාතන්ත්රවා
එය වනාහි එසේ කියනා පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන්ගේ
අනෙක් අතට එය වනාහී අපට ඇති අහවල් ආදරේකට කියන කතාවක් නොව පාර්ලිමේන්තුවේ ඉතිරි ධුර කාලය සම්පූර්ණ කර ගැනීමට බැරි වීම නිසා කියන කථාවක් යැයි සැලකිය හැකි තැන ඇති නිසාවෙන් සහ ඒ නිසාවෙන්ම එය ජනතාවගේ කිසියම් මූලික අයිතිවාසිකමක් කඩ වූවා යැයි කිව හැකි තැන නැති මට්ටමේ කාරණයකි.
එහෙත් පාර්ලිමේන්තුව විසිරුවා හැරීම හෝ කල් තැබීම හේතුවෙන් සිය මුලික අයිතිවාසිකමක් කඩ වූවා යැයි කියා පුරවැසියෙකු විසින් කියන්නේ නම් බාගෙදා එහි හරවත් කරුණක් තිබිය හැක. එහෙත් එසේ නම් එයද "කියන්නා කෙසේ කිවත් අසන්නා සිහි බුද්ධියෙන් ඇසිය යුතුය" යන්න සලකා සැබැවින්ම සත්‍යයක් ද යන්න විශේෂයෙන් තීරණය කළ යුතු කළ යුතු දෙයකි / සිද්ධිමය කරුණකි!
මන්ද අවස්ථානුකූලව විධායකය විසින් ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාව අනුව සහ පරිපාලන නීතියද අනුව ගත හැකි යුක්ති සහගත තීරණයක් නම් අනවශ්‍ය ලෙස අභියෝග කිරීමට අවස්ථාව නොදිය යුතු නිසාවෙනි.
මන්ද නොඑසේ නම් හැම විධායක කාර්යයක්ම උසාවිය ඉදිරියට ගෙනගොස් ප්‍රශ්න කරන්නට ඉඩ දෙන්නේ නම් එනයින්ම රටක, ආර්ථිකය සංවර්ධනය සහ ආරක්ෂාව ආදී ක්ෂේත්‍රයන් හැම එකකම වාගේ යථා පැවැත්ම පවත්වා ගැනීම ඇතැම්විට දී අසීරු වනු ඇත.
එහෙත් වරදක් යැයි යුක්ති සහගත ලෙසින් පෙනී යන අවස්ථාවක විධායකයේ ක්‍රියා උසාවියේ අභියෝග කිරීමකින් වැළකිය යුතු බවක් මෙයින් අදහස් නොකෙරේ.
පාර්ලිමේන්තු ප්රජාතන්ත්රවා
මන්ද යත් එය තෝරාගෙන ඇත්තේ ජනතාව විසින් වන නිසාවෙනි.
එහෙත් එසේ වුවා කියා ඒ මත නැහෙන්නට අවශ්‍යද නැත.
මන්ද පාර්ලිමේන්තුවේ සංයුතිය තීරණය කරනා තිරකයින් සිටින්නේ එයින් පිටත් වන නිසාවෙන් සහ තිරකයින් වන ජනතාව නියෝජිත ප්රජාතන්ත්රවා
ඒ අනුව විධායකය ව්යවස්ථා විරෝධී යැයි කියමින් පාර්ලිමේන්තුව සිය බල සීමාවෙන් ඔබ්බට ක්රියාත්මක වන තැනට පත්ව ඇත්නම්, නියම ජනතා මතය නිරුපනය නොවෙන තත්වයකට පැමිණ ඇත්නම්, පාර්ලිමේන්තුවේ එක් එක් පක්ෂ එකිනෙකාට එරෙහිව තමන්ගේ හැකියාව පෙන්වන්නට උත්සාහ කරමින් සිටිනවා විනා ව්‍යවස්ථාදායකයේ
එසේ කරන්නට ඇතැමුන් කියන පරිද්දෙන් වත්මන් පාර්ලිමේන්තුව අවුරුදු 5 ක් ආයු වළදා අවසන් හුස්ම හෙලන තුරු ඉන්නටම අවැසි නැත.
අමුතුවෙන් නොකිව්වාට වත්මන් පාර්ලිමේන්තුව මේ වන විටද සිටින්නේ එබදු තත්තවයක නම් අවස්තාව දුන් විගස ජනතාව ඊට අවශ්‍ය ඔක්සිජන් ලබා දී අවශ්‍ය නම් ඒ වෙනස් කම්ද කරමින් සිය කතිරය හරහා පාර්ලිමේන්තුව ප්‍රකෘතිමත් කරනු ඇත!
තත් කාලයේ ජනතා මනාපය පැහැදිලිව නියෝජනය වන, රටේ පාලන රාමුව වඩාත් ශක්තිමත් කරමින් ජනතා අයිතීන් බලාත්මක කරනා ව්‍යවස්ථාදායක කාර්යට යොමුවූ ප්‍රකෘතිමත් පාර්ලිමේන්තුවක්
මුලික අයිතිවාසිකම් හරහා තමන්ගේ අයිතීන් කඩවුවාදෝ කියා පරික්ෂා කරගත්තද කවර පක්ෂයකදී වුවද සැබෑ ජනතා නියෝජිතයන් නම් එයට අවස්තාව බිය නැතිව දිය යුතුය!
එහිදී ජනතාව අනිවා සලකනු ඇත.
ඒ කෙසේද යත් ,,,
එහිදී පාර්ලිමේන්තුවට අලුතින් යා යුතු හෝ දැනටම සිටිනා තව දුරටත් සිටිය යුතු අයව නලවා ඇතුල් කරගැනීමෙන් සහ ඉවත් කල යුතු අයව දොට්ට දැමීමෙනි.
එදා වර්ණනාව අද අදෝනාව
එදා
මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මහතාව ඉහළින්ම තියාගෙන වර්ණනා කල සමහරක්, එදා එතුමාව
දැඩි ලෙස විවේචනය කල අයටත් වඩා අද එතුමන්ව හෙලාදකිමින් අමතන ආකාරයකි. ඒ
ජනවරමට පිටුපෑවා යැයි කියමිනි.
ඔය කියනා ආකාරයට හැට දෙලක්ෂයක් යැයි කියන ජනතාව එදා මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මහතාත් එක්කරගෙන යහපාලනයක් වෙනුවෙන් කළ තෝරා ගැනීමත් ඉන්පසුව මහ මැතිවරණයේදී එක් දේශපාලන පක්ෂයකටවත් බහුතර බලය නො දී එකතුවී ආණ්ඩුවක් පිහිටුවාගෙන හෝ යහපාලනයක් ඇති කොට එය ඉදිරියට ගෙන යා හැකි දැයි සොයා බලන ලෙසට කළ දැනුම් දීමත් සමග, ඒ සම්බන්දව රටේ ජනාධිපතිවරයා වශයෙන් අන් කවරකුටත් වඩා සංවේදී වෙමින් වගකීමක් අතැතිව සිටි තැන සිටි එතුමා, එතුමා ළඟට වැඩිම මනාප එම ජනාධිපතිවරණයේදී
ඔය කියනා ආකාරයට හැට දෙලක්ෂයක් යැයි කියන ජනතාව එදා මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මහතාත් එක්කරගෙන යහපාලනයක් වෙනුවෙන් කළ තෝරා ගැනීමත් ඉන්පසුව මහ මැතිවරණයේදී එක් දේශපාලන පක්ෂයකටවත් බහුතර බලය නො දී එකතුවී ආණ්ඩුවක් පිහිටුවාගෙන හෝ යහපාලනයක් ඇති කොට එය ඉදිරියට ගෙන යා හැකි දැයි සොයා බලන ලෙසට කළ දැනුම් දීමත් සමග, ඒ සම්බන්දව රටේ ජනාධිපතිවරයා වශයෙන් අන් කවරකුටත් වඩා සංවේදී වෙමින් වගකීමක් අතැතිව සිටි තැන සිටි එතුමා, එතුමා ළඟට වැඩිම මනාප එම ජනාධිපතිවරණයේදී
සැබෑ යහපාලනයක් අගය කරනා ජනතාව සැලකීමට ලක් කල යුතු කාරනා
මේ මොහොතේ සැබෑ යහපාලනයක් අගය කරනා ජනතාව සැලකීමට ලක් කල යුතු වැදගත්ම කාරනා නම් ,,,
* අතුරු තහනම් නියෝගය ඇතුලත් අධිකරණ තීන්දුව හෝ අධිකරණය කිසිලෙසකවත් විවේචනයට ලක් නොකළ යුතුය.
* දැන හෝ නොදැන එය අවසානාත්මක තීන්දුව යැයි සිතා හෝ නඩුව අවසාන වුවා යැයි සිතා අතිශය ප්‍රීතියට පත්ව ඇති ප්රජාතන්ත්රවා
* අධිකරණය වෙත ගිය පෙත්සම්කරුවන් අධිකරණය වෙත ගියේ ඔවුන්ගේ අයිතියක් කඩවූ බව විශ්වාස කරමිනි. එසේ වුවත් එය පිළිබද විවේචන තිබිය හැකිය. එහි වරදක් ද නැත.
කෙසේ නමුත් එයට පිළිතුරු දෙන්නට හොදම අවස්ථාව ලැබුණු විගස හෙවත් ජනතා අධිකරණය ඉදිරියේ කතිරයෙන් පිලිතුරු දීම බව කල්පනාවේ තියා ගැනීම.
* එතුලින් සැබෑ යහපාලනයක් සහිත සුභ අනාගතයක් බලාපොරොත්තු වන පරමාධිපත්‍යය දරණ ජනතාවගේ මනාපයෙන් එම ජනතාව නියෝජනය වෙන බහුතර බලයක් සහිත පාර්ලිමේන්තුවක්
* අතුරු තහනම් නියෝගය ඇතුලත් අධිකරණ තීන්දුව හෝ අධිකරණය කිසිලෙසකවත් විවේචනයට ලක් නොකළ යුතුය.
* දැන හෝ නොදැන එය අවසානාත්මක තීන්දුව යැයි සිතා හෝ නඩුව අවසාන වුවා යැයි සිතා අතිශය ප්‍රීතියට පත්ව ඇති ප්රජාතන්ත්රවා
* අධිකරණය වෙත ගිය පෙත්සම්කරුවන් අධිකරණය වෙත ගියේ ඔවුන්ගේ අයිතියක් කඩවූ බව විශ්වාස කරමිනි. එසේ වුවත් එය පිළිබද විවේචන තිබිය හැකිය. එහි වරදක් ද නැත.
කෙසේ නමුත් එයට පිළිතුරු දෙන්නට හොදම අවස්ථාව ලැබුණු විගස හෙවත් ජනතා අධිකරණය ඉදිරියේ කතිරයෙන් පිලිතුරු දීම බව කල්පනාවේ තියා ගැනීම.
* එතුලින් සැබෑ යහපාලනයක් සහිත සුභ අනාගතයක් බලාපොරොත්තු වන පරමාධිපත්‍යය දරණ ජනතාවගේ මනාපයෙන් එම ජනතාව නියෝජනය වෙන බහුතර බලයක් සහිත පාර්ලිමේන්තුවක්
දේශපාලන ක්ෂේත්‍රයට එන්නේ නම් ...
අදහස් අනුව පෙනී යන්නේ ඇතැම් මිතුරන් ඉදිරියේ දී දේශපාලන ක්ෂේත්‍රයට සක්‍රීයව ප්‍රවිෂ්ඨ වී එහි ඉදිරියට යාමට මනාපයෙන් පසුවන බවයි.
එවන් අදහසක් ඇතැයි හිතෙන එක් මිතුරෙකු ට මා කිව්වේ ඔයා මන්ත්‍රී කෙනෙක් හෝ ඇමතිවරයෙක් උනොත් මම විශේෂයෙන් එළියෙ ඉඳන් පුරවැසියකු වශයෙන් ඔයාගේ ක්‍රියාකාරකම් ගැන උසාවි යන්න බලාගෙන සැලකිල්ලෙන් ඉන්න බවයි.
මිතුරා ගේ ප්‍රතිචාර බැලීමේ අපේක්ෂාව ද ඇතිව එසේ කියූ විට මද සිනාවට එහා එයට පක්ෂව හෝ විපක්ෂව ප්‍රතිචාරයක් නොලැබුණ මුත්ප්‍රතිචාරය වෙනස් වේ දැයි බැලීමට මා ඉන්පසු ව කීවේ මා එය විහිළුවට කියනා ලද දෙයක් බවය.
මිතුරාව තවත් පරීක්ෂාවට ලක් කිරීමට හිතාගෙන මා නැවත කීවේ "දැන් මේවා කියල මේවා මතක තියාගෙන ඉඳලා ඔයා ඇමතිතුමෙක් එහෙම උනොත් මට ප්‍රශ්නයක් වෙයිද දන්නෙත් නෑ නේද " ලෙසිනි ...
එවිට හෙතෙම කීවේ " නෑ එහෙම වෙන්නේ නෑ" ලෙසිනි.
ඒ අනුව මා නිගමනය කළේ පදනමක් සහිත විවේචනයට ලක්වීමට අමනාපයක් නැති සහ ඒ අනුව පෙන්වා දෙන වරදක්වේ නම්නිවැරදි කරගැනීමට උනන්දු අය අතරට එක්වන අය මතුවට සිටිනු ඇති බවය. එය දේශපාලන පක්ෂය කවරක් වුවත් වැදගත්ම ම මට්ටමේ කාරණයකි.
එවන් අදහසක් ඇතැයි හිතෙන එක් මිතුරෙකු ට මා කිව්වේ ඔයා මන්ත්‍රී කෙනෙක් හෝ ඇමතිවරයෙක් උනොත් මම විශේෂයෙන් එළියෙ ඉඳන් පුරවැසියකු වශයෙන් ඔයාගේ ක්‍රියාකාරකම් ගැන උසාවි යන්න බලාගෙන සැලකිල්ලෙන් ඉන්න බවයි.
මිතුරා ගේ ප්‍රතිචාර බැලීමේ අපේක්ෂාව ද ඇතිව එසේ කියූ විට මද සිනාවට එහා එයට පක්ෂව හෝ විපක්ෂව ප්‍රතිචාරයක් නොලැබුණ මුත්ප්‍රතිචාරය වෙනස් වේ දැයි බැලීමට මා ඉන්පසු ව කීවේ මා එය විහිළුවට කියනා ලද දෙයක් බවය.
මිතුරාව තවත් පරීක්ෂාවට ලක් කිරීමට හිතාගෙන මා නැවත කීවේ "දැන් මේවා කියල මේවා මතක තියාගෙන ඉඳලා ඔයා ඇමතිතුමෙක් එහෙම උනොත් මට ප්‍රශ්නයක් වෙයිද දන්නෙත් නෑ නේද " ලෙසිනි ...
එවිට හෙතෙම කීවේ " නෑ එහෙම වෙන්නේ නෑ" ලෙසිනි.
ඒ අනුව මා නිගමනය කළේ පදනමක් සහිත විවේචනයට ලක්වීමට අමනාපයක් නැති සහ ඒ අනුව පෙන්වා දෙන වරදක්වේ නම්නිවැරදි කරගැනීමට උනන්දු අය අතරට එක්වන අය මතුවට සිටිනු ඇති බවය. එය දේශපාලන පක්ෂය කවරක් වුවත් වැදගත්ම ම මට්ටමේ කාරණයකි.
පාර්ලිමේන්තුව උණුසුම් වන්නේ මෙහි පමණක්ද
ශ්‍රී ලංකාවේ පාර්ලිමේන්තුව සම්බන්ධව මේ දිනවල ඇත්තේ ප්‍රසාදයක් නොවේ. ඊට හේතුව එහි දකින්නට ඇති නොසන්සුන් බවය. එම තත්වය අනිකුත් රටවල් දුටුවහොත් කුමක් සිතනු ඇතිද යන්න ඇතැමුන් විමසති. එහෙත් එහෙත් මෙහෙත් කොහෙත් එක ආකාරයක් බවට උදාහරණ අන්තර්ජාලයෙන්ම සොයා ගත හැකිය.
පාර්ලිමේන්තුව යනු ජනතා නියෝජිතයන් එක්රැස්ව අදහස් පළ කරමින් ක්රියාත්මක වන ස්ථානයයි.
යම් අවස්ථාවල ඒ අදහස් පළකිරීම උණුසුම්ව ආවේගශීලී ලෙසින් ක්රියාත්මක විය හැක. පාර්ලිමේන්තුව තුළ ජනතා නියෝජිතයින් ක්රියාත්මක වීම පාර්ලිමේන්තු බලතල හා වරප්‍රසාද යටතේ ආරක්ෂා වුවත් යම් බරපතළ තත්ත්වයක් ඇති කළා නම් ඒ පිළිබඳ පරික්ෂා කිරීම අවශ්‍ය ද වේ ...
අනෙක් අතින් සොයා බැලිය යුත්තේ එයට මූලික වශයෙන්ම හේතු වූ කාරණයක් වේ ද ඒ කුමක්ද ද කියාය.
කතානායකවරයාගේ භූමිකාව නිසි ආකාරව ක්රියාත්මක නොවීම ගැන අසන්නට ඇති පුවත් / වාර්තා වෙන කාරණාවන් සැලකූ කල්හි එය බැහැර කළ නොහැකි තත්ත්වයක් බව පෙනෙන්නට ඇතැයි කීමේ වරදක් නැත ...
පාර්ලිමේන්තුව යනු ජනතා නියෝජිතයන් එක්රැස්ව අදහස් පළ කරමින් ක්රියාත්මක වන ස්ථානයයි.
යම් අවස්ථාවල ඒ අදහස් පළකිරීම උණුසුම්ව ආවේගශීලී ලෙසින් ක්රියාත්මක විය හැක. පාර්ලිමේන්තුව තුළ ජනතා නියෝජිතයින් ක්රියාත්මක වීම පාර්ලිමේන්තු බලතල හා වරප්‍රසාද යටතේ ආරක්ෂා වුවත් යම් බරපතළ තත්ත්වයක් ඇති කළා නම් ඒ පිළිබඳ පරික්ෂා කිරීම අවශ්‍ය ද වේ ...
අනෙක් අතින් සොයා බැලිය යුත්තේ එයට මූලික වශයෙන්ම හේතු වූ කාරණයක් වේ ද ඒ කුමක්ද ද කියාය.
කතානායකවරයාගේ භූමිකාව නිසි ආකාරව ක්රියාත්මක නොවීම ගැන අසන්නට ඇති පුවත් / වාර්තා වෙන කාරණාවන් සැලකූ කල්හි එය බැහැර කළ නොහැකි තත්ත්වයක් බව පෙනෙන්නට ඇතැයි කීමේ වරදක් නැත ...
ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ අවසාන තීන්දුව එනතුරු හෝ පාර්ලිමේන්තුව කැඳවීම අත්‍යාවශ්‍යද
මේ
වසරට පාර්ලිමේන්තුව එක වරකට වඩා කැඳවා ඇති බැවින් පාර්ලිමේන්තුවේ කටයුතු (
විශ්වාසභංග ගෙන ඒම හෝ වෙනත් විවස්තාදායක කාර්යයන් ) ස්ථාවර නියෝග සහ
ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවට අනුව සාමකාමීව සහ පාරදෘශ්‍ය ලෙසින් කර ගෙන යාමට
හැකි වාතාවරණයක් නැති බව පෙනෙන්නේ නම් ගරු ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය
මන්ද යත් සම්මත කර ඇති නීති තිබෙන කල, එම නීති අනුව විධායකය ක්රියාත්මක වන කල්හි සහ සැබැවින් ම එසේ ක්රියාත්මක වන්නේ ද යන්න පරීක්ෂා කිරීමට අධිකරණය ක්‍රියාත්මකව තිබෙන කල විවස්තාදායක කාර්යන් හරිහැටි ඉටු කරගන්නට අසමත් මට්ටමක් ප්‍රදර්ශනය කරනා, නොසන්සුන් පාර්ලිමේන්තුවක ප්‍රයෝජනයක් සැබැවින්ම ම නැති නිසාවෙනි ...
මන්ද යත් සම්මත කර ඇති නීති තිබෙන කල, එම නීති අනුව විධායකය ක්රියාත්මක වන කල්හි සහ සැබැවින් ම එසේ ක්රියාත්මක වන්නේ ද යන්න පරීක්ෂා කිරීමට අධිකරණය ක්‍රියාත්මකව තිබෙන කල විවස්තාදායක කාර්යන් හරිහැටි ඉටු කරගන්නට අසමත් මට්ටමක් ප්‍රදර්ශනය කරනා, නොසන්සුන් පාර්ලිමේන්තුවක ප්‍රයෝජනයක් සැබැවින්ම ම නැති නිසාවෙනි ...
මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිතුමා හැට දෙලක්ෂයක් ජනතාවගේ ජනමතයට පිටු පෑවාද
මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිතුමා හැට දෙලක්ෂයක් ජනතාවගේ ජනමතයට පිටු පෑවා යන්න ඇතැමුන් කියනා කාරණයකි.
පළමු එසේ කියන්නේ
"රටකට ඕනෑ අපමණ අගයක්, හෙටකට ඕනෑ මෛත්‍රී යුගයක්" යැයි යහ පාලනයක් ( good governance ) වෙනුවෙන් එතුමාට චන්දය දුන් ඡන්දදායකයින් විය යුතුය.
එතුමා පත්වූයේ බහුතර එක්සත් ජාතික පක්ෂ ඡන්ද වලිනි.
එය ජනාධිපතිවරණයක් පමණක් වුවත් නව යහපාලන ජනාධිපති වරයා දිවුරුම් දුන් පසුව යහපාලන පාර්ලිමේන්තුවක්
පාර්ලිමේන්තුවේ අති බහුතර ආසන සංඛ්‍යාවක් තිබූ පක්ෂය දෙවෙනි තැනට දමා සුළු ආසන සංඛ්‍යාවක් තිබූ එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා අගමැති වරයා ලෙස දිවුරුම් දෙන ලදී ...
එලෙස කාලය ගෙවී ගිය අතර මහ මැතිවරණයෙන් පසුව යහපාලනය ප්‍රතිපත්තිය කරගෙන සිටි ඇත්තන්ට පාර්ලිමේන්තුවේ වැඩි ආසන සංඛ්‍යාවක් තිබූ ( එහෙත් අද ඔවුන් කියනා බහුතරය ඔවුන්ට තනිවම නොතිබූ ) අතර පක්ෂ සන්ධානගතව ජාතික ආණ්ඩුවක් වශයෙන් ඉදිරියට ඇදුණි.
ඔය අතරේ යහපාලන ආණ්ඩුවේ ඇතැම් ක්‍රියාකාරීත්වය
මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා වෙනුවෙන් ඡන්දය දුන් කවුරුන් හෝ බලාපොරොත්තු වන්නට ඇත්තේ එවකට බලයේ සිටි මහින්ද රාජපක්ෂ ජනාධිපති වරයාගෙන් දකින්නට ලැබුණාට වඩා හොඳ යහපාලනයක් මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා හරහා දැක ගන්නට විය යුතුය.
ජනාධිපතිවරයා වශයෙන් තමන් ඒ වෙනුවෙන් කළ කැපකිරීම් එතුමා විසින් මෑත දී ජාතිය අමතා කළ කතා වල පැහැදිලි ව ගැබ් වී තිබුණි.
තව දුරටත් එතුමාට එක්සත් ජාතික පක්ෂය සමග එවකට තිබුණාකාරයේ හවුලේ වැඩ කරන්නට නොහැකිව ගිය බවත් ඒ නිසා ජාතික ආණ්ඩු සංකල්පය හිටපු අග්රාමාත්යවරය
ඒ අනුව එදා යහපාලනය පැත්තෙන් වෙනසක් සොයා ජනතාව එදා මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මහතා ට දුන් ජනවරමට හෙතෙම පිටුපා නැත.
ආශිර්වාද මධ්‍යයේ, මනාප මධ්‍යයේ දෙදෙනෙක් විවාහ වන්නේ මියෙන තුරාවටම එකට සිටිනා අදහසින් වුවත් යම් සාධාරණ හේතු මත ඒ දෙදෙනාගේම ඔහු එක් අයෙකුගේ යහපත මත විවාහ බන්ධනයෙන් අතරමගදී ඉවත් වන්නට සිදු විය හැක. අත්‍යවශ්‍ය නම් එසේ කළ යුතු ද වේ. මුලදී දෙදෙනාට එක් වන්නට ආශිර්වාද කල අය වුවත් පසුව ඒ දෙදෙනාට වෙන්වන්නට සහයෝගය දෙනවා විය හැක. හරි නම් ඔවුන් ගේ යහපත වෙනුවෙන් එසේ කළ යුතු ද වේ. ඉන් පසුව ඔවුන් තම තමන්ට ගැලපෙන සුදුසු අය තෝරාගතහොත් ඒ අය සමග එක් වන්නට ඔවුන් උනන්දු කළ යුතුයි.
වඩා වැදගත් වන්නේ සීමාවක් නැති කරදර පීඩා බාධක දුක් කම්කටොලු මධ්‍යයේ බන්ධනය සේම පවත්වා ගන්නේ ද නැතිනම් එයින් මිදී පෙරට වඩා යහපත් තත්වයක් හෝ යහපත් බැඳීමක් ඇති කරගන්නේ ද යන්න තීරණය කිරීමට එම බැඳීමෙන් නිමක් නැති මට්ටමේ පීඩා විදින අයකුට අයිතියක් ඇත / තිබිය යුතුද වේ.
යහපාලන දීගය ද එසේ මය.
මෙහි වෙනසකට ඇත්තේ ඒ බන්ධනයෙන් සෙතක් වන්නේ / විපතක් වන්නේ පක්ෂ වලට / නායකයින්ට වඩා රටේ ජනතාවට ය ...
ඒ අනුව යහපාලන සංකල්පය එසේම පවත්වා ගැනීම සඳහා අතරමගදී ගන්නට සිදු විය හැකි සාධනීය පියවර ගැනීම අවශ්‍ය ය. ඒ අනුව යහපාලන සංකල්පය පවත්වා ගැනීම සඳහා යම් පියවරක් ගත්තේ නම් එය පෙරදී ජනතාව දුන් ජනවරමට පිටුපෑමක් ලෙස සැලකිය නොහැක. මන්ද ඒ වෙනුවෙන්ම / එය තවදුරටත් පවත්වා ගැනිම පිණිස කල වෙනසක් නිසාවෙනි. එය සැබැවින්ම සැලකිය හැක්කේ ඒ ජනවරමට ඒ වෙනස සිදු කල මොහොතේද ගරු කිරීම පවත්වා ගැනීමක් වශයෙනි.
අනිත් අය හට මධ්‍යස්ථව බලන්නැයි කියා ආරාධනා කරනා, හිටං, හුටන්, ගමයා, ගමරාල, ග්‍රාම සේවකයා, පඹයා යැයිද එතුමන් අමතන, තමන් නම් මධ්‍යස්ත යැයි කියා ගන්නා අය සිටී නම් අවැසි නම් තොප්පිය නිහඩවම දමාගෙන විශේෂයෙන් ඔය කාරණය සැලකීමට ලක් කීරිම වටිනු ඇත!
පළමු එසේ කියන්නේ
"රටකට ඕනෑ අපමණ අගයක්, හෙටකට ඕනෑ මෛත්‍රී යුගයක්" යැයි යහ පාලනයක් ( good governance ) වෙනුවෙන් එතුමාට චන්දය දුන් ඡන්දදායකයින් විය යුතුය.
එතුමා පත්වූයේ බහුතර එක්සත් ජාතික පක්ෂ ඡන්ද වලිනි.
එය ජනාධිපතිවරණයක් පමණක් වුවත් නව යහපාලන ජනාධිපති වරයා දිවුරුම් දුන් පසුව යහපාලන පාර්ලිමේන්තුවක්
පාර්ලිමේන්තුවේ අති බහුතර ආසන සංඛ්‍යාවක් තිබූ පක්ෂය දෙවෙනි තැනට දමා සුළු ආසන සංඛ්‍යාවක් තිබූ එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා අගමැති වරයා ලෙස දිවුරුම් දෙන ලදී ...
එලෙස කාලය ගෙවී ගිය අතර මහ මැතිවරණයෙන් පසුව යහපාලනය ප්‍රතිපත්තිය කරගෙන සිටි ඇත්තන්ට පාර්ලිමේන්තුවේ වැඩි ආසන සංඛ්‍යාවක් තිබූ ( එහෙත් අද ඔවුන් කියනා බහුතරය ඔවුන්ට තනිවම නොතිබූ ) අතර පක්ෂ සන්ධානගතව ජාතික ආණ්ඩුවක් වශයෙන් ඉදිරියට ඇදුණි.
ඔය අතරේ යහපාලන ආණ්ඩුවේ ඇතැම් ක්‍රියාකාරීත්වය
මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා වෙනුවෙන් ඡන්දය දුන් කවුරුන් හෝ බලාපොරොත්තු වන්නට ඇත්තේ එවකට බලයේ සිටි මහින්ද රාජපක්ෂ ජනාධිපති වරයාගෙන් දකින්නට ලැබුණාට වඩා හොඳ යහපාලනයක් මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා හරහා දැක ගන්නට විය යුතුය.
ජනාධිපතිවරයා වශයෙන් තමන් ඒ වෙනුවෙන් කළ කැපකිරීම් එතුමා විසින් මෑත දී ජාතිය අමතා කළ කතා වල පැහැදිලි ව ගැබ් වී තිබුණි.
තව දුරටත් එතුමාට එක්සත් ජාතික පක්ෂය සමග එවකට තිබුණාකාරයේ හවුලේ වැඩ කරන්නට නොහැකිව ගිය බවත් ඒ නිසා ජාතික ආණ්ඩු සංකල්පය හිටපු අග්රාමාත්යවරය
ඒ අනුව එදා යහපාලනය පැත්තෙන් වෙනසක් සොයා ජනතාව එදා මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මහතා ට දුන් ජනවරමට හෙතෙම පිටුපා නැත.
ආශිර්වාද මධ්‍යයේ, මනාප මධ්‍යයේ දෙදෙනෙක් විවාහ වන්නේ මියෙන තුරාවටම එකට සිටිනා අදහසින් වුවත් යම් සාධාරණ හේතු මත ඒ දෙදෙනාගේම ඔහු එක් අයෙකුගේ යහපත මත විවාහ බන්ධනයෙන් අතරමගදී ඉවත් වන්නට සිදු විය හැක. අත්‍යවශ්‍ය නම් එසේ කළ යුතු ද වේ. මුලදී දෙදෙනාට එක් වන්නට ආශිර්වාද කල අය වුවත් පසුව ඒ දෙදෙනාට වෙන්වන්නට සහයෝගය දෙනවා විය හැක. හරි නම් ඔවුන් ගේ යහපත වෙනුවෙන් එසේ කළ යුතු ද වේ. ඉන් පසුව ඔවුන් තම තමන්ට ගැලපෙන සුදුසු අය තෝරාගතහොත් ඒ අය සමග එක් වන්නට ඔවුන් උනන්දු කළ යුතුයි.
වඩා වැදගත් වන්නේ සීමාවක් නැති කරදර පීඩා බාධක දුක් කම්කටොලු මධ්‍යයේ බන්ධනය සේම පවත්වා ගන්නේ ද නැතිනම් එයින් මිදී පෙරට වඩා යහපත් තත්වයක් හෝ යහපත් බැඳීමක් ඇති කරගන්නේ ද යන්න තීරණය කිරීමට එම බැඳීමෙන් නිමක් නැති මට්ටමේ පීඩා විදින අයකුට අයිතියක් ඇත / තිබිය යුතුද වේ.
යහපාලන දීගය ද එසේ මය.
මෙහි වෙනසකට ඇත්තේ ඒ බන්ධනයෙන් සෙතක් වන්නේ / විපතක් වන්නේ පක්ෂ වලට / නායකයින්ට වඩා රටේ ජනතාවට ය ...
ඒ අනුව යහපාලන සංකල්පය එසේම පවත්වා ගැනීම සඳහා අතරමගදී ගන්නට සිදු විය හැකි සාධනීය පියවර ගැනීම අවශ්‍ය ය. ඒ අනුව යහපාලන සංකල්පය පවත්වා ගැනීම සඳහා යම් පියවරක් ගත්තේ නම් එය පෙරදී ජනතාව දුන් ජනවරමට පිටුපෑමක් ලෙස සැලකිය නොහැක. මන්ද ඒ වෙනුවෙන්ම / එය තවදුරටත් පවත්වා ගැනිම පිණිස කල වෙනසක් නිසාවෙනි. එය සැබැවින්ම සැලකිය හැක්කේ ඒ ජනවරමට ඒ වෙනස සිදු කල මොහොතේද ගරු කිරීම පවත්වා ගැනීමක් වශයෙනි.
අනිත් අය හට මධ්‍යස්ථව බලන්නැයි කියා ආරාධනා කරනා, හිටං, හුටන්, ගමයා, ගමරාල, ග්‍රාම සේවකයා, පඹයා යැයිද එතුමන් අමතන, තමන් නම් මධ්‍යස්ත යැයි කියා ගන්නා අය සිටී නම් අවැසි නම් තොප්පිය නිහඩවම දමාගෙන විශේෂයෙන් ඔය කාරණය සැලකීමට ලක් කීරිම වටිනු ඇත!
Subscribe to:
Posts (Atom)